Wolny Związek Religijny

Wolny Związek Religijny – wspólnota religijna powstała wskutek przekształcenia założonego w 1844 roku przez księdza Johannesa Rongego we Wrocławiu Niemieckiego Kościoła Katolickiego (niem. deutsch-katolische Kirche).

Ronge protestował przeciwko masowym pielgrzymkom w Trewirze, czczącym relikwięsuknię Chrystusa[1][2][3][4]: 16 października 1844 roku opublikował w czasopiśmie Sächsischen Vaterlandsblättern krytyczny artykuł pod tytułem Offenes Sendschreiben an den Bischof Arnoldi in Trier („List otwarty do biskupa Arnoldiego w Trewirze”), w którym skrytykował organizowanie pielgrzymek, uznając je za wyzysk wiernych i obrazę rozumu[5]. W tym czasie inny ksiądz, Jan Czerski z Piły, odrzucając prymat papieża, kult świętych oraz doktrynę Kościoła katolickiego związaną z odpustami i czyśćcem, stworzył własną wspólnotę katolicką. Ronge i Czerski spotkali się w 1844 roku we Wrocławiu i utworzyli tu gminę wyznaniową[1].

Po publikacji Rongego, od 1845 roku, powstawać zaczęły w całym kraju gminy niemiecko-katolickie, które Ronge aktywnie wspierał przez liczne wyjazdy[5]. W tym samym roku Ronge i Czerski zorganizowali w Lipsku zjazd, na którym szczegółowo określone zostały zasady działania wspólnoty[1].

We Wrocławiu (w 1845) wspólnota przejęła od miasta utworzony po epidemii cholery w 1831 roku tzw. Cholerafriedhof – cmentarz na Szczepinie przy Bunzlauer Straße (dzisiejsza ulica Bolesławiecka), na którym grzebano ofiary tamtej epidemii. Później został on przemianowany na Freidenkerfriedhofcmentarz Wolnego Związku Religijnego[6].

Katolicki biskup wrocławski Melchior von Diepenbrock obłożył jednak Niemiecki Kościół Katolicki ekskomuniką, a ks. Ronge popadł w niełaskę władz[a] i w 1849 roku wyemigrował do Anglii, do Londynu[1][2][3].

W 1850 roku Kościół ten połączył się z wolnymi protestantami[4], a dziewięć lat później wszedł w skład ruchu liberalno-racjonalistycznego, który skupiał także inne wspólnoty w ramach Freie Religionsmanschaften[1], tworząc Związek Wolnych Gmin Religinych[4] (niem. Bund Freireligiöser Gemeinden).

Uwagi

  1. Wrocławska gmina wspólnoty religijnej kierowana przez ks. Ronge odegrała istotną rolę w wydarzeniach Wiosny Ludów[3].

Przypisy

  1. a b c d e Burak i Okólska 2007 ↓, Wolny Związek Religijny, s. 200.
  2. a b Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Cmentarz Wolnego Związku Religijnego, s. 116.
  3. a b c Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Ronge Johannes, s. 709.
  4. a b c Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Wolny Związek Religijny, s. 910.
  5. a b Renate Bauer: Biographie Johannes Ronge (niem.). Freireligiöse Landesgemeinde Pfalz K.d.ö.R. [dostęp 2021-04-05].
  6. Burak i Okólska 2007 ↓, Cmentarz Wolnego Związku Religijnego, s. 200.

Bibliografia