Wrzeszcz Dolny

Wrzeszcz Dolny
Dzielnica Gdańska
Ilustracja
Ulica Mickiewicza i kościół Św. Andrzeja Boboli
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miasto

Gdańsk

W granicach Gdańska

1814 - Kuźniczki, Nowe Szkoty
1906 - Kolonia

Zarządzający

Halina Królczyk, Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy

Powierzchnia

3,52 km²

Populacja (2019[1])
• liczba ludności


22 909

• gęstość

6 508 os./km²

Plan
Plan
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Wrzeszcz Dolny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Wrzeszcz Dolny”
Ziemia54°23′16″N 18°37′07″E/54,387806 18,618694
Strona internetowa
Portal Polska
Panorama Wrzeszcza Dolnego
Fontanna na Placu Wybickiego
Kamienica na rogu ul. Wajdeloty i ul. Grażyny
Wierzba biała nad Strzyżą.

Wrzeszcz Dolnydzielnica Gdańska położona w północno-środkowej części miasta nad Strzyżą. Jest to północno-wschodnia część Wrzeszcza.

Dzielnica była miejscem narodzin i młodości noblisty Güntera Grassa, znalazła ona miejsce w jego twórczości, m.in. w książce Blaszany bębenek.

Terytorium

Dzielnica położona jest w północno-środkowej części Gdańska. Geograficznie jest umiejscowiona na Pobrzeżu Kaszubskim. Przez dzielnicę przepływają: Strzyża tworząc Staw Browarny oraz jej dopływ Studzienecki Potok.

Sąsiednie dzielnice

Granice

Według statutu dzielnicy granicę stanowią tory kolejowe od wiaduktu nad ulicą Uczniowską (stadion) do przystanków SKM Nowe Szkoty i Politechnika, następnie torami na północny zachód do ogródków działkowych za ulicą Kościuszki, ulicą Hynka do Alei Rzeczypospolitej i dalej do ulicy Chrobrego. Ulicą Chrobrego (z tą ulicą) na północ, do skrzyżowania z Aleją Hallera, a następnie ogródkami działkowymi przy ul. Uczniowskiej do stadionu[2].

Podział historyczny

  • Kolonia – obszar we wschodniej części dzielnicy, graniczący z osiedlami administracyjnymi Letnica i Młyniska. Dawne osiedle pracownicze zbudowane na początku XX wieku.
  • Kuźniczki – zachodnia część dzielnicy położona nad linią kolejową do Gdyni, skupiona przy dawnym browarze we Wrzeszczu. Dawniej biegła tędy nieistniejąca ulica Labesweg.
  • Nowe Szkoty – obszar w południowo-wschodniej części dzielnicy, u styku granic z dzielnicą Wrzeszcz Górny i osiedlem Aniołki.
  • Polenhof – nazwa z czasów Wolnego Miasta Gdańsk odnosząca się do obszaru pomiędzy ulicami: Chrobrego, Kościuszki i Al. Legionów. Był to kwartał zdominowany przez ludność polską.

Ważne ulice

Obiekty

  • Dom Güntera Grassa przy ul. Lelewela
  • Dwór Kuźniczki
  • Park Kuźniczki
  • Park nad Strzyżą
  • Plac Wybickiego z fontanną
  • Plac Biskupa Edwarda O’Rourke
  • Pomnik ks. Bronisława Komorowskiego
  • Pomnik, tzw. Skagerrakstein, przy którym 26 sierpnia 1939 odbyły się uroczystości z udziałem delegacji z okrętu „Schleswig-Holstein[3]
  • Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego - Pomnik Bohaterów Zaspa
  • Budynek dawnego szpitala położniczego przy ul. Klinicznej 1 (dawniej Schellmühler Weg 1A), zwanego ze względu na znajdującą się na dachu figurę bociana jako „bocianie gniazdo Gdańska", powstał w latach 1910-1912 z funduszy państwowych jako siedziba Prowincjonalnego Zakładu Kształcenia Położnych i Kliniki Chorób Kobiecych (Provinzial-Hebammenlehranstalt und Frauenklinik), z oddziałem położniczym na 124 łóżka dla kobiet i 114 miejscami dla noworodków oraz – w sąsiednim budynku – salami dydaktycznymi i internatem dla kandydatek na położne, szkolonych na kilkumiesięcznych kursach. Otwarty 17 października 1912; kiedy z dotychczasowej siedziby przy Sandgrube 41A (ul. Rogaczewskiego) przeniesiono personel zakładu z dyrektorem dr. Rudolfem Köstlinem. Od 2022 przebudowywany na Dom Seniora z mieszkaniami asystowanymi, oddziałem paliatywnym i Centrum Alzheimera[4].
  • Budynek dawnej Poczty Gdańskiej Wrzeszcz-2 przy ul. Mickiewicza 5 z 1929 (proj. Adolf Bielefeldt), od 1 marca 1947 otwarty jako Urząd Pocztowy Gdańsk-11, funkcjonujący tu do 2005; po 1945 odbudowany bez najwyższej kondygnacji oraz czterospadowego dachu, obecnie planowany do przebudowy i rozbudowy jako apartamentowiec Dawna Poczta[5][6]; przewidywane jest m.in. zadaszenie o konstrukcji szklano-stalowej[7].

Edukacja

Obiekty sakralne

Pomniki przyrody

Na terenie dzielnicy znajdują się 3 pomniki przyrody[8]:

Transport

Przez Dolny Wrzeszcz przebiega tzw. „główna oś dolnego tarasu[9] oraz Al. gen. Józefa Hallera, łącząca Śródmieście miasta z Brzeźnem. Na terenie dzielnicy znajduje się też fragment Trasy Słowackiego (tzw. „Nowa Kościuszki”).

Przez dzielnicę przebiegają linie tramwajowe ze Śródmieścia do Jelitkowa i Brzeźna oraz z Zaspy do Nowego Portu.

Na granicy z Górnym Wrzeszczem położony jest dworzec kolejowy Gdańsk Wrzeszcz, obsługujący połączenia pasażerskie wszystkich typów. Na granicy z Aniołkami – przystanek Gdańsk Politechnika, obsługujący wyłącznie połączenia trójmiejskiej Szybkiej Kolei Miejskiej (SKM). Na przebiegającym przez Dolny Wrzeszcz odcinku trasy 249 Gdańsk GłównyGdańsk Nowy Port znajdują się przystanki Gdańsk Stadion Expo oraz nieczynne Gdańsk Nowe Szkoty i Gdańsk Kolonia.

Rada Dzielnicy

W Radzie Dzielnicy zasiada 21 radnych. W kadencji 2019–2024[10]:

  • Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy – Halina Królczyk
  • Przewodnicząca Rady Dzielnicy – Aleksandra Kulma

Galeria

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Park Kuzniczki Gdansk.jpg
Autor: Cioccolatino, Licencja: CC BY-SA 4.0
Park Kuźniczki
Gdańsk (Wrzeszcz)-pomnik B Komorowskiego.jpg
(c) Kuba654 at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Gdańsk (Wrzeszcz) - pomnik Bronisława Komorowskiego.
Gdansk district Wrzeszcz Dolny.svg
Autor: Oruniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Położenie dzielnicy Gdańska Wrzeszcz Dolny.
Wrzeszcz Dolny.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk, Wrzeszcz Dolny z wysokości 30 m (dużo ładniejszy).
Gdańsk ulica Mickiewicza.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Wrzeszcz Dolny, ul. Mickiewicza.
1050 wierzba Gdańsk2.jpg
Autor: Zbigniew Zieliński, Licencja: CC BY 3.0
1050 Wierzba biała - pomnik przyrody - park nad Strzyżą w Gdańsku. Drzewo w 2014 posiadało obwód 794 cm.
Gdańsk plac Wybickiego – fontanna (4).JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Wrzeszcz. Fontanna na placu Wybickiego.
Gdańsk Wrzeszcz Park Nad Strzyżą (1).JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Wrzeszcz. Park Nad Strzyżą.
Gdańsk ulica Aldony.jpg
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Wrzeszcz, ul. Aldony.
Gdańsk Wrzeszcz - Strzyża w Parku Kuźniczki.JPG
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY 3.0
Potok Strzyża w Parku Kuźniczki w Gdańsku (po wypłynięciu z browaru).
Gdańsk Park Kuźniczki - stara altana.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Wrzeszcz. Stara altana Parku Kuźniczki, obecnie poza terenem parku.
Browar we Wrzeszczu i Strzyża.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Browar we Wrzeszczu i struga Strzyża w parku Kuźniczki (po wypłynięciu z browaru). W środku willa dyrektora browaru (z 1914 r.), po prawej magazyn.