Wronóg

Wronóg
Ilustracja
Coronopus ruellii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

wronóg

Nazwa systematyczna
Coronopus Zinn.
Cat. Pl. Gott. 325. 20 Apr-21 Mai 1757
Typ nomenklatoryczny

Coronopus ruelli Allioni[3]

Synonimy
  • Carara Medik.
  • Coronopus Mill.[3]

Wronóg (Coronopus Zinn.) – wyróżniany zwłaszcza w dawnych systemach klasyfikacyjnych rodzaj roślin z rodziny kapustowatych. Zaliczano do niego 10 gatunków spotykanych w Europie, Azji, północnej Afryce i w Ameryce Południowej. Takson ten w XXI wieku został włączony do rodzaju pieprzyca Lepidium ponieważ analizy filogenetyczne, oparte głównie na badaniach molekularnych, wykazały, że tradycyjnie wyróżniany rodzaj Coronopus jest zagnieżdżony w rodzaju Lepidium i jego wyodrębnianie czyni z tego drugiego takson polifiletyczny[4][5].

Systematyka

Rodzaj w XX wieku ujmowany był jako odrębny w klasyfikacji biologicznej rodziny kapustowatych. Szczegółowe badania nad owocami przeprowadzone przez Karola Latowskiego wskazały wszakże na celowość włączenia tego taksonu w randze podrodzaju (jednego z trzech) w obręb Lepidium[6][7]. Na konieczność włączenia Coronopus do Lepidium wskazały ostatecznie badania molekularne na przełomie XX i XXI wieku, wskazujące na zagnieżdżenie Coronopus w rodzaju Lepidium, czyniące z tego drugiego w wąskim ujęciu takson polifiletyczny[4][8][9][10][11]. W efekcie w bazach taksonomicznych (np. The Plant List[12], Plants of the World[13], The World Flora Online[14]) rodzaj Cardaria jest konsekwentnie synonimizowany z Lepidium, a należące doń gatunki są włączane do rodzaju pieprzyca.

Tym niemniej w niektórych publikacjach rodzaj Coronopus wciąż bywa wyróżniany. Należy do nich m.in. wykaz gatunków flory polskiej z 2020 ujmujący dwa gatunki[15]:

  • wronóg podwójny Lepidium didymum L., syn. Coronopus didymus (L.) Sm. – w polskiej florze efemerofit
  • wronóg grzebieniasty Lepidium coronopus (L.) Al-Shehbaz, syn. Coronopus squamatus (Forssk.) Asch. – w polskiej florze antropofit zadomowiony

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
  4. a b Ihsan A. Al-Shehbaz, Klaus Mummenhoff, Oliver Appel. Cardaria, Coronopus, and Stroganowia Are United with Lepidium (Brassicaceae). „Novon”. 12, 1, s. 5-11, 2002. DOI: 10.2307/3393229. 
  5. Coronopus Zinn. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-06-23].
  6. Antonina P. Ilyinska, Andriy V. Yena, Sergei L. Mosyakin, Viera V. Protopopova & Myroslav V. Shevera. “By their fruits you will recognize them”*: notes dedicated to Professor Karol Latowski – the prominent Polish botanist. „Biodiv. Res. Conserv.”. 35, s. 3-4, 2014. DOI: 0.2478/biorc-2014-0013. 
  7. Latowski, Karol. Taksonomiczne studium karpologiczne eurazjatyckich gatunków rodzaju Lepidium L. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1982.
  8. Koch M, Al-Shehbaz IA, Mummenhoff K (2003). Molecular systematics, evolution, and population biology in the mustard family (Brassicaceae). Ann Missouri Bot Gard 90: 151–171
  9. Al-Shehbaz IA, Beilstein MA, Kellogg EA (2006). Systematics and phylogeny of the Brassicaceae (Cruciferae): an overview. Plant Syst Evol 259: 89–120
  10. Al-Shehbaz IA, Mummenhoff K, Appel O (2002). Cardaria, Coronopus, and Stroganowia are united with Lepidium (Brassicaceae). Novon 12: 5–11
  11. Bailey CD, Koch MA, Mayer M, Mummenhoff K, O’Kane SL, Warwick SI, Windham MD Al-Shehbaz IA (2006). Towards a global nrDNA ITS phylogeny of the Brassicaceae. Mol Biol Evol 23: 2142–2160
  12. Coronopus. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2022-06-20].
  13. Coronopus Zinn. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-20].
  14. Coronopus. W: The World Flora Online [on-line]. [dostęp 2022-06-20].
  15. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 63, ISBN 978-83-62975-45-7.

Media użyte na tej stronie

Coronopus ruellii Sturm29.jpg

Tela-Botanica.org/ThePlantList.org: Lepidium squamatum Forssk., syn. Coronopus squamatus (Forssk.) Asch., Lepidium coronopus (L.) Al-Shehbaz, Crucifera ruellii (All.) E.H.L.Krause

Original Caption
Ruellius-Kresse, Crucifera ruellii