Wrzeszczyna

Artykuł

52°52′36.6″N 16°14′19.1″E

- błąd

4 m

WD

52°50'N, 16°13'E, 52°52'28.92"N, 16°14'10.61"E

- błąd

20429 m

Odległość

1249 m

Wrzeszczyna
wieś
Ilustracja
Widok ogólny (po lewej szkoła)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

czarnkowsko-trzcianecki

Gmina

Wieleń

Liczba ludności 

569

Strefa numeracyjna

67

Kod pocztowy

64-730[1]

Tablice rejestracyjne

PCT

SIMC

0532620

Położenie na mapie gminy Wieleń
Mapa konturowa gminy Wieleń, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wrzeszczyna”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wrzeszczyna”
Położenie na mapie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego
Mapa konturowa powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Wrzeszczyna”
Ziemia52°52′36,6″N 16°14′19,1″E/52,876833 16,238639
Pomnik powstańców wielkopolskich

Wrzeszczynawieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w gminie Wieleń.

1 stycznia 2017 część miejscowości została włączona do Wielenia[2].

Położenie

Wrzeszczyna to wieś leżąca na lewym brzegu Noteci, na skraju Puszczy Noteckiej, przy drodze z Wielenia do Czarnkowa. Jest to typowa wieś o tradycyjnej zabudowie z nielicznym nowym budownictwem. Przebiega tutaj droga wojewódzka nr 181.

Wrzeszczyna jest miejscowością o dużej rozpiętości terenowej. Z jednej strony zbliża się do Noteci, z drugiej sięga Puszczy Noteckiej. Część mieszkańców ma swoje domostwa już w środku lasu. Położenie między rzeką a puszczą na nieuprzemysłowionym obszarze sprawia że jest to dość atrakcyjna turystycznie miejscowość, chociaż wieś nie posiada rozwiniętej bazy w tym zakresie.

Historia

Okolice wsi zamieszkane były w okresie prehistorycznym. Wieś szlachecka Wrzeszczina położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[3]. W 1908 miejscowi nauczyciele odkryli tutaj relikty dawnych osad, m.in. duże cmentarzysko kultury łużyckiej (około 300 naczyń), czy rozproszone fragmenty naczyń wzdłuż krawędzi dokiny, na przeciągu kilku kilometrów. Pierwsza wzmianka pisana o wsi pochodzi z 1458, kiedy to lokalne dziesięciny przekazywano na utrzymanie kapeli muzycznej przy szamotulskiej kolegiacie (fundacja Piotra Sokolnickiego). 4 lutego 1919, mimo rozejmu w powstaniu wielkopolskim, Niemcy zajęli wieś. Musiał w tej sytuacji zainterweniować oddział polski z Roska, który wieś odbił, a następnie odparował kolejny atak niemiecki, zadając atakującym znaczne straty w ludziach[4].

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Wrzeszczyna”[5].

Liczba mieszkańców wynosi 569 osób i od lat kształtuje się na podobnym poziomie. Około jedna trzecia mieszkańców związana jest z rolnictwem, pozostali pracują w okolicznych przedsiębiorstwach i innych podmiotach.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Zabytki i osobliwości

  • najstarszy dom we wsi przy ul. 4 lutego 9 (XIX wiek),
  • dawna szkoła, obecne przedszkole, a przy nim stela upamiętniająca Bohaterów Powstania Wielkopolskiego postawiona w 75. rocznicę walk,
  • kościół Matki Boskiej Różańcowej (1992-1993),
  • kapliczka słupowa (ceglano-kamienna) z początku XX wieku,
  • na zachód od wsi, przy drodze do Bęglewa rośnie pomnikowa parasolowa sosna o obwodzie około 300 cm (wiek - około 200 lat), objęta ochroną już w 1884[4].

Sport

We wsi działa Młodzieżowy Klub Sportowy LZS "Tarzani" Wrzeszczyna, klub piłkarski założony w 1948, obecnie grający w klasie B. Prezesem jest Łukasz Machowina. Stadion im. Jana Welki znajduje się przy ulicy Polnej.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1568 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Dz.U. z 2016 r. poz. 1134
  3. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 41.
  4. a b Paweł Anders, Władysław Kusiak, Puszcza Notecka, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań, 2011, s.253, ISBN 978-83-7272-242-3
  5. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 22. ISBN 83-87424-77-3.

Media użyte na tej stronie

Wieleń (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Wieleń, Polska
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat czarnkowsko-trzcianecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego, Polska
MOs810 WG 2015 22 (Notecka III) (Wrzeszczyna).JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wrzeszczyna. Gmina Wieleń.