Wola Przedborska

Wola Przedborska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	radomszczański
Gmina	Przedbórz
Liczba ludności (2008)	277
Strefa numeracyjna	44
Kod pocztowy	97-570[1]
Tablice rejestracyjne	ERA
SIMC	0549170
Położenie na mapie gminy Przedbórz Wola Przedborska
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Wola Przedborska
Położenie na mapie województwa łódzkiego Wola Przedborska
Położenie na mapie powiatu radomszczańskiego Wola Przedborska
51°05′46″N 19°52′30″E/51,096111 19,875000

Wola Przedborska – wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie radomszczańskim, w gminie Przedbórz.

W latach 1954–1969 znajdowała się w granicach miasta Przedborza^[2][3].

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 742.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Aleksego w Przedborzu^[4].

Historia

Wieś powstała w miejscu folwarku Wola Przedborska istniejącego od 1573 r. W XVIII w. służył za rezydencję starostwa przedborskiego. Folwark położony był nad rzeką Pilicą tuż przy drodze (dziś Droga wojewódzka nr 742) prowadzącej z Przedborza do Piotrkowa Trybunalskiego, około 1 km od centrum Przedborza. Na terenie folwarku znajdował się m.in. kamieniołom, osada młynarska, młyn wodny i gorzelnia.

W latach 1816–1818 na terenie folwarku Ferdynand Lange wybudował dworek. W 1818 wprowadził się do niego brat Ferdynanda – Wojciech Lange. Obaj byli dzierżawcami wsi i folwarku, a także właścicielami powstałej w 1823 r. fabryki sukna znajdującej się nieopodal. W 1822 r. wieś (bez folwarku) liczyła 2 domy i 12 mieszkańców. Sam folwark w tym czasie posiadał 13 różnych zabudowań.

Po śmierci Wojciecha Langego dzierżawa wsi i folwarku pozostawała w rękach kolejnych dyrektorów i współwłaścicieli wspomnianej, pobliskiej fabryki sukna:

• w 1830 syn Joachim, który w 1834 swoje prawa odstąpił zakładom fabrycznym firmy "L. Eychman i Kompania";
• w 1846 za sumę 19 tys. rubli prawa do wsi i folwarku nabyła córka Langego, Dorota Julia Niepokoyczycka;
• w latach 50. XIX w. folwark kupił na licytacji Stanisław Rudnicki. Następnie teren ten nabył Antonii Sobkiewicz i wydzierżawił go dotychczasowemu właścicielowi – Rudnickiemu^[5];
• w 1917 folwark przejął syn Antoniego Sobkiewicza – Kazimierz. Sam teren folwarku był w posiadaniu Sobkiewiczów do 1978.

W 1910 na drodze parcelacji dobra ziemskie Pohulanka, które przylegały bezpośrednio od północy do wsi i folwarku należące do dziedzica Stefana Grabowskiego przeszły w posiadanie 31 chłopów. W wyniku tego powstała sąsiadująca z Wolą Przedborską wieś Pohulanka. W drugiej połowie XX w. obie wsie zaczęły funkcjonować jako jedna, o nazwie Wola Przedborska.

W latach II wojny światowej wieś i jej okolice były związane z działalnością konspiracyjną prowadzoną przez Mariana Margasa^[6] (1908-1945) ps. "Mars" i Władysława Chudego^[7] (1904–1981) ps. "Cichy", "Kamień".

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego.

Obiekty religijne

• Sala Królestwa zboru Świadków Jehowy^[8].

Zabytki

• Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena pochodząca z XVIII w.
• Cztery schrony bojowe Ringstand 58c z czasów II wojny światowej. Wchodziły w skład niemieckiej linii obrony na rzece Pilicy (Stellung A2 "Merkur"), przebiegającej przez okoliczne pola i lasy.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, W. Walewski, F. Sulimierski, Warszawa 1880-1902, tom VIII: s. 529,
  tom IX: str. 132-133.
• Zygmunt Wnuk, Ścieżka przyrodniczo-historyczna w Przedborzu, Moszczenica – Przedbórz 1998, ISBN 83-910678-1-5, s. 21, 22, 28, 41.
• Andrzej Stolecki, Kościół św. Aleksego w Przedborzu, Kluczbork 2007. wyd II popr. ISBN 978-83-925977-0-4, s. 134.
• Wojciech Zawadzki, Nieznany "Mars", Gazeta Radomszczańska, 15 IV 2004 r.
• Wojciech Zawadzki, Imienna Lista Ofiar m. Przedborza w II Wojnie Światowej, Przedbórz – Bydgoszcz 2010. ISBN 978-83-62097-09-8, s. 19.
• JózefJ. Śmiałowski JózefJ., Wojciech Lange (1783 – 1830) Dzieje jednego awansu, Łódź: „Biblioteka”, 2000, s. 50-73, ISBN 83-88529-05-6, OCLC 830213308 .
• Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim. Zespół 1119 – Hipoteka powiatu koneckiego, sygn.39 – Pohulanka.