Wyćwiklin

Wyćwiklin
Ilustracja
Basella alba
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinawyćwiklinkowate
Rodzajwyćwiklin
Nazwa systematyczna
Basella Linnaeus
Sp. Pl. 272. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

B. rubra L. (=B. alba L.)[3]

Wyćwiklin, miłowój[4], bazela, jagodnik[5] (Basella L.) – rodzaj roślin z rodziny wyćwiklinkowatych. Obejmuje 5 gatunków[6], z których trzy są endemitami Madagaskaru, jeden – tropikalnej Afryki, a jeden – wyćwiklin biały, jest rozpowszechniony w tropikach na wszystkich kontynentach[7]. Wyćwiklin biały, znany także jako szpinak malabarski[4], jest powszechnie uprawiany w strefie tropikalnej jako warzywo. Spożywane są mięsiste liście tej rośliny[8][4].

Morfologia

Pokrój
Pnącza jednoroczne i dwuletnie, o pędach mięsistych, nagich[7].
Liście
Pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe i całobrzegie[7].
Kwiaty
Siedzące, niepozorne, promieniste i obupłciowe, zebrane w kłosy. Listki okwiatu drobne i mięsiste, białe lub czerwonawe. Pręcików jest pięć. Zalążnia górna, jednokomorowa. Szyjki słupka trzy, zakończone równowąskim znamieniem[7].
Owoce
Jednonasienne, kulistawe niełupki[7] rozwijające się w mięśniejącym i trwałym okwiecie[2].

Systematyka

Wykaz gatunków[6]
  • Basella alba L. – wyćwiklin biały
  • Basella excavata Elliot
  • Basella leandriana H.Perrier
  • Basella madagascariensis Boivin ex H.Perrier
  • Basella paniculata Volkens

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. ↑ a b Basella. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-23].
  4. ↑ a b c Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1011. ISBN 83-214-1305-6.
  5. ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 166. (pol.)
  6. ↑ a b Basella. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-23].
  7. ↑ a b c d e Basella Linnaeus. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-23].
  8. ↑ Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 56-57. ISBN 1-55407-206-9.

Media użyte na tej stronie