Wyżyna Judzka
Wyżyna Judzka, Wyżyna Judejska (hebr. הרי יהודה, Hare Jehuda; arab. جبال الخليل, Dżibal al-Chalil) – wyżyna położona w Judei, w części po stronie Izraela a w części w Palestynie[1].
Dominuje tu krajobraz całkowicie pustynny i górzysty[2]. Wyżyna zaczyna się zaraz po Al-Lubban (biblijnej Lebonie) i dolinie starożytnego Szilo, osiągając od razu wysokość 800 m. Dochodzi do 1016 m na płaskowyżu Ba’al Chacor (arab. Tall Asur), zachowując średnią 700 m (Jerozolima, 700–750 m). Najważniejsze punkty to: Nabi Samwil (895 m n.p.m.) i Góra Oliwna (818 m n.p.m.). Bardziej na południe średnia wysokość wznosi się do 900–1000 m: Hebron 967 m, Mamre (Ramat al-Chalil) 1020 m. Następnie średnia schodzi do 500–600 m na pustyni Negew, natomiast na zachodzie równina nadbrzeżna ciągnie się aż do Beer Szewy[3].
Centralną część Wyżyny Judzkiej stanowi pasmo wzgórz wznoszących się do maksymalnej wysokości 777 m n.p.m. (co oznacza ok. 1200 m nad poziomem położonego w największej na świecie depresji Morza Martwego), położone w centralnej Judei, między Jerozolimą a Hebronem, które przecina ok. 35-kilometrowa droga łącząca te dwa miasta. W paśmie tym, ok. 8 km na południe od Jerozolimy leży miasto Betlejem[4]. Inne ważne miasta w obrębie Wyżyny Judzkiej to Hebron i Ramallah.
Wschodnie zbocza Wyżyny Judzkiej opadają stromo ku dolinie Jordanu i Morzu Martwemu. Leżąca tu Pustynia Judzka poprzecinana jest głębokimi i bezwodnymi jarami oraz usiana licznymi grotami. Dalej w kierunku południowym leży majestatyczna pustynia Negew[2].
Przypisy
- ↑ Artur Karbowy, Pustynia Judzka, Z aparatem w świat (blog), 18 listopada 2010 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ a b Jan Hartmann, Izrael dla ubogich, czyli po Izraelu przewodnik prymitywny, www.iphils.uj.edu.pl [dostęp 2020-12-03].
- ↑ Filippo Serafini, Gianfranco Ravasi, Historyczny atlas Biblii, Kielce: "Jedność", 2006, ISBN 83-7442-028-6, OCLC 69293890 [dostęp 2020-12-03].
- ↑ Betlejem – Miejsce Narodzenia Dawida I Jezusa W Piśmie Świętym I Archeologii.
Media użyte na tej stronie
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Jerusalem mountains
Autor: Joe Freeman, mailto:wiki@joefreeman.net, Licencja: CC BY-SA 2.5
Old City of Jerusalem from Mount Scopus. This view is looking southwest across the Kidron Valley.
Judean Desert
Góry Judzkie – widok przy podjeździe do Jerozolimy.