Wybory parlamentarne na Tonga w 2010 roku
Tonga Ustrój i polityka Tonga Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Monarcha Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna Wikiprojekt Polityka |
Wybory parlamentarne na Tonga odbyły się 25 listopada 2010[1] w ramach procesu demokratyzacji tongijskiego systemu politycznego, zapowiedzianego w lipcu 2008 przez króla Jerzego Tupou V, tuż przed jego koronacją[2].
Reforma systemu politycznego
W celu przygotowania wyborów i towarzyszącej im reformy konstytucyjnej powołano Komisję Konstytucyjno-Wyborczą. Na początku listopada 2009 komisja przedstawiła czterotomowy raport, przygotowany po 10 miesiącach konsultacji społecznych. Raport zawierał 80 rekomendacji dotyczących przyszłego ustroju wyspy. Komisja zalecała, aby król mianował premiera na wniosek Zgromadzenia Ustawodawczego, zaś ministrów na wniosek premiera wyłącznie spośród wybranych członków Zgromadzenia. Miał utracić znaczną część kompetencji wykonawczych, zachować natomiast prawo weta oraz rozwiązania parlamentu w dowolnym momencie. Komisja postulowała również, aby w wyborach obowiązywała ordynacja proporcjonalna oparta na pojedynczym głosie przechodnim[3].
W kwietniu 2010 Zgromadzenie Ustawodawcze przyjęło pakiet ustaw reformujących system wyborczy. Po raz pierwszy w demokratyczny sposób wybierana będzie większość członków Zgromadzenia (17 spośród 26, zamiast dotychczasowych dziewięciu). Będą oni wybierani w okręgach jednomandatowych: 10 z Tongatapu, 3 z Vavaʻu, 2 z Haʻapai oraz po jednym z Niuas i ʻEua[4].
Głosowanie i wyniki
Według oficjalnych wyników opublikowanych przez komisję wyborczą wybory parlamentarne z wynikiem 28,49% ważnie oddanych głosów, które przełożyły się na 12 mandatów w Zgromadzeniu Ustawodawczym wygrała Demokratyczna Partia Wysp Przyjaznych na czele z ʻAkilisi Pohivą. Pozostałe 5 mandatów przypadło na kandydatów niezależnych na których oddano łącznie 67,30% głosów[5].
- Szczegółowe wyniki wyborów:
| Partia polityczna | Liczba głosów | % | Liczba mandatów | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Demokratyczna Partia Wysp Przyjaznych (Democratic Party of the Friendly Islands) | 10 953 | 28,49 | 12 | |||
| Niezależni | 25 873 | 67,30 | 5 | |||
| Demokratyczna Partia Ludowa (People's Democratic Party) | 934 | 2,43 | 0 | |||
| Partia Trwałej Budowy Narodu (Sustainable Nation-Building Party) | 519 | 1,35 | 0 | |||
| Demokratyczna Partia Pracy Tonga (Tongan Democratic Labor Party) | 168 | 0,44 | 0 | |||
| Przedstawiciele szlachty | 54 | – | 9 | |||
| Razem | 38 447 | 100% | 26 | |||
| Źródło: Matangi Tonga[6]. | ||||||
W 2010 na Tonga było 42 395 zarejestrowanych wyborców, głosowało 38 516. Frekwencja wyborcza wyniosła 90,85%. Do Zgromadzenia Ustawodawczego nie została wybrana żadna kobieta. Po wyborach premier Tuʻivakanō mianował dwoje ministrów spoza składu Zgromadzenia, w tym jedną kobietę, która tym samym uzyskała z urzędu mandat poselski[7].
Przypisy
- ↑ Civics education vital ahead of Tonga election, says advocate (ang.). Radio New Zealand, 21 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-24].
- ↑ Tonga's king to cede key powers (ang.). BBC, 29 lipca 2008. [dostęp 2009-07-23].
- ↑ Pesi Fonua: Commission pessimistic over ability of Assembly to meet 2010 election deadline (ang.). Matangi, 12 listopada 2009. [dostęp 2010-03-13].
- ↑ Tonga’s pro-democracy movement hails assembly reform (ang.). Radio New Zealand, 21 kwietnia 2009. [dostęp 2010-06-05].
- ↑ Tonga: Zwycięstwo sił prodemokratycznych w wyborach (pol.). lewica.pl, 28 listopada 2010. [dostęp 2010-11-29].
- ↑ Download full results from Tonga's polling places (ang.). matangitonga.to. [dostęp 2010-11-25].
- ↑ Historical Archive of Parliamentary Election Results (2010) (ang.). Inter-Parliamentary Union. [dostęp 2016-08-04].
Media użyte na tej stronie
Autor: Original design attributed to Reverend Shirley Baker (1836 - 1903). SVG by Tauʻolunga, Licencja: CC BY-SA 2.5
Sila ʻo Tonga — Coat of arms of the Kingdom of Tonga