World Press Photo of the Year

World Press Photo of the Year – najważniejszy konkurs branżowy fotografów z całego świata pracujących dla prasy, organizowany przez holenderską fundację World Press Photo. Fundacja działa od 1955 roku, ma siedzibę w Amsterdamie. Odbywa się corocznie, wyniki ogłaszane są w lutym. Przebiega w kilkunastu kategoriach obejmujących fotografie pojedyncze i serie (reportaże), takich jak zdjęcie roku, zdarzenia, ludzie w zdarzeniach, sportowe sytuacje, ludzie sportu, życie codzienne, portrety, sztuka, przyroda. Przyznawane jest też wyróżnienie jury młodzieżowego.

Polscy laureaci

Do 2015 roku w World Press Photo Polacy otrzymali 35 nagród[1], w tym 6 krotnie dostali I nagrodę: za 1957 – Zygmunt Wdowiński (w kategorii „Features”), 1969 – Stanisław Jakubowski („Photo Stories”), 1987 – Radosław Sikorski („Spot News”), 1998 – Tomasz Gudzowaty („Nature”), 2002 – Robert Bogusławski & Tomasz Gudzowaty („Sports”), 2007 – Rafał Milach („Arts and Entertainment stories). Ponadto 11 razy zostali wyróżnieni II nagrodą, 12 razy III nagrodą oraz jeden raz „Honorable mention”.

W konkursach za lata 1955–2015 laureatami było 27 Polaków: Robert Bogusławski (2002 2× współautorstwo), Józef Czarniecki (1981), Filip Ćwik (2010), Leopold Dzikowski (1985 współautorstwo), Edward Ettinger (1989), Henryk Grzęda (1962), Wojciech Grzędziński (2008), Tomasz Gudzowaty (1998, 1999, 2002 2× współautorstwo, 2005 współautorstwo, 2007 współautorstwo, 2008, 2010), Stanisław Jakubowski (1969), Kacper Kowalski (2008, 2014, 2015), Witold Krassowski (1991, 2002), Tomasz Lazar (2011), Justyna Mielnikiewicz (2008), Rafał Milach (2007), Jan Morek (1986), Chris Niedenthal (1986), Krzysztof Niemiec (1975), Roman Pienkowski (1956), Grzegorz Rogiński (1985 współautorstwo), Radosław Sikorski (1987), Maciej Skawiński (1997), Tadeusz Trepanowski (1975), Zygmunt Wdowiński (1957), Tomasz Wiech (2008), Anna Bedyńska (2012), Ilona Szwarc (2013), Andrzej Grygiel (2014), Maciek Nabrdalik (2014).

Polscy laureaci (w układzie chronologicznym)

Za rokLaureatPublikacja (agencja)KategoriaNagrodaZdjęcie(*)Opis nagrodzonej pracy[2]
1956Romuald PieńkowskiPhoto Stories3. nagroda4 fot.[3]
1957Zygmunt WdowińskiFeatures1. nagrodapojedyncze[4]Zegarmistrz przy pracy, Sarajewo, Jugosławia
1962Henryk GrzędaFeatures3. nagrodapojedyncze[5]Kuba, żołnierz po skończeniu patrolu
1969Stanisław JakubowskiCentralna Agencja Fotograficzna (CAF)Photo Stories1. nagroda8 fot.[6]26 lipca błoto i woda uwięziły 119 ludzi pod ziemią w kopalni węgla „Generał Zawadzki” w Zagłębiu Dąbrowskim. Trzy dni później, wszyscy, poza jedną osobą, zostali uratowani, ratowników wspomagała gigantyczna tarcza wiertnicza sprowadzona z Niemiec Zachodnich.
1975Tadeusz TrepanowskiPanorama PółnocyNews Features2. nagrodapojedyncze[7]Zmęczeni duchowni
1975Krzysztof Niemiec„Granica”Happy News & Humor3. nagrodapojedyncze[8]Oczko w głowie ojca.
1981Józef CzarnieckiGammaNews Features2. nagrodapojedyncze[9]Warszawa, grudzień 1981, młoda dziewczyna twarzą w twarz z milicją podczas protestu robotniczego
1985Leopold Dzikowski
& Grzegorz Rogiński
Sztandar Młodych
Polska Agencja Interpress
Arts and Entertainment stories2. nagroda7 fot.[10]Warszawa, XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, m.in. Stanisław Bunin laureat I nagrody; francuski pianista Marc Laforêt laureat II nagrody; Jean-Marc Luisada (Francja) 5 nagroda; Krzysztof Jabłoński z dyrygentem Tadeuszem Strugałą
1986Chris NiedenthalTimePeople in the News2. nagrodapojedyncze[11]Węgry, portret Lenina grającego w szachy służy jako inspiracja węgierskiemu przywódcy Jánoszowi Kádárowi
1986Jan MorekPolska Agencja InterpressDaily LifeHonorable mentionpojedyncze[12]Korea Północna, pracownik spółdzielni rolniczej odpoczywa w domu pod okiem prezydenta Kim Ir Sena i jego syna Kim Dzong Ila
1988Radosław SikorskiThe Observer MagazineSpot News1. nagrodapojedyncze[13]Afganistan, Khushk-e-Serwan, uduszeni w piwnicy własnego domu w wyniku zbombardowania przez afgańskie lotnictwo wytrenowane przez Rosjan, ściśnięte ciała kobiety i jej dwójki dzieci. Ofiary wojny partyzanckiej w Afganistanie.
1989Edward EttingerOgoniokNews Features2. nagrodapojedyncze[14]ZSRR, Syberia, pierwszy ogólnokrajowy strajk w Związku Radzieckim. Pomimo że górnicy byli względnie dobrze wynagradzani, strajk szybko rozprzestrzenił się w całym kraju. Kiedy pół miliona górników, dostarczających 40% radzieckiej produkcji węgla, odłożyło narzędzia, większość ich żądań została spełniona.
1991Witold KrassowskiNetwork Photographers dla „The IndependentDaily Life stories3. nagroda9 fot.[15]Afganistan, w wyniku sowieckiej inwazji w 1979 roku milion Afgańczyków zginęło w czasie wojny, a pięć milionów opuściło kraj jako uchodźcy. Akceptowanie przemocy i niepewność stały się sposobem życia.
1997Maciej SkawińskiRzeczpospolitaGeneral News stories3. nagroda12 fot.[16]W lipcu 1997, Polska, Niemcy i Czechy cierpiały w wyniku największej powodzi w tym wieku. W ciągu dwóch tygodni utonęło ponad 100 osób. Utonęła trzoda, zniszczone zostały uprawy i tysiące domów, fabryk, dróg i mostów zostało uszkodzonych lub zniszczonych. Odra na granicy między Niemcami i Polską podniosła się cztery metry ponad swój normalny poziom.
1998Tomasz Gudzowatydla dwutygodnika „VivaNature1. nagrodapojedyncze[17]Kenia, Masai Mara National Park. Młode gepardy dostają lekcję zabijania. Matka obserwowała je jak bawiły się ofiarą przez 45 min, a następnie ją zabiły i zjadły. Matki zaczynają uczyć młode koty polowania, gdy mają około siedmiu miesięcy. Do wieku 11 miesięcy gepard może skutecznie poradzić sobie z małą zdobyczą, a gdy ukończy 18 miesięcy może już przetrwać samodzielnie.
1999Tomasz GudzowatyWprostNature2. nagrodapojedyncze[18]Kenia, Mara river, antylopy gnu przeprawiają się przez rzekę. Co roku migrują one z południowej Serengeti w Tanzanii do Masai Mara w Kenii, w poszukiwaniu świeżych pastwisk. Po drodze są łatwym celem dla drapieżników. Około 1,5 miliona zwierząt odbywało wędrówkę w 1999 roku, w największych migracji w ciągu 25 lat.
2002Witold KrassowskiNetwork Photographers dla '„National GeographicScience & Technology stories3. nagroda11 fot.[19]Polska, maj-czerwiec 2002. Maszynista napełnia lokomotywę OL-49 olejem przed jazdą. Lokomotywy, które jeżdżą na trasie z Wolsztyna do Poznania w zachodniej Polsce obsługują jedną z ostatnich linii parowych w Europie. Ogromne silniki OL-49 mające więcej niż pół wieku, zużywają do 18 000 litrów wody, trzy tony węgla i osiem litrów oleju na 180-kilometrowej trasie. Około 1,5 godziny zajmuje maszyniście przygotowanie lokomotywy do jazdy palenie w kotle, aby uzyskać parę.
2002Robert Bogusławski
& Tomasz Gudzowaty
TGP / FocusSports1. nagrodapojedyncze[20]Chiny, prowincja Henan. Mnisi praktykują najbardziej znaną tradycyjną chińską „wushu” (sztukę walki) w świątyni Shaolin. Podobnie jak wiele innych orientalnych sztuk walki, Shaolin Kung Fu wymaga rygorystycznego połączenie sprawności umysłowej i siły fizycznej. Jej 18 podstawowych pozycji jest inspirowanych przez ruch i zwinność zwierząt.
2002Robert Bogusławski
& Tomasz Gudzowaty
TGP / Focus dla PKN OrlenSports stories2. nagroda12 fot.[21]Chiny, prowincja Henan, 14 lipca – 5 sierpnia. Mnisi z klasztoru Shaolin uczą się swojej szczególnej formy Kung Fu („wushu”, sztuka walki) w szkołach i wielka Martial Arts Academy otworzyła obok swojej świątyni w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie społeczeństwa tradycją. Od 1990 „wushu” jest oficjalną dyscypliną medalowych zawodów na Igrzyskach Azjatyckich i jest szansa na włączenie jej w 2008 roku do igrzysk olimpijskich w Pekinie. Dwa inne sztuki walki, taekwondo i judo, biorą już udział w Igrzyskach Olimpijskich.
2005Judit Berekai
& Tomasz Gudzowaty
TGP / Focus dla PKN OrlenSports Feature stories3. nagroda12 fot.[22]Indie, Mysore, Nada kusti jest tradycyjną formą indyjskich zapasów sięgającą tysięcy lat, była metodą stosowaną przy szkoleniu starożytnych wojowników. Zapaśnicy uczestniczą dwa razy dziennie w treningach w tradycyjnym garadi (siłownia). Ćwiczenia odbywają się w hali z podłogą z czerwonej gliny, którą pokrywają się też zapaśnicy uważający, że ma ona właściwości lecznicze.
2007Rafal MilachAnzenberger AgencyArts and Entertainment stories1. nagroda9 fot.[23]W czasach komunizmu, cyrk był jedną z najpopularniejszych form rozrywki w Polsce. Polscy wykonawcy pracowali w najbardziej prestiżowych strojach na świecie. Wszyscy pochodzili ze szkoły cyrkowej w Julinku. Od 1990 r. Julinek powoli umiera. Teraz centrum cyrkowe, kiedyś zatrudniające do 1500 artystów i techników zostało zamknięte ze względu na problemy finansowe. www.anzenberger.com
2007Judit Berekai
& Tomasz Gudzowaty
Focus Photo und Presse Agentur dla PozytywSports Feature3. nagroda12 fot.[24]Indie. W trakcie ćwiczeń jogi. Varanasi, wcześniej znane jako Benares, to jedno z najstarszych miast na świecie. Od dawna jest ośrodkiem studiów i praktyki jogi.
2008Justyna MielnikiewiczThe New York TimesPeople in the News stories2. nagroda12 fot.[25]Gruzja, Gori (fot.1). Rodzina ucieka po wkroczeniu do miasta czołgów rosyjskich 13 sierpnia. W sierpniu wybuchły walki między gruzińską armią i siłami separatystycznymi w separatystycznym regionie Osetii Południowej. Rosyjskie wojska wkroczyły do regionu, który zamieszkuje wielu Rosjan, wspierając tym separatystów. Ponieważ konflikt rozprzestrzenił się poza granice Osetii Południowej ludzie opuścili swoje domy.
2008Kacper KowalskiKosycarz Foto PressArts and Entertainment stories2. nagroda8 fot.[26]Seria zdjęć przedstawiająca widok z powietrza na ten sam fragment plaży koło Władysławowa o godz. 06:33, 08:16, 09:30, 10:37, 13:56, 17:06, 19:12 i 20:04.
2008Wojciech GrzędzińskiDziennikSpot News stories3. nagroda11 fot.[27]Gruzja, Gori. Kobieta zakrywa twarz po rosyjskim bombardowaniu. W sierpniu wybuchł konflikt między Rosją a Gruzją o separatystyczny region Osetii Południowej. 7 sierpnia Gruzja rozpoczęła atak na Osetię Południową, mówiąc, że jego celem jest przywrócenie porządku konstytucyjnego. Rosja wysłała wojska w celu wspierania separatystów, a 9 sierpnia przeprowadziła atak lotniczy na Gori, gruzińskie miasto w pobliżu Osetii Południowej. Wojska rosyjskie zajęły tereny wokół Gori, ale później wycofały się po zawieszeniu broni.
2008Tomasz GudzowatyYours Gallery / Focus Photo und Presse AgenturSports Features3. nagroda11 fot.[28]Mongolia, Banganuur. Młody dżokej stoi obok konia podczas turnieju Naadam. Turniej Naadam ma swoje korzenie w czasach Czyngis-chana, i obejmuje najbardziej popularne w tym kraju sporty: wyścigi, konne, łucznictwo i zapasy. Do 1000 koni jest wybieranych do rywalizowania na różnych trasach po trawiastym kraju. Dzieci są preferowane jako dżokeje, ze względu na ich lekkość. Najlepszy dżokej jest honorowany tytułem „tumny EKH”, czyli „najlepszy z dziesięciu tysięcy”.
2008Tomasz WiechGazeta Wyborcza” KrakowDaily Life3. nagrodapojedyncze[29]Kraków, pracownik biura Cap Gemini robi w biurze śniadanie przed rozpoczęciem pracy.
2010Tomasz Gudzowatydla Yours GalleryPrezentacje sportu – reportaż2. nagrodapojedyncze[30]cykl zdjęć poświęconych wyścigom samochodowym w Meksyku
2010Filip Ćwikdla „Newsweek Polska”People in the News stories („Ludzie i wydarzenia”)3. nagroda12 fot.[31][30]13 kwietnia 2010, Warszawa, cykl przedstawiający żałobę w Polsce po katastrofie pod Smoleńskiem w kwietniu 2010
2011Tomasz LazarPeople in the News2. nagrodapojedyncze[32][33]Nowy Jork, nowojorskie protesty Occupy Wall Street
2011Anna BedyńskaStaged Portret3. nagrodapojedyncze[34]Zuzia – zdjęcie z cyklu White Power, gdzie Bedyńska pokazuje, iż istnieje wiele odmian piękna, a albinizm może być jedną z nich. Dzięki projektowi autorki osoby dotknięte tą choroba miały okazję się spotkać, poznać i być może stowarzyszyć (w Polsce nie istnieje żadne stowarzyszenie skupiające ludzi dotkniętych tą chorobą)
2013Ilona SzwarcObserved Portraits3. nagrodapojedyncze[35]
2014Andrzej GrygielPolska Agencja PrasowaSport Action2. nagrodapojedyncze[36]
2014Kacper KowalskiPanos PicturesNature2. nagroda12 fot.[37]
2014Maciek NabrdalikVIIContemporary Issues2. nagrodapojedyncze[38]
2015Kacper KowalskiPanos PicturesLong Term Projects2. nagroda30 fot.[39]

(*) – w linkach podanych w przypisach obok informacji o nagrodzonych fotografiach zamieszczone są też ich reprodukcje (poza rokiem 1956).

Polscy jurorzy

Źródło[39][40][41].

Przypisy

  1. (World Press Photo Poland). worldpressphoto.org (podaje dane Polaków za lata 1955–2009 z pominięciem roku 2002). [dostęp 2012-04-09].
  2. Do 2009 według oficjalnej strony World Press Photo.
  3. (World Press Photo Poland 1956). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  4. (World Press Photo Poland 1957). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  5. (World Press Photo Poland 1962). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  6. (World Press Photo Poland 1969). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  7. (World Press Photo Poland 1975). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  8. (World Press Photo Poland 1975). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  9. (World Press Photo Poland 1981). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  10. (World Press Photo Poland 1985). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  11. (World Press Photo Poland 1986). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  12. (World Press Photo Poland 1986-2). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  13. 1988 Radek Sikorski SN1 | World Press Photo, web.archive.org, 12 marca 2019 [dostęp 2019-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-12].
  14. (World Press Photo Poland 1989). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  15. (World Press Photo Poland 1991). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  16. (World Press Photo Poland 1997). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  17. (World Press Photo Poland 1998). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  18. (World Press Photo Poland 1999). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  19. (World Press Photo Poland 2002). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  20. (World Press Photo 2002). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  21. (World Press Photo 2002-2). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  22. (World Press Photo Poland 2005). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  23. (World Press Photo Poland 2007-2). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  24. (World Press Photo Poland 2007). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  25. (World Press Photo Poland 2008-2). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  26. (World Press Photo Poland 2008-5). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  27. (World Press Photo Poland 2008). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  28. (World Press Photo Poland 2008-3). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  29. (World Press Photo Poland 2008-4). worldpressphoto.org. [dostęp 2012-04-09].
  30. a b World Press Photo: Nagroda główna dla Jodi Bieber. Interia. [dostęp 2012-04-09].
  31. World Press Photo: Nagroda główna dla Jodi Bieber. Interia. [dostęp 2012-04-09].
  32. rik: Polacy wyróżnieni w konkursie World Press Photo. gazeta.pl. [dostęp 2012-04-09].
  33. PAP: Tomasz Lazar ze Szczecina laureatem World Press Photo 2011!. gs24.pl. [dostęp 2012-04-09].
  34. World Press Photo, worldpressphoto.org [dostęp 2013-04-09] (ang.).
  35. 2013 Ilona Szwarc PO3, World Press Photo [dostęp 2016-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-19].
  36. 2014 Andrzej Grygiel SA2, World Press Photo [dostęp 2016-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-23].
  37. 2014 Kacper Kowalski NAS2-AL, World Press Photo [dostęp 2016-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-15].
  38. 2014 Maciek Nabrdalik CI2, World Press Photo [dostęp 2016-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-26].
  39. a b 2015 Kacper Kowalski OTS2-AAD, World Press Photo [dostęp 2016-02-07].
  40. Witold Krassowski – spojrzenie na dzisiejszą fotografię, DigitalCameraPolska.pl [dostęp 2019-03-12] (pol.).
  41. Tomasz Tomaszewski - fotografik National Geographic, trzykrotny juror World Press Photo, wyborcza.pl [dostęp 2019-03-12].

Linki zewnętrzne