Wróbel śródziemnomorski

Wróbel śródziemnomorski
	Passer hispaniolensis
	(Temminck, 1820)
	; Samiec (Sardynia)
	; Samica (Wyspy Kanaryjskie)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	wróble
Rodzaj	Passer
Gatunek	wróbel śródziemnomorski
Synonimy
	Fringilla hispaniolensis Temminck, 1820;
	Fringilla hispaniolensis Temminck, 1820;
Podgatunki
	P. h. hispaniolensis (Temminck, 1820); P. h. transcaspicus Tschusi, 1902;
	P. h. hispaniolensis (Temminck, 1820); P. h. transcaspicus Tschusi, 1902;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; Zasięg występowania podgatunków wróbla śródziemnomorskiego (kolor jasno- i ciemnozielony), wróbla apenińskiego (P. italiae; kolor różowy) oraz mieszańców; kolorem błękitnym oznaczono zimowiska

Wróbel śródziemnomorski^[4], wróbel południowy^[5] (Passer hispaniolensis) − gatunek małego ptaka z rodziny wróbli (Passeridae). Gniazduje na Półwyspie Iberyjskim, Sardynii, w południowo-wschodniej Europie, północnej Afryce oraz od Bliskiego Wschodu po Azję Środkową.

Systematyka

Takson blisko spokrewniony z wróblem zwyczajnym (P. domesticus) i apenińskim (P. italiae), wszystkie trzy łączono dawniej w jeden gatunek^[2]. Wyróżniono dwa podgatunki P. hispaniolensis^[6]^[2]:

P. hispaniolensis hispaniolensis – Półwysep Iberyjski do zachodniej Turcji, wschodnie wyspy Oceanu Atlantyckiego (Madera, Wyspy Kanaryjskie, Wyspy Zielonego Przylądka), północno-zachodnia Afryka.
P. hispaniolensis transcaspicus – Bliski Wschód do południowego Kazachstanu, zachodnich Chin i Afganistanu; poza sezonem lęgowym także w północno-zachodniej części subkontynentu indyjskiego.

Morfologia

Długość ciała około 15 cm, rozpiętość skrzydeł 23–26 cm; masa ciała 24–32 g^[7].

Jest nieznacznie większy od wróbla domowego. Samice są nie do odróżnienia od samic wróbla domowego.

Status

IUCN uznaje wróbla śródziemnomorskiego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy na rok 2015, zawiera się w przedziale 61–131,5 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[3].

Przypisy

↑ Passer hispaniolensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Spanish Sparrow (Passer hispaniolensis). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
↑ ^a ^b Passer hispaniolensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Passeridae Rafinesque, 1815 - wróble - Sparrows, snowfinches and allies (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-07].
↑ P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Old World sparrows, snowfinches, weavers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
↑ N. Bouglouan: Spanish Sparrow. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-03-08]. (ang.).

Bibliografia

Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Goodfellow, Ptaki Europy, Warszawa: Świat Książki, 2007.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Passer hispaniolensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[ibc-2] Spanish Sparrow (Passer hispaniolensis). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).

[iucn-3] Passer hispaniolensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Passeridae Rafinesque, 1815 - wróble - Sparrows, snowfinches and allies (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-07].

[Busse&etal-5] P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Old World sparrows, snowfinches, weavers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-07]. (ang.).

[oiseaux-7] N. Bouglouan: Spanish Sparrow. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-03-08]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne