Wola Krzysztoporska (wieś)
Artykuł | 51°20′35″N 19°34′39″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 51°19'59.9"N, 19°34'0.1"E |
- błąd | 14 m |
Odległość | 1392 m |
wieś | |
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2015) | 2270 |
Strefa numeracyjna | 44 |
Kod pocztowy | 97-371[1] |
Tablice rejestracyjne | EPI |
SIMC | 0556045 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Strona internetowa |
Wola Krzysztoporska – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, w gminie Wola Krzysztoporska[2].
Miejscowość jest siedzibą władz gminy Wola Krzysztoporska. Przez wieś przebiega rzeka Dąbrówka, dopływ Luciąży. W latach 1975–1998 Wola Krzysztoporska administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.
We wsi istniał kolejowy przystanek osobowy, jednak ruch pasażerski został zlikwidowany w 2000 roku. W Woli Krzysztoporskiej istniała mijanka i na początku lat 90. XX wieku odbywało się krzyżowanie pociągów. Obecnie w obrębie samej miejscowości znajdują się trzy zdewastowane wiadukty kolejowe.
Historia
Pierwsza pisana informacja o Woli Krzysztoporskiej pochodzi z 1552 roku[3] i dotyczy poborów z dóbr Piotra Krzysztoporskiego. Pod koniec XIX wieku w pobliżu położony był folwark Księżna[4]. W 1879 roku właścicielem folwarku Wola Krzysztoporska został Josek Szpilfogel-Kodrębski. Jego syn, Maurycy, założył w 1902 roku Fabrykę Chemiczną, przekształconą po II wojnie światowej w Wolskie Zakłady Przemysłu Barwników Organika[3]. W 2000 roku zakłady z przyczyn ekonomicznych ogłosiły upadłość, a w jednej z hal pofabrycznych otwarto w 2004 roku klub Protector.
5 września 1939 żołnierze Wehrmachtu w odwecie za poniesione straty w zdobywaniu wsi dokonali zemsty na ludności cywilnej. Po zajęciu miejscowości Niemcy strzelali do napotkanych mężczyzn (śmierć poniosło 7 osób) i spalili wieś[5].
W latach 1965–1975 wójtem gminy był Albin Dajcz, pochodzący z Piotrkowa Trybunalskiego żołnierz Armii Krajowej. Przy współpracy Leona Jajte, dyrektora Wolskich Zakładów Przemysłu Barwików dokonał gruntownej przebudowy infrastruktury gminnej, m.in. kompleksowej modernizacji dróg i ulic. Wybudowano ośrodek zdrowia, pierwszy wodociąg, wykonano scalenie gruntów, wyznaczono działki budowlane i dokonano rewitalizacji starego parku. Jest głównym bohaterem książki „Odłamki czasu”, napisanej przez Włodzimierza Dajcza[6].
Edukacja
Pierwszą jednosalową szkołę elementarną wybudowano w 1899 roku. W 1906 roku, z inicjatywy robotników Fabryki Chemicznej powstała szkoła fabryczna. W 1932 roku szkoła miała pięć izb lekcyjnych, rozmieszczonych w kilku miejscach wsi. W 1938 roku oddano do użytku nowy budynek[7]. W Woli Krzysztoporskiej od 2006 roku[8] funkcjonuje Zespół Szkolno-Gimnazjalny złożony ze Szkoły Podstawowej im. gen. Ludwika Czyżewskiego oraz Gimnazjum im. Obrońców Gór Borowskich 1939 roku.
Ochotnicza Straż Pożarna
OSP w Woli Krzysztoporskiej powstała w 1909 roku i tworzyło ją 34 druhów. W 1952 roku jednostka zawarła umowę wieczystej, bezpłatnej dzierżawy budynku przy ulicy Wesołej, w którym do tej pory mieści się jej siedziba. Na początku lat 70. XX wieku, w związku z powołaniem zawodowej jednostki straży pożarnej w Zakładach Chemicznych Organika, działalność jednostki ochotniczej została ograniczona. W 2001 roku OSP Wola Krzysztoporska została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego[9].
Osoby związane z Wolą Krzysztoporską
- Franciszek Motylski – inżynier komunikacji, architekt.
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1485 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b 'Historia miejscowości'. www.wola-krzysztoporska.pl. [dostęp 2013-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-08)]. (pol.).
- ↑ Księżna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 829 .
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 262.
- ↑ Włodzimierz Dajcz: Odłamki czasu. Warszawa: Warszawska Firma Wydawnicza, 2011-11-15. ISBN 978-83-7805-044-5.
- ↑ 'Historia szkoły w Woli Krzysztoporskiej'. www.wola-krzysztoporska.pl. [dostęp 2013-07-14]. (pol.).
- ↑ Biuletyn „Nasza Gmina” - nr 5 (PDF). 2008-06. s. 2. [dostęp 2013-07-14]. (pol.).
- ↑ 'Historia OSP Wola Krzysztoporska'. www.wola-krzysztoporska.pl. [dostęp 2013-07-14]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Herb gminy Wola Krzysztoporska
Autor: KPP, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica informacyjna przy wjeździe do Woli Krzysztoporskiej od strony Bogdanowa