Wolność bolszewicka
Wolność bolszewicka – polski plakat propagandowy autorstwa Wydziału Propagandy Ministerstwa Spraw Wojskowych, wydany w roku 1920 w Warszawie w czasie wojny polsko-bolszewickiej, znajdujący się w zbiorach Muzeum Niepodległości w Warszawie[1].
Opis
Plakat przedstawia rosyjskiego komisarza ludowego do spraw wojskowych i marynarki wojennej Lwa Trockiego (prawdziwe nazwisko Lew Dawidowicz Bronstein), jako nagiego diabła o czerwonym kolorze skóry i semickich rysach, siedzącego na stosie czaszek. Na długim i garbatym nosie ma założone binokle, jego usta są mięsiste, ma czarne włosy, bokobrody i brodę[2]. W prawej dłoni trzyma ociekający krwią bagnet a w lewej pistolet. Do Trockiego przytula się personifikacja śmierci: kościotrup owinięty białą tkaniną[2]. Obaj przyglądają się bolszewickim żołnierzom mordującym kolejne bezbronne ofiary. W tle po prawej stronie widoczne jest palące się miasto, natomiast na pierwszym planie w prawym dolnym rogu widoczny jest napis o treści:
Obiecali bolszewicy Damy wam pokój, damy wam wolność, damy wam ziemię, pracę i chleb — Nikczemnie oszukali Rozpętali wojnę z Polską, zamiast wolności dali pięść – zamiast ziemi – rekwizycje, zamiast pracy – nędzę, zamiast chleba – głód
Plakat Wolność bolszewicka jest podobny do plakatu „białej” prasy rosyjskiej z okresu wojny domowej, na którym nagi Trocki, o semickich rysach twarzy i gwiazdą Dawida zawieszoną na szyi, siedzi na wiadukcie, pod którym leżą czaszki i szkielety ludzi[2]. Polski plakat wykorzystany został przez Niemców w czasie II wojny światowej do rozpowszechniania wśród Polaków zamieszkujących Generalne Gubernatorstwo strachu przed widmem bolszewickiego zniewolenia i barbarzyństwa. Z oryginału usunięto napis znajdujący się w prawym dolnym rogu[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wolność bolszewicka. Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
- ↑ a b c Wizerunek bolszewika w polskich plakatach propagandowych z wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920 ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie. Niepodległość i Pamięć. s. 211. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
- ↑ Kto Polak, na bagnety! Propaganda z czasów wojny polsko-bolszewickiej. Culture.pl. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Wolność bolszewicka : polski plakat z 1920 roku
White Army propaganda poster from the Russian Civil War era (1919), depicting a caricature Leon Trotsky (as a large demon like figure with bright red skin.) and Chinese soldiers (below, wearing braids and blue and gold uniforms).
There was a notable number of them in the Red Army. They are depicted executing a prisoner and shoveling bones.
Texts are in pre-reform Russian orthography.
- Top: Миръ и свобода въ Совдепiи / "Peace and Freedom in Sovdepiya"
- Left flag: Р.С.Ф.С.Р / R.S.F.S.R.
- Right flag: Рабоч. крест. правит. / "Workers' and Peasants' Government" (abbreviated)
- On the wall: ПРИКАЗ ... Главковерх Лев Троцкий / "Decree ...(illegible)... Signed: Supreme military commander Lev Trotsky"
The wall is supposed to be the Kremlin wall (Kutafya Tower, to be precise).
Notice also the Red Star (drawn as a pentagram) on Trotsky's neck.Trotsky depicted by Polish propaganda as a blood-soaked Bolshevik during the Polish-Russian war of 1920