Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej

Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej
Ilustracja
Budynek krakowskiego seminarium
Data założenia

20 grudnia 1601

Państwo

 Polska

Adres

ul. Podzamcze 8
31-003 Kraków

Liczba studentów

100 (11 października 2021)[1]

Rektor

ks. dr Michał Kania

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej”
Ziemia50°03′21,535″N 19°56′09,683″E/50,055982 19,936023
Strona internetowa
Tablica przy wejściu do gmachu seminarium

Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej (inaczej nazywane: Metropolitalne Seminarium Duchowne w Krakowie, Arcybiskupie Seminarium Duchowne w Krakowie) – seminarium duchowne w Krakowie przygotowujące do stanu duchownego kleryków dwóch diecezji: archidiecezji krakowskiej i diecezji bielsko-żywieckiej. Klerycy tego seminarium odbywają studia na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie.

Jednym z alumnów seminarium był Karol Wojtyła.

Historia

W 1601 na synodzie diecezjalnym wydano dekret o powstaniu seminarium. Z kolei 20 grudnia 1602 kard. Bernard Maciejowski podejmuje decyzję o erygowaniu seminarium. Początkowo alumni mieszkali na Wawelu, ale z czasem wyodrębniły się trzy seminaria: prowadzone przez księży misjonarzy, akademickie i zamkowe. Jednak 28 września 1901 powstało nowe seminarium diecezjalne przy ul. Podzamcze. Zostało powołane przez biskupa krakowskiego kardynała Jana Duklana Puzynę, którego staraniem wzniesiono w latach 1899–1902 neogotycki gmach według projektu Gabriela Niewiadomskiego[2]. Zarząd nowego seminarium stanowili księża diecezjalni. W latach I i II wojny światowej budynek był w rękach okupanta. Lata powojenne pozwoliły na modernizacje obiektu. W roku 1954 diecezja oddała na użytkowanie seminarium budynek przy ul. Piłsudskiego 4 (wówczas Manifestu Lipcowego 4). W kolejnych latach dokonano wielu remontów i modernizacji tak, aby 17 listopada 2001 uroczyście świętować 400-lecie seminarium, które służy wielu pokoleniom kapłanów. 13 sierpnia 1991 seminarium odwiedził papież Jan Paweł II.

Od października 2021 kandydaci przygotowujący się do kapłaństwa z archidiecezji krakowskiej i diecezji bielsko-żywieckiej, nie rozpoczynają od razu studiów, ale przeżywają tak zwany okres propedeutyczny, który przeznaczony jest na czytanie Pisma Świętego, osobistą modlitwę, pracę i rozeznawanie powołania. Trwa on jeden rok i przeżywany jest na terenie ośrodka "Totus Tuus im. kard. Karola Wojtyły" w Zembrzycach w powiecie suskim[3][4]. Jego wprowadzenie spowodowało wydłużenie formacji do kapłaństwa w dwóch diecezjach z 6 do 7 lat[5].

Obiekty

Seminarium składa się z dwóch budynków:

  • budynek przy ul. J. Piłsudskiego zamieszkują klerycy pierwszego roku;
  • budynek przy ul. Podzamcze 8, niedaleko Wawelu, zamieszkują klerycy pozostałych roczników. Budynek ten stanowi główną siedzibę seminarium – mieści się w nim rektorat.

Przełożeni

Rektor

  • ks. dr Michał Kania[6]

Wicerektorzy

  • ks. dr Albert Wołkiewicz
  • ks. dr Sławomir Kołata

Prokurator

  • ks. Robert Młynarczyk

Prefekt

  • ks. Mirosław Cichoń

Rektorzy

Rektorzy Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej od 1901 roku:

L.p.Imię i nazwiskoOkres urzędowania
1.ks. biskup Anatol Nowak1901–1912
2.ks. infułat Marceli Ślepicki1912–1914
3.ks. kanonik dr Jan Mazanek1914–1915
4.ks. prałat dr Jan Korzonkiewicz1915–1920
5.ks. kanonik dr Stanisław Rospond (następnie biskup pomocniczy krakowski)1920–1927
6.ks. kanonik Zygmunt Kulig1927–1930
7.ks. kanonik dr Franciszek Barda (następnie biskup pomocniczy przemyski, potem biskup diecezjalny przemyski)1930–1931
8.ks. prałat dr Szymon Hanuszek1931–1939
9.ks. prałat dr Jan Piwowarczyk1939–1945
10.ks. prałat dr Karol Kozłowski1945–1961
11.ks. infułat prof. dr hab. Eugeniusz Florkowski1961–1970
12.ks. infułat dr Franciszek Macharski (następnie arcybiskup metropolita krakowski)1970–1978
13.ks. prałat dr Stanisław Nowak (następnie biskup diecezjalny częstochowski, potem arcybiskup metropolita częstochowski)1978–1984
14.ks. infułat Jan Zając (od 2004 roku biskup pomocniczy krakowski)1984–1993
15.ks. prałat prof. dr hab. Edward Staniek1993–2001
16.ks. kanonik dr Józef Guzdek (następnie biskup pomocniczy krakowski, potem biskup polowy Wojska Polskiego, arcybiskup metropolita białostocki)2001–2004
17.ks. prałat dr Józef Morawa2004–2007
18.ks. prałat dr hab. Grzegorz Ryś (następnie biskup pomocniczy krakowski, potem arcybiskup metropolita łódzki)2007–2011
19.ks. prałat prof. dr hab. Roman Pindel (następnie biskup diecezjalny bielsko-żywiecki)2011–2013
20.ks. kanonik dr hab. Krzysztof Gryz2013–2017
21.ks. prof. zw. dr hab. Janusz Mastalski (następnie biskup pomocniczy krakowski)2017–2019
22.ks. dr Andrzej Tarasiuk2019–2022
23.ks. dr Michał Kaniaod 2022

Znani absolwenci

Imię i nazwiskoLata życiaPełnione funkcje
ks. kard. Albin Dunajewski1817–1894biskup ordynariusz krakowski
ks. abp Józef Bilczewski1860–1923arcybiskup metropolita lwowski, święty Kościoła katolickiego
ks. bp Anatol Nowak1862–1933biskup pomocniczy krakowski, biskup ordynariusz przemyski
ks. bp Stanisław Rospond1877–1958biskup pomocniczy krakowski
ks. bp Franciszek Barda1880–1964biskup pomocniczy przemyski, biskup ordynariusz przemyski
ks. Michał Rapacz1904–1946kapłan archidiecezji krakowskiej, Sługa Boży
ks. Władysław Bukowiński1904–1974kapłan zwany Apostołem Kazachstanu, błogosławiony Kościoła katolickiego
ks. Piotr Dańkowski1908–1942kapłan archidiecezji krakowskiej, błogosławiony męczennik II wojny światowej
ks. bp Julian Groblicki1908–1995biskup pomocniczy krakowski
ks. bp Józef Rozwadowski1909–1996biskup ordynariusz łódzki
ks. bp Jan Pietraszko1911–1988biskup pomocniczy krakowski, Sługa Boży
ks. bp Stanisław Smoleński1915–2006biskup pomocniczy krakowski
papież Jan Paweł II1920–2005papież, święty Kościoła katolickiego
ks. kard. Andrzej Maria Deskur1924–2011przewodniczący Papieskiej Komisji Środków Masowego Przekazu
ks. kard. Franciszek Macharski1927–2016arcybiskup senior metropolii krakowskiej
ks. bp Tadeusz Pieronek1934–2018biskup pomocniczy sosnowiecki, sekretarz generalny KEP, rektor PAT w Krakowie
ks. abp Stanisław Nowakur. 1935arcybiskup senior metropolii częstochowskiej
ks. kanonik Józef Kurzeja1937–1976kapłan archidiecezji krakowskiej, Sługa Boży
ks. bp Kazimierz Górnyur. 1937biskup senior diecezji rzeszowskiej
ks. bp Tadeusz Rakoczyur. 1938biskup senior diecezji bielsko-żywieckiej
ks. kard. Stanisław Dziwiszur. 1939arcybiskup metropolita senior krakowski
ks. bp Jan Zającur. 1939biskup pomocniczy senior krakowski
ks. abp Juliusz Januszur. 1944nuncjusz apostolski w Słowenii
ks. kard. Stanisław Ryłkour. 1945przewodniczący emeryt Papieskiej Rady ds. Świeckich, Archiprezbiter bazyliki Matki Bożej Większej
ks. bp Jan Szkodońur. 1946biskup pomocniczy krakowski
ks. abp Józef Wesołowski1948–2015były nuncjusz apostolski na Dominikanie
ks. kard. Kazimierz Nyczur. 1950arcybiskup metropolita warszawski
ks. bp Józef Guzdekur. 1956arcybiskup metropolita białostocki
ks. bp Roman Pindelur. 1958biskup ordynariusz diecezji bielsko-żywieckiej
ks. abp Grzegorz Ryśur. 1964arcybiskup metropolita łódzki
ks. bp Janusz Mastalskiur. 1964biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej

Zobacz też

Przypisy

  1. Statystyka (zeszyt 4). W: Sławomir Wilewski: Posłani w pokoju Chrystusa. Tydzień modlitw o powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego (8–12 maja 2022). Radom: Krajowe Centrum Powołaniowe • Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, 2022, s. 3. ISBN 978-83-67205-01-6.
  2. Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006.
  3. Ośmiu kandydatów do kapłaństwa ze susceptami – Diecezja. diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2021-11-14].
  4. Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej. diecezja.pl. [dostęp 2021-11-14].
  5. Formacja w seminarium. Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej. [dostęp 2021-11-14].
  6. Zmiany personalne w Archidiecezji Krakowskiej A.D. 2022. diecezja.pl. [dostęp 2022-06-23].

Media użyte na tej stronie

Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Education - Grad Hat.svg
Autor: Krzysztof Szymański, Licencja: CC BY 2.5
Czapeczka studencka
Gmach Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie.jpg
Autor: Mkos, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kraków, ul. Podzamcze 8. Gmach Wyższego Seminarium Duchownego, 1899-1902.
TablicaWSDKrakow.jpg
Autor: w:pl:user:Stanislao, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Tablica Arcybiskupie Seminarium Duchowne w Krakowie
Christian cross.svg
Basic Latin cross