Wyżyna Ryczowska
| ||
Skały Rzędkowickie | ||
Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa | |
---|---|---|
Prowincja | Wyżyny Polskie | |
Podprowincja | Wyżyna Śląsko-Krakowska | |
Makroregion | Wyżyna Krakowsko-Częstochowska | |
Mezoregion | Wyżyna Częstochowska | |
Mikroregion(y) | Wyżyna Ryczowska |
Wyżyna Ryczowska (341.314) – wyżyna, mikroregion fizycznogeograficzny, będący częścią Wyżyny Częstochowskiej[1]. Wydzielenie takiego mikroregionu zaproponował Zdzisław Czeppe w 1972 roku[2].
Wyżyna Ryczowska od Wyżyny Mirowsko-Olsztyńskiej oddzielona jest doliną Białej i jej przedłużeniem w kierunku Myszkowa. Od zachodu sąsiaduje z Obniżeniem Pradeł, od południa z Bramą Wolbromską. Największą wysokość osiąga na Górze Janowskiego (516 m) – jest to zarazem najwyższe wzniesienie na całej Wyżynie Częstochowskiej. Na Wyżynie Ryczowskiej ma swoje źródła rzeka Pilica[1].
Wyżyna Ryczowska to region zbudowany ze skał wapiennych przykrytych lessem. W wielu miejscach, zwłaszcza na grzbietach wzgórz, spod osadów lessowych odsłaniają się wapienne skały i całe grupy skał, czasami tworzące skalne mury, baszty i iglice[1]. Większe zgrupowania tych skał to Skały Kroczyckie z Górą Zborów (467 m), Skały Rzędkowickie, Skały Podlesickie, skały w Ryczowie, Łutowcu i Podzamczu, Straszykowe Skały, Ruska Góra[3]. W skałach liczne jaskinie, schroniska i inne formy rzeźby krasowej. Zalety krajobrazowe i bogata przyroda spowodowały, że region ten włączony został w obszar Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. Zgrupowania skałek zostały dodatkowo objęte specjalną formą ochrony przyrody o nazwie Ostoja Kroczycka, a na Górze Zborów utworzono rezerwat przyrody[1][4].
Obszar o dużym znaczeniu turystycznym i rekreacyjnym. Gęsta sieć szlaków, m.in. Szlak Orlich Gniazd, Szlak Warowni Jurajskich i Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, dobrze rozwinięta baza noclegowa. W Skałach Kroczyckich jest Jaskinia Głęboka – jedyna w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej jaskinia udostępniona turystycznie[3]}. Liczne skały są obiektem wspinaczki skalnej[5].
Przypisy
- ↑ a b c d Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Z. Czeppe. Regiony fizycznogeograficzne Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. [w:] Z. Czeppe (red.), Wartości środowiska przyrodniczego Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i zagadnienia jego ochrony. Stud. Ośr. Dok. Fizj. t. 1, PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków, 1972.
- ↑ a b Mapa. Jura Krakowsko-Częstochowska. Część północna 1:52 000, Warszawa: ExpressMap, 2015, ISBN 978-83-88112-71-3.
- ↑ Instytut na rzecz Ekorozwoju. Ostoja Kroczycka [dostęp 2018-06-02] .
- ↑ Topo wspinaczkowe portalu gótskiego. Jura Krakowsko-Częstochowska [dostęp 2018-07-09] .
Media użyte na tej stronie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skały Rzędkowickie. Widok z Rzędkowic