Wolica (Warszawa)

Wolica
Osiedle Warszawy
Ilustracja
Ulica Kokosowa, dawna główna droga wsi Wolica
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Dzielnica

Ursynów

Wysokość

113 m n.p.m.

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wolica”
Ziemia52°08′32″N 21°03′43″E/52,142264 21,061886
Portal Polska
Drewniany dom przy ul. Nowoursynowskiej 152, relikt zabudowy wsi Wolica

Wolica – dawna wieś, obecnie część warszawskiej dzielnicy Ursynów.

Historia

Wolica powstała prawdopodobnie w XIV wieku[1]. Pierwsza wzmianka o wsi Sluzevska Vola pochodzi z 1424[2]. Nazwa wskazuje, że została założona w celu ściągnięcia tam osadników ze zwolnieniem na pewien czas od świadczeń[1].

W XV wieku Wolica była wsią szlachecką, położoną przy trakcie prowadzącym do Czerska (jego fragment stanowi obecna ul. Nowoursynowska). W 1528 liczyła 5 łanów (około 85 ha) i należała do rodu Wierzbowów. Na przełomie XVI i XVII wieku liczyła 4,5 łanów (około 76 ha) i należała do Służewskich i Dąbrowskich. W 1580 wieś szlachecka Wolica Służewska znajdowała się w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[3].

W 1730 część Wolicy, która należała do F. Bogusławskiego, zakupiła Zofia z Sieniawskich Denhoffowa i włączyła Wolicę do dóbr wilanowskich.

W 1775 na terenie Wolicy znajdowało się 15 domów, a 52 lata później – w 1827 – było ich 13. W 1827 Wolica liczyła 177 mieszkańców. W 1864 uwłaszczono 30 gospodarstw rolnych, które zajmowały około 178 ha, a całą wieś, podobnie jak inne tereny dzisiejszego Ursynowa, włączono do gminy Wilanów. W 1905 Wolica liczyła 34 domy i 478 mieszkańców, zaś siedem lat później – w 1912 – 481 mieszkańców i 180 ha ziemi dworskiej (właścicielami byli Braniccy) i tyleż samo ziemi chłopskiej. W 1921 Wolica liczyła 40 domów i 336 mieszkańców. Na terenie wsi znajdował się cmentarz.

W 1864 podobnie jak okoliczne tereny, wieś została uwłaszczona i włączona do gminy Wilanów. W okresie międzywojennym było tu ok. 180 ha ziemi dworskiej i zabudowania folwarczne. Po przyłączeniu w 1951 terenów obecnego Ursynowa do Warszawy, właścicielem części gruntów (w 1956) stała się Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

W latach 70. i 80., oraz na początku 90. na terenach należących do Wolicy, zaczęły powstawać nowe osiedla mieszkaniowe tzw. Wysokiego Ursynowa. Również pośród starych zabudowań mieszkalnych wsi Wolica, zaczęły powstawać nowe wille, a od końca lat 90. i początku dwutysięcznych, również szeregowa zabudowa wielorodzinna. Wzdłuż zachodniej strony ul. Nowoursynowskiej, powstały natomiast nowe osiedla bloków mieszkalnych. Mimo trwającego boomu budowlanego i intensywnej zabudowy wolnych działek, wciąż można natknąć się na stare zabudowania, świadczące o wiejskiej przeszłości tych terenów.

Na terenach przy ul. Nowoursynowskiej znajdują się: pole doświadczalne Katedry Genetyki Hodowli i Biotechnologii Roślin Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu[4] oraz stajnie Zakładu Hodowli Koni, Katedry Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Wydziału Nauk o Zwierzętach – należące do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Od 2004 znajdują się tu również zabudowania należące do nowego kampusu SGGW, w tym Klinika Koni.

W 2001 została erygowana parafia bł. Edmunda Bojanowskiego.

Po drugiej stronie skarpy warszawskiej znajduje się druga część Wolicy − obecnie w granicach Błoń Wilanowskich.

Zobacz też

  • Rów Wolica

Przypisy

  1. a b Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Żanna Kormanowa, Halina Rostowska: Dzieje Mokotowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 26.
  2. Adam Wolff, Kazimierz Pacuski: Słownik historyczno-geograficzny Ziemi Warszawskiej w średniowieczu. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2013, s. 323. ISBN 978-83-63352-17-2.
  3. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 261.
  4. Historia. W: Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu [on-line]. wobiak.sggw.pl. [dostęp 2017-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-08)].

Bibliografia

  • Witold Małcużyński: Rozwój terytorjalny miasta Warszawy. Warszawa: Wyd. z zapomogi kasy dla osób, pracujących na polu naukowem im. J. Mianowskiego, 1900.
  • Marta Piber: Służew średniowieczny: dzieje parafii i wsi Służew w ziemi warszawskiej. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 2001. ISBN 83-907328-5-8.
  • Encyklopedia Warszawy. Bartłomiej Kaczorowski (red. prowadzący). Warszawa: PWN, 1994. ISBN 83-01-08836-2.
  • Encyklopedia Warszawy. Bartłomiej Kaczorowski (red. prowadzący). T. Suplement '96. Warszawa: PWN, 1996. ISBN 83-01-12057-6.
  • Encyklopedia Warszawy. Stanisław Herbst (przewodn. komitetu red.). Warszawa: PWN, 1975.

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
POL Wilanów (Warszawa) COA.svg
Herb dzielnicy Wilanów
Drewniany dom przy ul. Nowoursynowskiej 152 w Warszawie 2021.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Drewniany dom przy ul. Nowoursynowskiej 152, relikt dawnej wsi Wolica
Ulica Kokosowa w Warszawie 2020.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Kokosowa w Warszawie