Wybory parlamentarne w Vanuatu w 2016 roku

Wybory parlamentarne w Vanuatu w 2016 roku
Państwo

 Vanuatu

Rodzaj

wybory parlamentarne

Data przeprowadzenia

22 stycznia 2016

Głosowanie
poprzednie:
2012
następne:
2020

Wybory parlamentarne odbyły się w Vanuatu 22 stycznia 2016. Bezpośrednio wybrano wszystkich 52 członków jednoizbowego parlamentu. Były to wybory przedterminowe. Parlament został rozwiązany przez prezydenta Baldwina Lonsdale po aresztowaniu i skazaniu piętnastu parlamentarzystów za korupcję[1]. Wybory wygrała koalicja Jedność dla zmian, a na czele nowego rządu stanął Charlot Salwai z partii Namangi Aute[2].

System wyborczy

Członkowie parlamentu zostali wybrani w bezpośrednich wyborach powszechnych zgodnie z systemem pojedynczego głosu nieprzechodniego. Na każdy okrąg przypadało od 1 do 7 miejsc w parlamencie. Kadencja wygasa po 4 latach. Nowy parlament musi wybrać nowego premiera lub udzielić wotum zaufania urzędującemu premierowi[3].

Tło

W latach 2012–2015, w ciągu jednej kadencji parlamentu rząd zmieniał się 4 razy. Najpierw udzielono wotum zaufania urzędującemu premierowi – Sato Kilmanowi z Ludowej Partii Postępu. 23 marca 2013 na skutek sporów wewnątrzpartyjnych i rozłamów rząd stracił większość parlamentarną i Sato podał się do dymisji, zanim parlament zdążył go odwołać. Na jego miejsce wybrano Moanę Carcassesa Kalosila z Zielonej Konfederacji[4]. Został odwołany przez parlament 15 maja 2014, po tym jak kolejni członkowie większości parlamentarnej przeszli do opozycji. Następnym premierem został Joe Natuman z Vanua’aku Pati. 11 czerwca 2015 Sato Kilmanowi udało się stworzyć większość w parlamencie, wymusić dymisję Natumana i odzyskać pozycję premiera[5].

22 października 2015 piętnastu członków większości parlamentarnej zostało skazanych na karę więzienia za korupcję:[6]

  • Wicepremier i minister handlu Moana Carcasses Kalosil – na 4 lata
  • Minister gospodarki komunalnej Tony Nari – na 3,5 roku
  • Minister finansów Willie Jimmy, który jako jedyny przyznał się do winy – na 20 miesięcy w zawieszeniu na 2 lata
  • Marszałek parlamentu Marcellino Pipite – na 3 lata
  • Minister spraw zagranicznych Serge Vohor – na 3 lata
  • Minister Ziem Paul Telukluk – na 3 lata
  • Minister zmian klimatycznych Thomas Laken – na 3 lata
  • Tony Wright – na 3 lata
  • Pascal Iauko – na 3 lata
  • Jonas James – na 3 lata
  • John Amos – na 3 lata
  • Steven Kalsakau – na 3 lata
  • Silas Yatan – na 3 lata
  • Arnold Prasad – na 3 lata
  • Jean-Yves Chabot – na 3 lata

Ponadto wszyscy skazani mają zakaz sprawowania urzędów publicznych przez 15 lat. Ponieważ Sato Kilman nie miał już większości parlamentarnej i odmawiał utworzenia rządu z opozycją, prezydent Baldwin Lonsdale rozwiązał parlament 24 listopada 2015 i ogłosił przedterminowe wybory[7].

Kontrowersje

Krytycy zwracają uwagę że wybory zostały przeprowadzone w pośpiechu, przez co doszło wielu niedociągnięć. Przewodniczący komisji wyborczej John Killion Taleo zarzucił organizatorom, że nie było czasu na dopisanie do listy wyborców osób, które osiągnęły wiek wyborczy po lipcu 2015. Prezes vanuatańskiej młodzieżowej organizacji antykorupcyjnej Priscilla Meto oszacował, że na listach wyborców brakowało około 3 tysięcy osób.Ponadto z list nie usunięto osób zmarłych - dotyczy to głównie wśród mieszkańców odległych terenów wiejskich, gdzie nie prowadzi się rejestru zgonów. Mimo to zaproszeni przez Vanuatu obserwatorzy zewnętrzni z Wspólnoty Narodów pod przewodnictwem byłego premiera Bahaów Huberta Ingrahama potwierdzili, że wybory odbyły się bez większych problemów[8].

Wyniki

Żadnej partii nie udało się uzyskać większości. Najwięcej miejsc uzyskali kandydaci niezależni. Jednak większość partie wchodzące w skład bloku Jedność dla zmian, do którego należy ponad dziesięć partii, między innymi Vanua’aku Pati, Ziemia i Sprawiedliwość, Unia Partii Umiarkowanych, Zjednoczona Partia Narodowa, Namangi Aute i Nagriamel. Nowym szefem rządu został Charlot Salwai należący do Namangi Aute[9].

PartiaGłosów% głosówMiejscaZmiana
Kandydaci niezależni2087118,8210Increase2.svg 6
Vanua’aku Pati1346312,146Decrease2.svg 2
Unia Partii Umiarkowanych1132610,216Increase2.svg 1
Ziemia i Sprawiedliwość80167,236Increase2.svg 2
Zjednoczona Partia Narodowa60065,423Decrease2.svg 1
Ludowa Partia Postępu54694,931Decrease2.svg 5
Iauko Group49794,494Increase2.svg 1
Narodowa Partia Postępu49424,462Increase2.svg 2
Nagriamel41283,722Decrease2.svg 1
Prezydencka Partia40513,651Increase2.svg 1
Namangi Aute37793,413Steady2.svg 0
Natatok30242,732Steady2.svg 0
Zielona Konfederacja28512,572Decrease2.svg 1
Partia Liderów27812,511Increase2.svg 1
Partia Republikańska20201,820Decrease2.svg 1
Partia Liberalno-Demokratyczna15021,350Decrease2.svg 1
Partia Braterstwa Melanezji14651,321Increase2.svg 1
Partia Narodowa12841,160Decrease2.svg 1
Jedność dla zmian12611,140Steady2.svg 0
Partia Nadziei11801,060Steady2.svg 0
People’s Services Party10320,931Increase2.svg 1
Melanezyjska Partia Postępu9920,890Decrease2.svg 2
Moderate Alliance6950,630Steady2.svg 0
Progresywna Partia Rozwoju5970,540Decrease2.svg 1
Partia Pracy5290,481Increase2.svg 1
Vanuatu New Vision Development Party4470,400Steady2.svg 0
Tafea Moderate Alliance4290,390Steady2.svg 0
Progresywno-Republikańska Partia Farmerska3550,320Steady2.svg 0
Partia Demokratyczna3270,290Steady2.svg 0
Vete Alliance3060,280Steady2.svg 0
Vemarana3040,270Steady2.svg 0
Family First Vanuatu Party2110,190Steady2.svg 0
Społeczna Partia Reformacyjna1500,140Steady2.svg 0
People Action Party800,070Steady2.svg 0
Partia Jedności i Równych Praw320,030Steady2.svg 0
Vanuatu Democratic Alliance and Liberation Party for Change80,010Steady2.svg 0

Zwycięzcy w poszczególnych okręgach wyborczych

OkręgFrekwencjaZwycięzcaPartia[10]Głosy
1. Wyspy Torresa82%Claude Christophe Antoine EmeleeVNDP1029
2. Wyspy Banksa70%Jack WonaVNDP717
3. Espiritu Santo68%Hosea Ovock Rothul NevuIG1299
Alfred MaohGJP1224
Samson SamsenVPP1098
Gaetan PikiouneNAG918
Rick Mahe TchamakoRMC899
Edwin Amblus MacrevethFMP761
Ronald Warsal KalmaseiVP664
4. Malo/Aore63%Havo MolisaleNAG892
5. Luganville46%Seremaia MataiNiezależny1818
Marc AtiIG966
6. Malekula79%Sato KilmanPPP1065
Esmon SaimonVP1018
Marcellino BarthelemyRMC818
Don Ken StephenPSP718
Jerome LudvauneUMP668
Sala JohnGJP663
7. Luganville70%Bruno Leingkone TaoNUP823
Albert Williams AbelGJP710
8. Paam78%Fred William TassoGJP208
9. Pentecost63%Silas Bule MelveNUP1,167
Charlot Salwai TabimasmasRMC861
Francois Chani TabisalNUP711
Ham Lini VanuaroroaNUP587
10. Ambae58%Jacob MataNAG720
Jay NgweleIG641
Alickson ViraNAT593
11. Maewo73%Ian WilsonNiezależny1,239
12. Epi76%Isaac TongoliluNiezależny528
Seoule SimeonUMP511
13. Tongoa61%Kalo Pakoa Songi LanoIG421
14. Shepherds66%Toara Daniel KaloVGC341
15. Efate55%Norris KalmetUMP2,069
Joshua Tafura KalsakauVLP1,39
Jerry KanasNiezależny912
Nato TaiwiaMPP840
16. Port Vila41%Kenneth NatapeiVP1,279
Alatoi Ishael KalsakauUMP1,246
Ralph RegenvanuGJP1,154
Jean-Pierre NiruaNiezależny1,148
Kalo SeuleVGC1,039
Ephraim KalsakauNiezależny843
17.Tanna63%Joe NatumanVP1479
Jotham NapatLPV1471
Bob LoughmanVP1058
Tom Noam IouniwanNiezależny943
Nakou NatumanUMP903
Johnny Rasou KoanapouVP832
Andrew Solomon NapuatGJP746
18. Wyspy południowe72%Tomker Netvunei NalingUMP504

Przypisy

  1. Vanuatu invokes constitution to ban MPs from office as election date set, ABC News [dostęp 2016-02-17] (ang.).
  2. Charlot Salwai elected Vanuatu PM, Radio New Zealand [dostęp 2016-02-20].
  3. Inter-Parliamentary Union, IPU PARLINE database: VANUATU (Parliament), Electoral system, www.ipu.org [dostęp 2016-02-20] (ang.).
  4. Vanuatu MPs select Greens' leader as new prime minister, Radio New Zealand [dostęp 2016-02-20] (ang.).
  5. Du changement à la tête du Vanuatu, www.radioaustralia.net.au [dostęp 2016-02-20] (fr.).
  6. Vanuatu court jails half of government's MPs for corruption, ABC News [dostęp 2016-02-20] (ang.).
  7. Vanuatu dissolves parliament after MPs convicted of bribery, ABC News [dostęp 2016-02-20] (ang.).
  8. Vanuatu votes in snap election after bribery scandal, ABC News [dostęp 2016-02-20] (ang.).
  9. Two-thirds of Vanuatu MPs agree to try and form govt, Radio New Zealand [dostęp 2016-02-17] (ang.).
  10. Official results – 2016 Vanuatu General Election, Vanuatu Daily Digest [dostęp 2016-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-24] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Increase2.svg
Icon representing an increase, consisting of a green-colored, up-pointing triangle.
Decrease2.svg
Icon representing a decrease, consisting of a red-colored, down-pointing triangle.
Steady2.svg
Icon representing steadiness, consisting of a blue rectangle. To be used in Template:Steady.
Keep it 300 x 300, do not resize it. Because that may cause some problem when using it, when it is the only element in a text line, the position of the these text lines may go wrong.
Coat of arms of Vanuatu.svg
Autor: Sodacan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Vanuatu