Wybory parlamentarne w Iraku w 2014 roku

Wybory parlamentarne w Iraku odbyły się 30 kwietnia 2014. Elekcję wygrała rządząca koalicja Państwo Prawa.

W wyniku wyborów wybrani zostali członkowie Rady Reprezentantów, którzy następnie wybierali premiera oraz prezydenta Iraku. Skład Rady Reprezentantów zwiększył się o trzy, w związku z tym ponad 9 tys. kandydatów ubiegało się o 328 mandatów, z czego dla mniejszości etnicznych i religijnych zarezerwowano osiem mandatów^[1].

Wyniki wyborów

Według oficjalnych wyników wybory parlamentarne do Rady Reprezentantów z wynikiem 24,14% wygrała rządząca koalicja Państwo Prawa premiera Nuriego al-Malikiego^[1].

Kryzys polityczny po wyborach parlamentarnych

Według irackiej konstytucji parlament wybierał nowego prezydenta (Kurda) oraz premiera (szyitę). Po wielu tygodniach impasu w parlamencie, 15 lipca 2014 spikerem parlamentu został sunnita Salim al-Dżaburi^[2]. Po wybraniu spikera, parlament miał 30 dni na wyłonienie prezydenta. Stało się to 24 lipca 2014, kiedy następcą Dżalala Talabaniego został wybrany Fu’ad Masum. Prezydent w ciągu 15 dni miał zwrócić się do lidera największego ugrupowania w parlamencie w celu utworzenia rządu^[3].

Jako że wybory parlamentarne wygrała koalicja kierowana przez Nuriego al-Malikiego, premier mógł ubiegać się o trzecią kadencję. Także Sąd Najwyższy Iraku dał al-Malikiemu przyzwolenie na ubieganie się o kolejną kadencję^[4]. Jednak wobec trwającej wojny domowej, która doprowadziła do rozpadu kraju, nacisków areny międzynarodowej, zwłaszcza Stanów Zjednoczonych, na zakończenie rządów, ze względu na zmniejszoną wiarygodność premiera, który doprowadził do zatargu z sunnitami na arenie politycznej i zbyt bliskiego zbliżenia z Iranem^[5].

Impas po kwietniowych wyborach trwał, gdyż przeciwko ubiegającego się o trzecią kadencję al-Malikiemu, wystąpili nie tylko sunnici i Kurdowie, którzy oskarżali go o popieranie interesów szyickiej większości Iraku kosztem mniejszości, ale i rywalizujące z Państwem Prawa ugrupowania szyickie. W związku z tym 11 sierpnia 2014 prezydent Fu’ad Masum desygnował na stanowisko szefa rządu Hajdara al-Abadiego, lidera partii Zew Islamu. Od tego momentu desygnowany premier miał 30 dni na sformowanie gabinetu. Początkowo wybór premiera został odrzucony przez Malikiego. Nominację Abadiego nazwał "naruszeniem konstytucji"^[6].

Po nominacji al-Abadiego do Iraku spłynęły gratulacje w związku z próbą przełamaniu impasu politycznego z Turcji, Arabii Saudyjskiej i innych państw Ligi Państw Arabskich. Ar-Rijad otwarcie oskarżała dotychczasowego premiera o doprowadzenie Iraku na skraj katastrofy, pogłębiając animozje między szyitami i sunnitami^[7]. Jednak prawdziwym przełomem było poparcie al-Abadiego przez ajatollaha Iranu Alego Chameniego. Po tym, jak utracił poparcie swoich dotychczasowych sojuszników międzynarodowych, 14 sierpnia 2014 Maliki ogłosił rezygnację i poparł nominacje Hajdara al-Abadiego na stanowisko szefa rządu, dzięki czemu zażegnał dalszy kryzys polityczny^[8].

Przypisy