Wojsko Polskie w operacjach pokojowych
Wojsko Polskie w operacjach pokojowych uczestniczy od 1953 roku. Przez prawie 70 lat Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a następnie Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej zaangażowały ponad 115 tys. żołnierzy i pracowników wojska w ok. 90 operacjach obserwacyjnych, pokojowych i stabilizacyjnych w ramach sił i misji Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej i doraźnych (ad hoc) koalicji międzynarodowych.
Misje i operacje w ujęciu chronologicznym
Stan na 1 października 2021. W części przypadków liczby przybliżone[a][b].
- Ż – Żołnierze i pracownicy wojska w ramach kontyngentu wojskowego lub dowództwa danej misji lub operacji,
- O – obserwatorzy wojskowi i personel w ramach komisji międzynarodowej.
Czas trwania | Operacja lub misja | Stan osobowy | Polegli | Kontyngent | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Najwyższy | Obecny | |||||||||
Początek | Koniec | Organizator | Misja/operacja | Państwa | Ż | O | Ż | O | ||
1953 | 1956[c] | PRL | Szpital Polskiego Czerwonego Krzyża w Korei Północnej | Korea Północna | 60 | Szpital PCK | ||||
1953[d] | NNSC Neutral Nations Supervisory Commission | Korea Południowa Korea Północna | 300 | 3 | 3 | MP do KNPN | ||||
1954 | 1975 | ICSC International Commission for Supervision and Control | Kambodża Laos Wietnam Południowy | 214 | ||||||
1968 | 1970 | OTN Observer Team in Nigeria | Nigeria | 3 | ||||||
1973 | 1975 | ICCS International Commission of Control and Supervision | Wietnam Południowy | 187 | ||||||
1973 | 1979 | ONZ | UNEF II United Nations Emergency Force II | Egipt | 1030 | 9 | PWJS | |||
1974 | 2010 | ONZ | UNDOF United Nations Disengagement Observer Force | Syria | 360 | 9 | PKW Syria | |||
1985 | 1987 | ONZ Etiopia | Tesfa | Etiopia | 26 | PLEPE | ||||
1988 | 1990 | ONZ | UNGOMAP United Nations Good Offices Mission in Afghanistan and Pakistan | Afganistan Pakistan | 4 | |||||
1988 | 1990 | ONZ | UNIIMOG United Nations Iran-Iraq Military Observer Group | Irak Iran | 15 | |||||
1989 | 1990 | ONZ | UNTAG United Nations Transition Assistance Group | Namibia | 350 | 20 | 3 | PKW Namibia | ||
1990 | 1991 | ONZ | OSGAP Office of the Secretary General in Afghanistan | Afganistan | 1 | |||||
1991 | 1990 | Stany Zjednoczone | Desert Shield→Desert Storm | Arabia Saudyjska | 320 | PKW Zatoka Perska | ||||
1991 | 1992 | ONZ | UNAMIC United Nations Advance Mission in Cambodia | Kambodża | 2 | |||||
1991 | 2003 | ONZ | UNIKOM United Nations Iraq-Kuwait Observation Mission | Irak | 7 | |||||
1991 | 1993[e] | ONZ | UNGCI United Nations Guards Contingent in Iraq | Irak | 32 | |||||
1991 | ONZ | MINURSO United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara | Sahara Zachodnia | 5 | 1 | PKW Sahara Zachodnia | ||||
1991 | 1994 | OBWE[f] | CSCE special missions in former Yugoslavia | Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 1 | |||||
1992 | 1998 | ONZ | UNSCOM United Nations Special Commission | Irak | 2 | |||||
1992 | 1995 | ONZ | UNPROFOR United Nations Protection Force | Bośnia i Hercegowina Chorwacja Macedonia | 1200 | 30 | 6 | PKW Chorwacja | ||
1992[g] | ONZ | UNIFIL United Nations Interim Force in Lebanon | Liban | 630 | 230 | 7 | PKW Liban | |||
1992 | 1993 | ONZ | UNTAC United Nations Transitional Authority in Cambodia | Kambodża | 700 | 15 | 5 | PKW Kambodża | ||
1992 | 2008 | OBWE[f] | OSCE Mission to Georgia | Gruzja | 1 | |||||
1992 | 1993 | OBWE[f] | CSCE special mission to Nagorno-Karabakh | Górski Karabach | 1 | |||||
1993 | 1995 | ONZ | UNAMIR United Nations Assistance Mission for Rwanda | Rwanda | 5 | |||||
1993 | 1994 | ONZ | UNOMIL United Nations Observer Mission in Liberia | Liberia | 2 | |||||
1993 | 1994 | ONZ | UNMLT United Nations Military Leason Team | Kambodża | 2 | |||||
1994 | 2009 | ONZ | UNOMIG United Nations Observer Mission in Georgia | Gruzja | 5 | |||||
1994 | 2000 | Unia Europejska | ECMM European Community Monitoring Mission | Albania Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 2 | |||||
1994 | 1995 | Stany Zjednoczone | Uphold Democracy | Haiti | 56[h] | PKW Haiti | ||||
1995 | 1995 | ONZ | UNCRO United Nations Confidence Restoration Operation | Chorwacja | 1050 | 20 | 1 | PKW Chorwacja | ||
1995 | 1997 | ONZ | UNAVEM III United Nations Angola Verification Mission III | Angola | 7 | |||||
1995 | 2000 | ONZ | UNMOT United Nations Mission of Observers in Tajikistan | Tadżykistan | 4 | 1 | ||||
1996 | 1996 | NATO | IFOR Implementation Force | Bośnia i Hercegowina | 670 | 1 | PKW Bośnia | |||
1996 | 2002 | ONZ | UNMIBH United Nations Mission in Bosnia and Herzegovina | Bośnia i Hercegowina | 1 | |||||
1996 | 2002 | ONZ | UNMOP United Nations Mission of Observers in Prevlaka | Chorwacja | 1 | |||||
1996 | 1999 | ONZ | UNPREDEP United Nations Preventive Deployment Force | Macedonia | 2 | |||||
1996 | 1998 | ONZ | UNTAES United Nations Transitional Authority in Eastern Slavonia, Baranja and Western Sirmium | Chorwacja | 53[h] | 10 | ||||
1996 | 2000 | OBWE | OSCE Mission to Croatia | Chorwacja | 2 | |||||
1996 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Latvia | Łotwa | 1 | |||||
1996 | 2004 | NATO | SFOR Stabilisation Force | Bośnia i Hercegowina | 500 | 1 | PKW Bośnia | |||
1997 | 1998 | ONZ | MONUA United Nations Observer Mission in Angola | Angola | 4 | |||||
1997 | 2002 | OBWE | OSCE Spillover Monitor Mission to Skopje | Macedonia | 1 | |||||
1998 | 2002[i] | NATO | OS SACEUR (SFOR/KFOR) Odwód Strategiczny Naczelnego Dowódcy NATO w Europie | Bośnia i Hercegowina Kosowo | 560 | PJW OS SACEUR | ||||
1998 | 1998 | Stany Zjednoczone | Desert Thunder→Desert Fox | Zatoka Perska | PKW Zatoka Perska | |||||
1998 | 1999 | OBWE | OSCE Mission to Bosnia and Hercegovina | Bośnia i Hercegowina | 2 | |||||
1999 | 2000 | OBWE | KVM Kosovo Verification Mission | Kosowo | 6[h] | 4 | ||||
1999 | 1999 | NATO | Eagle Eye/Allied Force | Włochy ( Kosowo) | 5[j] | |||||
1999 | 1999 | NATO | AFOR Albania Force | Albania | 140 | PJW Albania | ||||
1999 | NATO | KFOR Kosowo Force | Kosowo | 800 | 250 | 4 | PKW Kosowo | |||
1999 | ONZ | UNMIK United Nations Interim Administration Mission in Kosovo | Kosowo | 1 | 1 | |||||
1999 | 2010 | ONZ | MONUC United Nations Mission in the Democratic Republic of Congo | Demokratyczna Republika Konga | 2 | |||||
2000 | 2000 | ONZ Stany Zjednoczone | MIF Multinational Interception Force | Zatoka Perska | 6 | PKW Zatoka Perska | ||||
2000 | 2008 | ONZ | UNMEE United Nations Mission in Ethiopia and Eritrea | Etiopia Erytrea | 6 | 6 | PKW Etiopia | |||
2000 | 2007 | Unia Europejska | EUMM European Union Monitoring Mission | Albania Bośnia i Hercegowina Chorwacja Jugosławia Macedonia | 2 | |||||
2001 | 2002 | NATO | Amber Fox | Macedonia | 25 | PKW Macedonia | ||||
2002 | 2009 | Stany Zjednoczone | Enduring Freedom | Afganistan Bahrajn Kuwejt | 180 | PKW Afganistan | ||||
2002 | 2003 | NATO | Allied Harmony | Macedonia | 25 | 2 | PKW Macedonia | |||
2003 | 2008 | Stany Zjednoczone | Iraqi Freedom | Irak Bahrajn Kuwejt | 2500 | 22 | PKW Irak | |||
2003 | 2003 | Unia Europejska | EUFOR Concordia European Union Force Concordia | Macedonia | 25 | PKW Macedonia | ||||
2003 | 2003 | NATO | Display Deterrence | Turcja | PKW Turcja | |||||
2003 | 2007 | OBWE | OSCE Mission to Moldova | Mołdawia | 1 | |||||
2003 | 2020 | ONZ | UNAMA United Nations Assistance Mission in Afghanistan | Afganistan | 1 | |||||
2003 | 2016 | ONZ | UNMIL United Nations Mission in Liberia | Liberia | 2 | |||||
2004 | 2017 | ONZ | UNOCI Opération des Nations Unies en Côte d’Ivoire | Wybrzeże Kości Słoniowej | 2 | |||||
2004 | 2014 | NATO | ISAF International Security Assistance Force | Afganistan | 2500 | 44 | PKW Afganistan | |||
2004 | 2004 | NATO | NRF: Distinguished Games NATO Response Force | Grecja | 50 | PKW Grecja | ||||
2004 | Unia Europejska | EUFOR Althea European Union Force in Bosnia and Hercegovina | Bośnia i Hercegowina | 200 | 50 | 2 | PKW Bośnia | |||
2005 | 2011[k] | NATO | Active Endeavour | Morze Śródziemne | 220 | PKW Morze Śródziemne | ||||
2005 | 2011 | NATO | NTM-I NATO Training Mission – Iraq | Irak | 20 | PKW Irak | ||||
2005 | 2011 | ONZ | UNMIS United Nations Mission in Sudan | Sudan | 4 | 2 | PKW Sudan | |||
2005 | 2006 | NATO | NRF: Swift Relief NATO Response Force | Pakistan | 140 | PKW Pakistan | ||||
2006 | 2020[k] | NATO | Baltic Air Policing | Litwa Łotwa Estonia | 140 | PKW Orlik | ||||
2006 | 2006 | Unia Europejska | EUFOR RD Congo European Union Force in RD of Congo | Demokratyczna Republika Konga | 140 | PKW DR Konga | ||||
2006 | 2006 | NATO | NRF NATO Response Force | Łotwa | 100 | PKW Łotwa | ||||
2008 | 2009 | Unia Europejska | EUFOR Tchad/RCA European Union Force in Chad and Central African Republic | Czad | 400 | PKW Czad | ||||
2008 | 2010 | ONZ | MINURCAT United Nations Mission In the Central African Republic and Chad | Czad | 330 | 1 | PKW Czad | |||
2008 | Unia Europejska | EUMM Gruzja European Union Monitoring Mission in Georgia | Gruzja | 15 | 5 | GO SZ RP | ||||
2009 | Unia Europejska | EUNAVFOR Atalanta European Union Naval Force Somalia – Operation Atalanta | Hiszpania Wielka Brytania (Morze Arabskie) | 2 | 2 | |||||
2009 | 2014 | NATO | NTM-A NATO Training Mission – Afghanistan | Afganistan | 70 | PKW Afganistan | ||||
2010 | ONZ | MONUSCO United Nations Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo | Demokratyczna Republika Konga | 3 | 2 | |||||
2011 | 2011 | NATO | Unified Protector | Turcja Włochy ( Libia) | 17[l] | |||||
2011 | 2017[m] | ONZ | UNMISS United Nations Mission in South Sudan | Sudan Południowy | 2 | |||||
2013 | 2014 | Unia Europejska | EUTM Mali European Union Training Mission in Mali | Mali | 20 | PKW Mali | ||||
2013 | 2013 | NATO | Ocean Shield | Somalia (Ocean Indyjski) | 1[n] | |||||
2014 | OBWE | OSCE Special Monitoring Mission to Ukraine | Ukraina | 2 | 2 | |||||
2014 | 2014 | Francja | Sangaris | Francja ( Republika Środkowoafrykańska) | 30 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2014 | 2015 | Unia Europejska | EUFOR RCA European Union Force in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 50 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2014 | 2021 | NATO | Resolute Support | Afganistan | 350 | PKW Afganistan | ||||
2015 | 2016 | Unia Europejska | EUMAM RCA European Union Military Advisory Mission in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2015 | 2020 | Unia Europejska | EUNAVFOR MED Sophia European Union Naval Force Mediterranean – Operation Sophia | Włochy (Morze Śródziemne) | 100 | PKW EU Sophia | ||||
2016 | Unia Europejska | EUTM RCA European Union Training Mission in Central African Republic | Republika Środkowoafrykańska | 2 | 2 | PKW Republika Środkowoafrykańska | ||||
2016 | Stany Zjednoczone | Inherent Resolve | Irak Kuwejt Jordania | 280 | 170 | PKW Irak PKW Kuwejt | ||||
2017 | NATO | NATO eFP NATO enhanced Forward Presence | Łotwa | 170 | 170 | 1 | PKW Łotwa | |||
2017 | NATO | NATO tFP NATO tailored Forward Presence | Rumunia | 230 | 230 | PKW Rumunia | ||||
2017 | 2018 | NATO | NTCB-I NATO Training Capacity Building in Iraq | Irak | 15 | PKW Irak | ||||
2018 | NATO | NMI NATO Mission in Iraq | Irak | 100 | 100 | PKW Irak | ||||
2020 | Unia Europejska | EUNAVFOR MED Irini European Union Naval Force Mediterranean – Operation Irini | Włochy (Morze Śródziemne) | 60 | 60 | PKW EU Irini | ||||
2020 | ONZ | UNTSO United Nations Truce Supervision Organization | Izrael Liban Syria | 3 | 3 | |||||
2020 | ONZ | UNMISS United Nations Mission in South Sudan | Sudan Południowy | 1 | 1 | |||||
2021 | NATO | TAMT Tailored Assurance Measures for Turkey | Turcja (Morze Śródziemne) | 60 | 60 | PKW Turcja | ||||
2021 | 2021 | Polska | ewakuacja polskich obywateli i współpracowników z Afganistanu | Afganistan | 100 | PKW Afganistan | ||||
2021 | 2021 | NATO | Icelandic Air Policing | Islandia | 140 | PKW Islandia |
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Udział żołnierzy nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Polski w danej misji lub operacji.
- ↑ Udział kontyngentu nie jest równoznaczny z całościowym udziałem Wojska Polskiego w danej misji lub operacji.
- ↑ Od 1953 szpital cywilny.
- ↑ Od 1996 udział doraźny, 4 razy do roku.
- ↑ Ponadto udział Polskiego Zespołu Medycznego w latach 1993–2003 i polskiego kontyngentu policyjnego w latach 1995–1996.
- ↑ a b c Zorganizowana przed przekształceniem KBWE w OBWE w 1995.
- ↑ Przerwa w latach 2009–2019.
- ↑ a b c Żołnierze jednostki specjalnej GROM, do 1999 podlegającej MSW/MSWiA.
- ↑ Jednostka na stałe stacjonowała w Polsce, czasowo dyslokowana do sił SFOR i KFOR w ramach ćwiczeń i doraźnych potrzeb.
- ↑ Załogi samolotu An-26 prowadzącego loty transportowe na rzecz wojsk NATO.
- ↑ a b Kontyngent okresowy, angażowany według harmonogramów zmian i doraźnych potrzeb.
- ↑ Załogi samolotów Boeing E-3 Sentry prowadzących zadania rozpoznawcze na rzecz wojsk NATO.
- ↑ Po 2017 funkcjonariusze kontyngentu Służby Więziennej i polskiego kontyngentu policyjnego.
- ↑ Personel sztabu SNMG-1 prowadzącego działania w operacji.
Bibliografia
- Zbigniew Bednarski: Polacy w służbie pokoju 1953-2003. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2002. ISBN 83-7339-016-2.
- Grzegorz Ciechanowski: Operacje pokojowe ONZ w XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013. ISBN 978-83-7780-729-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990–1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Żołnierze polscy w misjach i operacjach pokojowych poza granicami kraju w latach 1953–1989. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009. ISBN 978-83-7611-012-7.
- Dariusz Kozerawski: Międzynarodowe operacje pokojowe i stabilizacyjne w polskiej polityce bezpieczeństwa w XX i XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, 2016. ISBN 978-83-7523-476-3.
- „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. Nr 5 (238), 2011. Grzegorz Jasiński – redaktor naczelny. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej. ISSN 1640-6281.
- Miesięczne i roczne raporty ONZ. UN DPKO. [dostęp 2020-03-31]. (ang.).
- Misje zagraniczne. wojskopolskie.pl. [dostęp 2020-03-31]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Laos
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Iraq, 1963-1991. Also flag of Syria, 1963-1972.
Flag of Namibia
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Serbia and Montenegro, was adopted on 27 April 1992, as flag of Federal Republic of Yugoslavia (1992-2003).
Flag of Serbia and Montenegro, was adopted on 27 April 1992, as flag of Federal Republic of Yugoslavia (1992-2003).
Flag of Albania
The national and official state flag of Haiti; arms obtained from http://www.webchantier.com/. The civil flag can be found at here.
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
The national flag of the Democratic Republic of the Congo. Created according to the 2006 constitution : Son emblème est le drapeau bleu ciel, orné d’une étoile jaune dans le coin supérieur gauche et traversé en biais d’une bande rouge finement encadrée de jaune. (Its symbol is a sky blue flag, decorated with a yellow star in the upper left corner and crossed in the diagonal by a red strip with thin yellow borders) It seems to be identical, except for a lighter field hue, to the 1966–1971 flag.
Flag of Ethiopia
Flag of the Ivory Coast, written by Jon Harald Søby, modified by Zscout370. The colors match to what is reported at http://fotw.vexillum.com/flags/ci.html.
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
Flag of South Sudan (originally of the Sudan People's Liberation Army/Movement)
The proportions of this flag are 3:2; however, there is no official definition for the correct proportions and also 5:3 is widely used.
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flaga Afganistanu
The former flag of Rwanda (1962-2001). Commonly refered to as the "R" flag.
Autor: Ministerstwo Obrony Narodowej, Licencja: CC BY 3.0
Polski Kontyngent Wojskowy w Syrii.
Flaga Wietnamu Południowego
The Egyptian flag (1972-1984). Also the flag of Libya (1972-1977) and Syria (1972-1980), when the three countries formed the nominal “Federation of Arab Republics”. (For a map of the federation, see Image:Esl.PNG.)
The Arab text in the scroll held by the “Golden Hawk of Qureish” reads Arabic اتحاد الجمهوريات العربية, ittiħād al-jumhūriyyāt al-`arabiyya, i.e. the Federation (literally “Union”) of Arab Republics — in a quasi-Kufic script (in its original form, with a very ornamental letter dal د).
Former Iraqi flag, used from 1991 to 2004.