Wybory parlamentarne w Uzbekistanie w latach 2009–2010

Uzbekistan
Godło Uzbekistanu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Uzbekistanu

Wikiprojekt Polityka

Wybory parlamentarne w Uzbekistanie w latach 2009–2010 - wybory parlamentarne w Uzbekistanie przeprowadzone w dwóch turach 27 grudnia 2009 oraz 10 stycznia 2010. Zwycięzcą wyborów została Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. W parlamencie znalazły się jeszcze 4 partie popierające politykę prezydenta Isloma Karimova.

Organizacja wyborów

W wyborach parlamentarnych mieszkańcy Uzbekistanu decydowali o obsadzie 135 miejsc w 150-osobowej Izbie Ustawodawczej, niższej izbie parlamentu (Olij Madżlis). Pozostałe 15 miejsc było prawnie zagwarantowane powstałemu w 2008 Ekologicznemu Ruchowi Uzbekistanu, skupiającemu się na kwestiach ochrony środowiska. Spośród ponad 27 mln mieszkańców kraju uprawnionych do głosowania było ponad 17 mln obywateli[1][2].

W Uzbekistanie, rządzonym od 1991 w sposób autorytarny przez prezydenta Isloma Karimova, nie działają opozycyjne partie polityczne, a większość prodemokratycznych działaczy znajduje się w więzieniach lub na emigracji. W kraju w znaczący sposób ograniczone zostały wolności polityczne i obywatelskie. Żadne z wcześniej organizowanych wyborów parlamentarnych czy prezydenckich nie zostało uznanych przez zachodnich obserwatorów za wolne i demokratyczne[2].

Do udziału w wyborach dopuszczone były cztery partie polityczne, w tym prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Choć w czasie kampanii wyborczej różniły się one między sobą w sprawach polityki społecznej, wszystkie zgodnie popierały politykę prezydenta i osiągnięcia jego administracji. Informacje o toczącej się kampanii wyborczej były skromne, a wśród ludności wyczuwana była apatia i strach. Prezydent Karimov określił wybory mianem „testu z demokracji”[1][2][3].

OBWE przysłała do Uzbekistanu tylko ograniczoną misję obserwacyjną, stwierdzając, że nie spełnione zostały żadne z jej wcześniejszych rekomendacji. Za bezcelowe uznała rozmieszczanie pełnej misji, oznajmiając, że wybory nie zapewniają możliwości „prawdziwego wyboru kandydatów”[2][4]. Ogółem wybory monitorowane były przez 279 obserwatorów z 36 państw i 4 organizacji międzynarodowych (OBWE, WNP, Szanghajska Organizacja Współpracy, Organizacja Współpracy Islamskiej)[5].

Wyniki wyborów

W I turze głosowania 27 grudnia 2009 zwycięstwo odniosła Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu, zdobywając 33 mandaty w Izbie Ustawodawczej. Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu uzyskała 26 mandatów, prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu - 20, a Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości - 15. W 39 dystryktach, w których żaden z kandydatów nie uzyskał większości głosów 10 stycznia 2010 odbyła się II tura wyborów. Frekwencja w I turze wyniosła 88%. Głosowanie w wielu przypadkach, podobnie jak w czasach ZSRR, było obowiązkowe, m.in. w zakładach pracy. Prezydent Karimov stwierdził, że masowy udział obywateli w wyborach świadczy o popularności jego polityki. Dodał, że jego kraj „jest odporny na kryzys dzięki wdrożeniu na czas programu antykryzysowego”[3][6].

W drugiej turze wyborów najwięcej mandatów uzyskała również Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Frekwencja wyniosła 80%. W sumie najwięcej miejsc w Izbie Ustawodawczej uzyskała Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (53)[7].

PartiaI turaII turaRazem
Liczba
głosów
%Liczba
mandatów
Liczba
głosów
%Liczba
mandatów
Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu
(Oʻzbekiston Liberal Demokratik Partiyasi)
332053
Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu
(Oʻzbekistan Xalq Demokratik Partiyasi)
221032
Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu
(Oʻzbekistan Milliy Tiklanish Demokratik Partiyasi)
25631
Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości
(Adolat Sotsial Demokratik Partiyasi)
16319
Ekologiczny Ruch Uzbekistanu
(Oʻzbekiston Ekologik Hаrаkаti)
zagwarantowane15
Razem15 108 950(87,8%)963 960 876(79,7%)39150
Uprawnieni do głosowania17 215 7004 969 547 
Źródło:[6][7]

Przypisy

  1. a b Uzbekistan: zakończyły się wybory parlamentarne. onet.pl, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (pol.).
  2. a b c d Apathy and fear as Uzbekistan votes in election. Reuters, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
  3. a b Second round needed in 41 districts. Angus Reid Global Monitor. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
  4. Life in secretive Uzbekistan ahead of poll. BBC News, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
  5. About 15.108m people vote in Uzbekistan. Uzbekistan Daily, 28 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
  6. a b Liberal Democrat Party Wins Uzbek Elections. Cihan Mediya, 29 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
  7. a b Elections to Legislative Chamber end. The Central Election Commission of the Republic of Uzbekistan, 13 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).

Media użyte na tej stronie