Wybory parlamentarne w Izraelu w 2020 roku
IzraelTen artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Izraela Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna | |
Portal Izrael |
Wybory parlamentarne w Izraelu do Knesetu XXIII kadencji odbyły się 2 marca 2020 roku.
We wrześniu 2019 odbyły się drugie w tym roku przyśpieszone wybory parlamentarne, który wyłoniły Kneset dwudziestej drugiej kadencji. Ponieważ w wyznaczonym terminie ani Binjaminowi Netanjahu z Likudu, ani przywódcy Niebiesko-Białych Beniemu Gancowi nie udało się sformować nowego rządu, 12 grudnia Kneset przegłosował samorozwiązanie. Nowe wybory parlamentarne zaplanowano na 2 marca 2020[1][2].
Tło wydarzeń
Po przyspieszonych wyborach Niebiesko-Biali wraz z partnerami mogli liczyć na 55 mandatów w Knesecie, a Likud na 54, ale 10 deputowanych skupiającej partie arabskie Zjednoczonej Listy ogłosiło, że nie wejdzie w skład rządu, w związku z czym prezydent Reuwen Riwlin powierzył misję utworzenia rządu Netanjahu. 21 października Netanjahu ogłosił, że rezygnuje ze starań o utworzenie nowego rządu, gdyż Beni Ganc odmówił rozmów o utworzeniu rządu jedności narodowej, argumentując, że Netanjahu grożą zarzuty korupcyjne[3]. Ponieważ w wyznaczonym terminie ani Binjaminowi Netanjahu z Likudu, ani przywódcy Niebiesko-Białych Beniemu Gancowi nie udało się sformować nowego rządu, 12 grudnia Kneset przegłosował samorozwiązanie. Nowe wybory parlamentarne zaplanowano na 2 marca 2020[4].
Beniego Ganca jako kandydata na premiera wskazali: Niebiesko-Biali (33 posłów)[5], Zjednoczona Lista (bez Baladu, 10)[6][7], Partia Pracy-Geszer (6)[8], Obóz Demokratyczny (5)[9]. Dotychczasowego premiera Binjamina Netanjahu poparł macierzysty Likud (32)[10] oraz Szas (9)[11], Zjednoczony Judaizm Tory (7)[11] i Jamina (7)[9].
System wyborczy
120 deputowanych do Knesetu wybieranych jest w ordynacji proporcjonalnej z zamkniętych list w jednym ogólnokrajowym okręgu wyborczym. Próg wyborczy w wyborach wynosi 3,25%. Prawo zgłaszania list kandydatów posiadają partie lub koalicje wyborcze, które zadecydowały o starcie w wyborach. Prawo partii politycznych z 1992 roku pozwala na start każdej partii, która nie neguje Państwa Izrael jako państwa żydowskiego i demokratycznego, nie podżega do rasizmu i nie wspiera lub nie bierze udziału w działalności przeciw niemu. Lista, która przekroczy próg wyborczy otrzymuje liczbę mandatów równą jej wyborczej sile. Dochodzi do tego poprzez podział ważnych głosów oddanych na listy, z wynikiem pozwalającym na przekroczenie progu, w celu ustalenia ile głosów było potrzebnych na otrzymanie jednego mandatu przez listę. Podział mandatów odbywa się metodą D’Hondta, która w Izraelu jest znana jako metoda Badera-Ofera od nazwisk posłów, którzy zaproponowali jej zastosowanie (Jochanan Bader i Awraham Ofer)[12][13].
W celu zwiększenia swoich szans na zdobycie większej ilości mandatów partie mogą podpisać tzw. porozumienia o nadwyżce głosów. W myśl prawa porozumienie to zawiera się między dwoma partiami w celu podziału głosów, które nie wystarczyły na zdobycie kolejnego mandatu. Na tej zasadzie mniejsza partia przekazuje swoją nadwyżkę większej partii, z którą zawarła porozumienie. Podział głosów rozwiązuje się wtedy, dzieląc całkowitą liczbę ważnych głosów przyznanych obu listom w parach, które zawarły takie porozumienie, przez liczbę miejsc przyznanych obu listom, plus 1. Para list o najwyższym wskaźniku otrzymuje nadwyżkę miejsca[13][14].
Listy wyborcze
Jamina (Nowa Prawica, Żydowski Dom, Unia Narodowa)
Oto kandydaci listy Jamina[15]:
|
Szas
Oto lista kandydatów Szasu[16]:
|
Nasz Dom Izrael
Oto lista kandydatów Naszego Domu Izrael:[17]
|
Likud
Oto kandydaci Likudu[18]:
|
Zjednoczony Judaizm Tory – Degel ha-Tora
Oto lista kandydatów wspólnej listy Degel ha-Tora i Zjednoczonego Judaizmu Tory[19]:
|
Niebiesko-Biali
Oto lista kandydatów Niebiesko-Białych[20]:
|
Zjednoczona Lista (Hadasz, Ra’am, Ta’al, Balad)
Oto kandydaci Zjednoczonej Listy[21]:
|
Ha-Awoda (Partia Pracy) – Geszer – Merec
Oto kandydaci wspólnej listy Partii Pracy, Geszeru i Mereca[22]:
|
Żydowska Siła
Oto kandydaci Żydowskiej Siły[23]:
|
Wyniki
Wyniki exit poll
Likud | Niebiesko-Biali | Zjednoczona Lista | Szas | Zjednoczony Judaizm Tory–Degel ha-Tora | Jamina | Partia Pracy–Geszer–Merec | Nasz Dom Izrael | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kanał 13 | 37 | 32 | 14 | 9 | 8 | 6 | 6 | 8 |
Kanał 12 | 37 | 33 | 14 | 9 | 7 | 7 | 7 | 6 |
Kan | 36 | 33 | 15 | 9 | 8 | 7 | 6 | 6 |
Legenda:
Kolor niebieski – potencjalny blok prawicowo-religijny,
Kolor khaki – potencjalny blok centrolewicowy,
Kolor zielony – partia arabska, postrzegana jako potencjalny koalicjant bloku centrolewicowego,
Kolor szary – Nasz Dom Izrael jest partią, która zdeklarowała się, iż nie wejdzie w koalicję ani z Likudem, ani z blokiem, w którym będą Arabowie.
Źródło: Exit polls show Netanyahu poised to retain premiership, with 60 seats for right, „The Times of Israel”, 02.03.2020 [Dostęp: 02.03.2020].
Oficjalne wyniki
Liczba uprawnionych do głosowania wynosiła 6 453 255 osób[24]. Frekwencja wyborcza wynosiła 71,52%[24].
Partia | Głosy | % | Miejsca | +/- | Przywódca | |
---|---|---|---|---|---|---|
Likud | 1 352 449 | 29,46% | 36 | 4 | Binjamin Netanjahu | |
Niebiesko-Biali (Moc Izraela, Telem i Jest Przyszłość) | 1 220 381 | 26,59% | 33 | Beni Ganc, Ja’ir Lapid, Mosze Ja’alon | ||
Zjednoczona Lista | 581 507 | 12,67% | 15 | 2 | Ajman Auda | |
Szas | 352 853 | 7,69% | 9 | Arje Deri | ||
Zjednoczony Judaizm Tory–Degel ha-Tora | 274 437 | 5,98% | 7 | Ja’akow Litzman, Mosze Gafni | ||
Partia Pracy-Geszer-Merec | 267 480 | 5,83% | 7 | 1[a] | Amir Perec, Orli Lewi-Abekasis, Niccan Horowic | |
Nasz Dom Izrael | 263 365 | 5,74% | 7 | 1 | Awigdor Lieberman | |
Jamina (Nowa Prawica, Żydowski Dom i Unia Narodowa) | 240 689 | 5,24% | 6 | 1 | Ajjelet Szaked, Naftali Bennett, Rafi Perec, Becalel Smotricz | |
Żydowska Siła | 19 402 | 0,42% | 0 | Itamar Ben-Gewir | ||
Ocma Liberalit | 3 781 | 0,08% | 0 | |||
Kol ha-Naszim | 2 773 | 0,06% | 0 | |||
Partia Piratów | 1 473 | 0,03% | 0 | |||
Inne partie | 9 472 | 0,21% | 0 | |||
Suma | 4 589 820 | 120 |
Źródło: תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23, Kneset [Dostęp: 08.03.2020]; R. Wootliff, Final election results delayed due to ‘extra checks’ in some 20 polling stations, "The Times of Israel" [Dostęp: 05.03.20202].
Posłowie
Uwagi
- ↑ Wzrost o jedno miejsce w stosunku do wspólnej listy Partii Pracy i Geszeru. Merec startował z listy nazwanej Obozem Demokratycznym
Przypisy
- ↑ W Izraelu nie da się stworzyć rządu. Będą trzecie wybory. wyborcza.pl. [dostęp 2019-12-13].
- ↑ Tak złego roku w izraelskiej polityce nie było od dawna. polityka.pl. [dostęp 2019-12-13].
- ↑ Netanjahu rezygnuje z formowania nowego rządu, „TVN24.pl”, 21 października 2019 [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ Agnieszka Zagner , Tak złego roku w izraelskiej polityce nie było od dawna, „Polityka”, 12 grudnia 2019 [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ Blue and White backs its leader Gantz for PM, cool toward unity government with Netanyahu, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ Raoul Wootliff , Adam Rasgon , In dramatic shift, Joint List recommends Gantz for PM, seeks Netanyahu’s ouster, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ Jacob Magid , Balad said opposed to endorsing Gantz amid bid to woo Joint List in secret talks, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ Gantz meets with Labor-Gesher heads, who say they’ll recommend him for PM, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ a b Raoul Wootliff , Yamina, United Torah Judaism back Netanyahu for PM, confirming 55-MK bloc, „The Times of Israel”, 23 września 2019 [dostęp 2019-09-23] .
- ↑ Likud backs Netanyahu for PM, calls for Blue and White to join ‘broad unity’ government, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ a b United Torah Judaism pledges ‘unequivocal backing’ of Netanyahu, „The Times of Israel”, 22 września 2019 [dostęp 2019-09-22] .
- ↑ Kneset, Electoral System in Israel [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ a b Kneset, The Distribution of Knesset Seats (Bader-Offer Method) [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ Asher Arian , Politics in Israel. The Second Republic, Washington D.C.: CQ Press, 2005, s. 207 .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, ימינה הימין החדש – הבית היהודי – האיחוד הלאומי [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, התאחדות הספרדים שומרי תורה תנועתו של מרן הרב עובדיה יוסף זצ"ל [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, ישראל ביתנו בראשות אביגדור ליברמן [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, הליכוד בהנהגת בנימין נתניהו לראשות הממשלה [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, יהדות התורה והשבת אגודת ישראל – דגל התורה [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, כחול לבן בראשות בני גנץ [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, הרשימה המשותפת חד"ש, רע"ם, תע"ל, בל"ד [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, העבודה – גשר – מרצ [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ ועדת הבחירות המרכזית לכנסת, עוצמה יהודית בראשות איתמר בן גביר [dostęp 2020-03-02] .
- ↑ a b ועדת הבחירות המרכזית, תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23 [dostęp 2020-03-05] .
Media użyte na tej stronie
Icon representing an increase, consisting of a green-colored, up-pointing triangle.
Icon representing steadiness, consisting of a blue rectangle. To be used in Template:Steady.
Keep it 300 x 300, do not resize it. Because that may cause some problem when using it, when it is the only element in a text line, the position of the these text lines may go wrong.
Icon representing a decrease, consisting of a red-colored, down-pointing triangle.
Autor: Parliament Diagrams, Licencja: CC BY 3.0
Autor: Anan Maalouf - ענאן מעלוף, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ayman Odeh - an Israeli Arab lawyer and politician. Serves as the leader of Hadash.
Przedstawiona osoba: Binjamin Netanjahu – izraelski polityk, premier Izraela
Secretary of Defense Jim Mattis meets with Israel's defense minister, Avigdor Lieberman, at the Pentagon in Arlington, VA, March 7, 2017. (DOD photo by U.S. Air Force Staff Sgt. Jette Carr)
© "רווח הפקות", CC BY-SA 3.0
עמיר פרץ בטקס הסרת הלוט לכיכר עמרם לוק ראש המועצה הרביעי של בית שמש. קרדיט צילום: "רווח הפקות"
Autor: המכללה האקדמית ספיר, Licencja: CC0
כנס שדרות לחברה במכללה האקדמית ספיר ובעיר שדרות 2015