Worki policzkowe

Chomiczek syryjski z wypełnionymi workami policzkowymi
Torby policzkowe chomika europejskiego – eksponat Senckenberg Naturmuseum
Tamias z wypełnionymi workami policzkowymi

Worki policzkowe[1][2], także torby policzkowe[3] – przerośnięte, nieunerwione fałdy błony śluzowej w jamie gębowej niektórych grup ssaków, wykazujące zdolność do znacznego rozciągania[4] i służące zwierzętom do przenoszenia pokarmu[1][2], lub chowania w obawie przed odebraniem go przez silniejszego osobnika[5]. Mogą być także używane do przenoszenia młodych, a także – po nadęciu ich powietrzem i stworzenia wrażenia większych gabarytów zwierzęcia – do odstraszania przeciwnika[6]. Worki policzkowe występują u dziobaków[7], niektórych gryzoni (głównie chomiki) i małp (np. podrodzina koczkodanów z rodziny koczkodanowatych)[8], a także u niektórych nietoperzy[9].

U większości posiadających je ssaków (np. chomikowate), wejście do worków policzkowych znajduje się wewnątrz jamy ustnej, zaś w jej tylnej części oddzielone są cienką, elastyczną błoną[5]. Wyjątkiem jest zlokalizowanie toreb policzkowych na zewnątrz mięśnia policzkowego (np. u gofferowatych (Geomyidae)). W takiej sytuacji są one od wewnątrz owłosione[10].

Przypisy

  1. a b Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
  2. a b Worki policzkowe (pol.). W: Słownik języka polskiego [on-line]. Internetowa encyklopedia PWN. [dostęp 2014-06-01].
  3. Torby policzkowe (pol.). W: Słownik języka polskiego [on-line]. Internetowa encyklopedia PWN. [dostęp 2014-06-01].
  4. Mirosław Przeworski: Torby policzkowe chomików (pol.). vetco.org. [dostęp 2014-06-01].
  5. a b Wypadnięcie worka policzkowego u chomika (pol.). W: Weterynarz online - Portal weterynaryjny vetopedia [on-line]. vetopedia.pl. [dostęp 2014-06-01].
  6. Joanna Ziomek, Agata Banaszek. Chomik europejski. „Monografie Przyrodnicze”. 19, 2008. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. ISSN 1428-6823 (pol.). 
  7. T. Grant, D. Fanning. Platypus - Ornithorhynchus anatinus. „Australian Natural History Series.”, 2008. Parks and Wildlife Service Tasmania (ang.). 
  8. Cheek pouch or typical monkeys (ang.). W: SUBFAMILY CERCOPITHICINAE [on-line]. The Natural History Collections of The University of Edinburgh. [dostęp 2014-06-01].
  9. William Duckett: Dictionnaire de la conversation et de la lecture: inventaire raisonné des notions générale les plus indispensable à tous. Paryż: 1853, s. 800.
  10. Dr. hab. Maria Ogielska. Układ pokarmowy i moczowo-płciowy. „BUDOWA I EWOLUCJA UKŁADU MOCZOWOPŁCIOWEGO KRĘGOWCÓW”. Zakład Biologii Ewolucyjnej i Ochrony Kręgowców - Uniwersytet Wrocławski (pol.). 

Media użyte na tej stronie

Backentaschen Feldhamster Cricetus cricetus cheek pouches.JPG
Autor: Thilo Parg, Licencja: CC BY-SA 3.0

Herauspräparierte Backentaschen eines Feldhamsters. Exponat im Senckenberg Naturmuseum in Frankfurt am Main, Deutschland.

Fotografiert durch die Gläser einer Abtrennscheibe, einer Vitrinentür, des Aufbewahrungsbehälters und durch die Konservierungsflüssigkeit.
Syrian hamster filling his cheek pouches with Dandelion leaves.JPG
Autor: Peter Maas, Licencja: CC BY-SA 2.5
A Syrian hamster filling his cheek pouches with Dandelion leaves.
Chipmunk with stuffed cheeks in Prospect Park (05980).jpg
Autor: Rhododendrites, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chipmunk with stuffed cheeks in Prospect Park (Brooklyn, NY, USA)