Wybory parlamentarne w Australii w 2010 roku
Australia Ustrój i polityka Australii Ustrój polityczny Konstytucja Monarcha Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna Wikiprojekt Polityka |
Wybory parlamentarne w Australii w 2010 roku odbyły się 21 sierpnia. W ich wyniku zostało wyłonionych 150 deputowanych do Izby Reprezentantów oraz 40 z 76 senatorów.
Organizacja wyborów
Decyzję o rozpisaniu wyborów formalnie podejmuje gubernator generalny, jednak w praktyce wyznaczenie ich terminu jest kompetencją Premiera. Pełniąca obecnie ten urząd Julia Gillard ogłosiła swoją decyzję 17 lipca 2010, w wystąpieniu w Canberze[1].
Zasady głosowania
Wybory do Izby Reprezentantów przeprowadzono w jednomandatowych okręgach wyborczych, z zastosowaniem ordynacji preferencyjnej. Wyborca oddawał głos poprzez ponumerowanie kandydatów wypisanych na karcie do głosowania. Cyfrą "1" oznaczał swojego kandydata pierwszego wyboru, zaś dalszymi cyframi pozostałych kandydatów, w kolejności zgodnej ze stopniem poparcia dla nich. Podczas przeliczania głosów najpierw liczono pierwsze miejsca, które poszczególni kandydaci zajęli na kartach do głosowania wyborców w danym okręgu. Jeżeli żaden kandydat nie uzyskał bezwzględnej większości pierwszych miejsc, skreślano kandydata o najmniejszej liczbie "jedynek", zaś głosy jego wyborców przechodziły na kandydatów wskazanych przez nich jako "dwójki". Procedurę tę powtarzano aż do uzyskania przez jednego z kandydatów bezwzględnej większości głosów. Jeśli nie udało się na poziomie "dwójek", cały proces schodził na poziom "trójek", a w razie potrzeby kolejnych miejsc.
Wybory do Senatu przeprowadzono z zastosowaniem ordynacji opartej na zasadzie pojedynczego głosu przechodniego. Każdy ze stanów tworzył jeden, sześciomandatowy okręg wyborczy. Z kolei Terytorium Północne i Australijskie Terytorium Stołeczne stanowiły okręgi dwumandatowe. Udział w wyborach był obowiązkowy pod karą grzywny.
Wyniki
Dane po przeliczeniu 93% oddanych głosów
Literą K w nawiasie przy nazwie oznaczono partie wchodzące w skład tzw. Koalicji - stałego bloku partii prawicowych i agrarnych, które choć w wyborach do Izby Reprezentantów startują osobno, w parlamencie zawsze bardzo blisko współpracują. Wystawiają też wspólne listy kandydatów do Senatu.
Izba Reprezentantów[2]
| partia | % głosów ("jedynek")[3] | zmiana | mandaty | zmiana |
|---|---|---|---|---|
| Australijska Partia Pracy | 38,0 | -5,4 | 72 | -11 |
| Liberalna Partia Australii (K) | 30,4 | +0,7 | 44 | -11 |
| Australijscy Zieloni | 11,8 | +4,0 | 1 | +1 |
| Liberal National Party of Queensland (K) | 9,1 | +0,6 | 21 | +21 |
| Narodowa Partia Australii (K) | 3,4 | +0,2 | 6 | -4 |
| National Party of Western Australia | 0,3 | +0,2 | 1 | +1 |
| Country Liberal Party (K) | 0,3 | 0 | 1 | +1 |
| niezależni | 2,5 | +0,3 | 4 | +2 |
| pozostali | 4,1 | n.d. | 0 | n.d. |
Senat[4]
| partia/blok | % głosów | zmiana | zdobyte mandaty | mandaty łącznie[5] | zmiana |
|---|---|---|---|---|---|
| Koalicja | 38,4 | -1,5 | 18 | 34 | -3 |
| Australijska Partia Pracy | 35,2 | -5,1 | 15 | 31 | -1 |
| Australijscy Zieloni | 13,0 | +4,0 | 6 | 9 | +4 |
| Family First Party | 2,1 | +0,5 | 0 | 0 | -1 |
| Democratic Labor Party | 1,1 | +0,1 | 1 | 1 | +1 |
| niezależni | 0,4 | -1 | 0 | 1 | 0 |
| pozostali | 9,8 | n.d. | 0 | n.d. | n.d. |
Konsekwencje
Ani rządząca dotąd Partia Pracy, ani Koalicja, nie zdołały uzyskać liczby mandatów w Izbie Reprezentantów niezbędnej do stworzenia rządu większościowego. Przez dwa tygodnie po wyborach trwały negocjacje, w których oba główne bloki starały się przeciągnąć na swoją stronę czterech posłów niezależnych oraz dwóch przedstawicieli małych partii, odgrywających w tej kadencji rolę języczka u wagi.
Ostatecznie nikt z tej szóstki nie wyraził gotowości zawarcia koalicji rządowej z żadną ze stron. Zieloni postanowili poprzeć ALP, ale będzie to wyłącznie współpraca parlamentarna[6]. Podobną deklarację, jednak w stronę Koalicji, wystosowała National Party of Western Australia[7]. Posłowie niezależni podzielili się. Jeden (Bob Katter) poparł Koalicję[8], a trzech (Tony Windsor, Rob Oakeshott i Andrew Wilkie) ALP[9][10].
Dzięki takiemu układowi sił, Australijska Partia Pracy utrzymała władzę, a stanowisko premiera Australii zachowała Julia Gillard. Będzie jednak kierować rządem mniejszościowym, który (wliczając deklaracje posłów niezależnych i małych partii) będzie miał tylko dwa mandaty przewagi nad opozycją[10].
Przypisy
- ↑ Australian PM Julia Gillard sets general election date, BBC News, 2010-07-17 [2010-07-17]
- ↑ Dane Australijskiej Komisji Wyborczej. vtr.aec.gov.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-23)]. [dostęp 2010-09-08]
- ↑ Wyjaśnienie w sekcji "Zasady głosowania"
- ↑ Senate Results, ABC News [dostęp 2010-09-08]
- ↑ Z uwzględnieniem mandatów nie będących przedmiotem tych wyborów
- ↑ Emma Rodgers, Greens, Labor seal deal, ABC News, 2010-09-01 [dostęp 2010-09-08]
- ↑ Crook declares support for Abbott, ABC News, 2010-09-06 [dostęp 2010-09-06]
- ↑ Emma Rodgers Katter in Coalition Camp, ABC News, 2010-09-07 [dostęp 2010-09-07]
- ↑ Andrew Wilkie supports Labor, "Sydney Morning Herald", 2010-09-02 [dostęp 2010-09-08
- ↑ a b Emma Rodgers, Labor clings to power, ABC News, 2010-09-07 [dostęp 2010-09-08]
Media użyte na tej stronie
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Prime Minister of Australia Julia Gillard at a Q & A Session in Rooty Hill, New South Wales
Commonwealth Coat of Arms of Australia granted by Royal Warrant signed by King George V on 19 September 1912.
IMPORTANT:This image is an artist's interpretation of the original (1912) official version of the Commonwealth Coat of Arms shown in Commons on the Australian coat of arms page. A variant of the original, with a transparent background, is shown on this page.
| “ | Quarterly of six, the first quarter Argent a Cross Gules charged with a Lion passant guardant between on each limb a Mullet of eight points Or; the second Azure five Mullets, one of eight, two of seven, one of six and one of five points of the first (representing the Constellation of the Southern Cross) ensigned with an Imperial Crown proper; the third of the first a Maltese Cross of the fourth, surmounted by a like Imperial Crown; the fourth of the third, on a Perch wreathed Vert and Gules an Australian Piping Shrike displayed also proper; the fifth also Or a Swan naiant to the sinister Sable; the last of the first, a Lion passant of the second, the whole within a Bordure Ermine; for the Crest on a Wreath Or and Azure A Seven-pointed Star Or, and for Supporters dexter a Kangaroo, sinister an Emu, both proper. | ” |
Autor: MystifyMe Concert Photography (Troy), Licencja: CC BY 2.0
Tony Abbott in 2010.