Wyżniany

Wyżniany Вижняни
Kościół pw. św. Mikołaja
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Rejon	złoczowski
Powierzchnia	1,66 km²
Populacja  • liczba ludności • gęstość	333 200,6 os./km²
Nr kierunkowy	+380 3265
Kod pocztowy	80724
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Wyżniany
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Wyżniany
49°48′22″N 24°24′55″E/49,806111 24,415278
Portal Ukraina

Wyżniany (ukr. Вижняни) – wieś na Ukrainie w rejonie złoczowskim obwodu lwowskiego.

Historia

Wieś wzmiankowano pierwszy raz w końcu XIV wieku. W XVI wieku przy kościele powstała szkoła parafialna. Pod koniec XIX w. wieś w powiecie przemyślańskim^[1]. Do II wojny światowej własność rodu Potockich. Do 1945 roku 75% mieszkańców stanowili Polacy.

Zabytki

• Kościół pw. św. Mikołaja ufundowany około 1400 roku przez polskich szlachciców Jana i Małgorzatę Klusów jest jednym z najstarszych na ziemi lwowskiej. Z okresu średniowiecza zachowało się prezbiterium, zakrystia (dawna kruchta) i gotycki portal. W 1648 kościół spalili Kozacy. Odbudowano go w 1651. W połowie XVIII wieku biskup Jan Samuel Ożga odnowił kościół. W latach 1927-1929 dobudowano neobarokową nawę według projektu architekta Bronisława Wiktora zmieniając orientację świątyni. We wnętrzu zachowało się wyposażenie barokowe z XVIII w. Po wypędzeniu polskich parafian w 1948 roku kościół został zamieniony na kołchozowy magazyn przez władzę bolszewicką. W 1995 grupa krakowskich studentów historii sztuki inwentaryzowała kościół, całkowicie wyposażony, co było rzadkością, wciąż jeszcze funkcjonujący jako magazyn zbożowy. Konfesjonały ustawione na ołtarzu, by było miejsce na zboże, ale w głównym retabulum, jak i w bocznych, nadal stały rzeźby i wisiały obrazy. Jeden z nich pełnił tylko funkcje zasuwy, a pod nią był przepiękny obraz Matki Boskiej w typie Salus Populi Romani, idealnie zachowany, w bogato pozłoconej drewnianej sukience kontrastującej z purpurowym zetlałym aksamitem, którym obita była nisza z płótnem. Studenci dokładnie opisali i sfotografowali kościół i obraz. Kilka lat w kościele już nie było ani rzeźb, ani obrazów^[2].
• cmentarz z neogotyckim nagrobkiem

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Wyżniany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 164 .
• Вижняни (Wyżniany) na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
• Wawrzyniec Puchalski: Drobne dzieje Wyżnian (1917) w bibliotece Polona