Wybory prezydenckie na Białorusi w 1994 roku
| BiałoruśTen artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Białorusi Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne Wybory Polityka zagraniczna | |
Portal  Białoruś | |
Wybory prezydenckie na Białorusi w 1994 roku – wybory prezydenckie na Białorusi przeprowadzone w dwóch turach 23 czerwca oraz 10 lipca 1994. Były to pierwsze powszechne wybory w niepodległej Białorusi.
Przebieg wyborów
W wyborach wzięło udział sześciu kandydatów: premier Wiaczasłau Kiebicz, były przewodniczący Rady Najwyższej Stanisłau Szuszkiewicz, lider Białoruskiego Frontu Ludowego Zianon Pazniak, przywódca Komunistycznej Partii Białorusi Wasil Nowikau, przewodniczący Związku Rolników Białorusi Alaksandr Dubko i Alaksandr Łukaszenka. Krótko przed wyborami, 15 marca 1994 roku Rada Najwyższa uchwaliła Konstytucję, zapewniającą duże uprawienia prezydenta[1].
Początkowo głównym faworytem wyborów był Wiaczasłau Kiebicz, wspierany przez rząd. Nieoczekiwanie na głównego kontrkandydata Kiebicza wyrósł Łukaszenka[1]. Łukaszenka na przełomie 1993 i 1994 roku zdobył popularność za sprawą działalności w państwowej komisji do walki z korupcją. Łukaszenka startował pod hasłem Ani z lewicą, ani z prawicą – tylko z ludem. Program wyborczy Łukaszenki bazował głównie na nostalgii społeczeństwa białoruskiego za czasami Związku Radzieckiego. Elektorat Łukaszenki stanowili głównie mieszkańcy prowincji[2]. Pazniak i Szuszkiewicz, jako przedstawiciele skrzydła narodowo-demokratycznego startowali osobno, rozbijając głosy elektoratu wspierającego idee odrodzenia narodowego[1]. Alaksandr Dubko kreował wizerunek silnego biznesmena, potrafiącego odpowiednio prowadzić kołchoz. Wasil Nowikau starał się zdobyć głosy przede wszystkim od zwolenników ustroju komunistycznego[3].
| Kandydat | Procent głosów |
|---|---|
| Alaksandr Łukaszenka | 44,82% |
| Wiaczasłau Kiebicz | 17,33% |
| Zianon Pazniak | 12,82% |
| Stanisłau Szuszkiewicz | 9,91% |
| Alaksandr Dubko | 5,98% |
| Wasil Nowikau | 4,29% |
| Źródło: [4] | |
Do drugiej tury wyborów stanęli Alaksandr Łukaszenka, który w pierwszej turze uzyskał 44,82% głosów, oraz Wiaczasłau Kiebicz, który w pierwszej turze zdobył 17,32% głosów. Druga tura zakończyła się zwycięstwem Alaksandra Łukaszenki, który zdobył 80,1% głosów[1]. Zwycięstwo Łukaszenki przyczyniło się do odejścia Białorusi od demokracji[5].
Niezależni obserwatorzy określili wybory jako stosunkowo wolne i demokratyczne[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e Вынiкi (biał.). by.belaruselections.info. [dostęp 2021-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-22)].
- ↑ Czachor 2014 ↓, s. 38.
- ↑ В.С. Охрименко: Президентские выборы в Беларуси: взгляд из 1997 года (ros.). politstudies.ru. [dostęp 2021-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-13)].
- ↑ Commission on Security and Cooperation in Europe: Report on the Belarusian Presidential Elections (ang.). 1994. s. 15.
- ↑ Czachor 2014 ↓, s. 38–39.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Rafał Czachor. Transformacja systemu politycznego Białorusi w latach 1990-1996. „Przegląd Wschodnioeuropejski”. 5/1, 2014.
Media użyte na tej stronie
.svg)
The Official coloured variant of the Coat of arms of the Republic of Belarus
