Wyżyna Ryczowska

Wyżyna Ryczowska
Ilustracja
Skały Rzędkowickie
MegaregionPozaalpejska Europa Środkowa
ProwincjaWyżyny Polskie
PodprowincjaWyżyna Śląsko-Krakowska
MakroregionWyżyna Krakowsko-Częstochowska
MezoregionWyżyna Częstochowska
Mikroregion(y)Wyżyna Ryczowska

Wyżyna Ryczowska (341.314) – wyżyna, mikroregion fizycznogeograficzny, będący częścią Wyżyny Częstochowskiej[1]. Wydzielenie takiego mikroregionu zaproponował Zdzisław Czeppe w 1972 roku[2].

Wyżyna Ryczowska od Wyżyny Mirowsko-Olsztyńskiej oddzielona jest doliną Białej i jej przedłużeniem w kierunku Myszkowa. Od zachodu sąsiaduje z Obniżeniem Pradeł, od południa z Bramą Wolbromską. Największą wysokość osiąga na Górze Janowskiego (516 m) – jest to zarazem najwyższe wzniesienie na całej Wyżynie Częstochowskiej. Na Wyżynie Ryczowskiej ma swoje źródła rzeka Pilica[1].

Wyżyna Ryczowska to region zbudowany ze skał wapiennych przykrytych lessem. W wielu miejscach, zwłaszcza na grzbietach wzgórz, spod osadów lessowych odsłaniają się wapienne skały i całe grupy skał, czasami tworzące skalne mury, baszty i iglice[1]. Większe zgrupowania tych skał to Skały Kroczyckie z Górą Zborów (467 m), Skały Rzędkowickie, Skały Podlesickie, skały w Ryczowie, Łutowcu i Podzamczu, Straszykowe Skały, Ruska Góra[3]. W skałach liczne jaskinie, schroniska i inne formy rzeźby krasowej. Zalety krajobrazowe i bogata przyroda spowodowały, że region ten włączony został w obszar Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. Zgrupowania skałek zostały dodatkowo objęte specjalną formą ochrony przyrody o nazwie Ostoja Kroczycka, a na Górze Zborów utworzono rezerwat przyrody[1][4].

Obszar o dużym znaczeniu turystycznym i rekreacyjnym. Gęsta sieć szlaków, m.in. Szlak Orlich Gniazd, Szlak Warowni Jurajskich i Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, dobrze rozwinięta baza noclegowa. W Skałach Kroczyckich jest Jaskinia Głęboka – jedyna w północnej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej jaskinia udostępniona turystycznie[3]}. Liczne skały są obiektem wspinaczki skalnej[5].

Przypisy

  1. a b c d Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ​ISBN 83-01-12479-2​.
  2. Z. Czeppe. Regiony fizycznogeograficzne Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. [w:] Z. Czeppe (red.), Wartości środowiska przyrodniczego Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i zagadnienia jego ochrony. Stud. Ośr. Dok. Fizj. t. 1, PAN, Wrocław–Warszawa–Kraków, 1972.
  3. a b Mapa. Jura Krakowsko-Częstochowska. Część północna 1:52 000, Warszawa: ExpressMap, 2015, ​ISBN 978-83-88112-71-3​.
  4. Instytut na rzecz Ekorozwoju. Ostoja Kroczycka [dostęp 2018-06-02].
  5. Topo wspinaczkowe portalu gótskiego. Jura Krakowsko-Częstochowska [dostęp 2018-07-09].

Media użyte na tej stronie

Skały Rzędkowickie Dk14.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skały Rzędkowickie. Widok z Rzędkowic