Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku

Rzeczpospolita
Polska

Godło II RP

Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka II RP



  • Wikiprojekt Polityka
Wynik listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w wyborach do Sejmu 1928 roku
Wyniki listy Bloku Katolicko-Narodowego w wyborach do Sejmu 1928 roku

Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku – wybory przeprowadzone 4 marca 1928 r. (do Sejmu) i tydzień później – 11 marca (do Senatu) po zakończeniu w 1927 roku poprzedniej kadencji. Dwa lata po dokonaniu przez Józefa Piłsudskiego zamachu majowego zwyciężyło nowo utworzone ugrupowanie sanacyjne, Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.

Zasady

Wybory odbywały się na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. ordynacja wyborcza do Sejmu RP[1]. 372 posłów wybrano w 64 okręgach wyborczych. W dniu 15 marca Państwowa Komisja Wyborcza dokonała podziału 72 mandatów pomiędzy 9 list państwowych, z list które uzyskały posłów co najmniej w sześciu okręgach.

W wyborach uczestniczyło 717 list, z tego 137 nie przyłączonych do list państwowych i 580 list przyłączonych. Na okręg przeciętnie przypadało dwanaście list.

Po wyborach wpłynęły 183 protesty wyborcze do Sądu Najwyższego. W większości dotyczyły one Kresów wschodnich. W marcu 1928 r. na wniosek PPS powołano w Sejmie komisję nadzwyczajną ds. nadużyć wyborczych.

Frekwencja

W wyborach do Sejmu wzięło udział 11.728 360 osób, co stanowiło 78,3% uprawnionych do głosowania. Najwyższa frekwencja wystąpiła w okręgach: Katowice – 93,93%, Królewska Huta – 92,64%. Ostrów Wielkopolski = 90,46%, Konin – 89,96%, Szamotuły – 89,34, Powiat poznański – 89,15%, Cieszyn – 89,13%.

Najniższa frekwencja wyborcza była w okręgach: Poznań – miasto – 59,61%, Lwów – miasto – 61,12%, Nowogródek – 62,23%, Święciany – 62,30%, Łuck – 63,12%.

Wyniki

W wyborach w marcu 1928 r. następujące listy uzyskały mandaty:

Numer listyListaLiczba głosów% głosówMandaty

w okręgach

Mandaty

z listy państwowej

Suma mandatów
Lista nr 1Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem2.399.03221,0%10223125
Lista nr 2Polska Partia Socjalistyczna1.481.27913,0%521264
Lista nr 3PSL „Wyzwolenie”834.4487,3%33740
Lista nr 7Narodowa Partia Robotnicza228.0882,0%12214
Lista nr 8Robotnicze Socjalistyczne Zjednoczenie (Sel-Rob)179.5361,6%404
Lista nr 10Stronnictwo Chłopskie618.5035,1%22426
Lista nr 13Jedność Robotniczo-Chłopska217.2981,9%707
Lista nr 14Związek Chłopski135.2761,2%303
Lista nr 17Zjednoczenie Narodowe Żydowskie w Małopolsce240.7802,1%606
Lista nr 18Blok Mniejszości Narodowych w Polsce1.438.72512,6%451055
Lista nr 19Sel-Rob-Lewica143.4751,2%303
Lista nr 20„Ruska”133.1961,2%101
Lista nr 21Narodowo-Państwowy Blok Pracy[2]146.9461,3%505
Lista nr 22Blok Ukraińskich Socjalistycznych i Włościańsko-Robotniczych partii268.6772,4%202
Lista nr 24Blok Katolicko-Narodowy925.7448,1%30737
Lista nr 25Polski Blok Katolicki PSL „Piast i Chrześcijańskiej Demokracji770.8916,7%28533
Lista nr 26Ukraińska Partia Pracy44.9190,4%101
Lista nr 30Katolicka Unia Ziem Zachodnich[3]193.3231,5%303
Lista lokalna nr 36Zjednoczona Lewica Chłopska „Samopomoc” (Lublin)18.122101
Lista lokalna nr 37Zjednoczenie Robotnicze (komuniści) Łódź49.230202
Lista lokalna nr 38Polski Blok Katolicki (grupa Korfantego) (Śląsk)109.606303
Lista lokalna nr 39„Obóz Rolników” (Białystok)19.607101
Lista lokalna nr 39„Zmagań za interesy Robotników i Włościan” (białoruska) (Nowogródek)71.706202
Lista lokalna nr 41„Białoruscy Włościanie i Rolnicy” (Lida)35.076303

Zobacz też

Przypisy

  1. Dz.U. z 1922 r. nr 66, poz. 590, z późn. zm.
  2. Faktycznie lista BBWR
  3. Odpowiednik BBWR w Wielkopolsce i Na Pomorzu

Bibliografia

  • Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928 – 1933, Poznań 1928
  • Andrzej Ajnenkiel, Historia Sejmu Polskiego, Tom II Cześć II (II Rzeczpospolita), Warszawa 1989 ​ISBN 83-01-09500-8

Media użyte na tej stronie

POL urna wyborcza.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Catholic-National Block results in the Polish legislative election, 1928.PNG
Autor: Mathiasrex, Maciej Szczepańczyk, based on layers of the User:Mix321, Licencja: CC BY-SA 3.0
Catholic-National Block results in the Polish legislative election, 1928
Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government results in the Polish legislative election, 1928.PNG
Autor: Mathiasrex, Maciej Szczepańczyk, based on layers of the User:Mix321, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government results in the Polish legislative election, 1928