Wybory prezydenckie w Afganistanie w 2009 roku

Afganistan
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Afganistanu

Wikiprojekt Polityka

Wybory prezydenckie w Afganistanie odbyły się 20 sierpnia 2009. Do drugich w historii tego kraju wyborów zgłosiło się 44 kandydatów (w tym dwie kobiety oraz ówczesny prezydent – Hamid Karzaj), jednak jeden z nich się wycofał, zaś dwóch z nich odrzuciła komisja wyborcza. Kampania wyborcza rozpoczęła się 16 czerwca i trwała do 17 sierpnia[1].

W sytuacji, w której żaden z kandydatów nie uzyskałby przewagi 50% głosów odbędzie się druga tura wyborów, w której udział wezmą dwaj kandydaci z największą liczbą głosów[1].

Według danych przedstawionych przez rzecznika prasowego sił wojskowych NATO w Afganistanie, Jamesa Appathurai, do uczestniczenia w wyborach zarejestrowało się 15,6 miliona obywateli tego kraju. Z tej liczby 4,3 miliona to nowo zarejestrowani głosujący, zaś 35–38% zarejestrowanych to kobiety[2].

Kandydaci

Spośród 41 kandydatów głównymi faworytami w wyścigu prezydenckim byli:

Wyniki I tury wyborów

Afgańska komisja wyborcza, po przeliczeniu 10% głosów, ogłosiła, że największe poparcie uzyskał urzędujący dotychczas prezydent Hamid Karzai – 40,6%, drugie miejsce zajął jego główny przeciwnik Abdullah Abdullah – uzyskał 38,7%[7].

20 października ogłoszono oficjalne wyniki I tury wyborów[8][9]:

Kandydat% głosów
Hamid Karzai49,67
Abdullah Abdullah30,59
Ramazan Bashardost10,46
Aszraf Ghani Ahmadzai2,94
Mirwais Yasini1,03

Pozostali kandydaci zdobyli poniżej 1% głosów.

Ataki terrorystyczne

Podczas głosowań odnotowano 73 ataki terrorystyczne. Z kolei generał Murad Ali powiedział o 135 incydentach, w których zginęło 9 cywilów i 14 funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa. Ogólnie w zamachach, starciach sił bezpieczeństwa z rebeliantami zginęło ponad 50 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych[10][11].

Natomiast 225 skarg, dotyczących nieprawidłowości w głosowaniu, wpłynęło do afgańskiej Komisji Wyborczej po wyborach prezydenckich. Afgańska niezależna grupa, nadzorująca przebieg głosowania - Fundacja na Rzecz Wolnych i Sprawiedliwych Wyborów w Afganistanie - mówiła też o licznych nieprawidłowościach w toku głosowania. Kilkakrotne składanie głosu, zastraszanie, głosowanie nieletnich, to tylko niektóre nieprawidłowości, mogące wpłynąć na wyniki wyborów[12].

II tura wyborów

II tura wyborów, zaplanowana pierwotnie na 7 listopada, nie odbyła się, ponieważ 2 listopada wycofał się Abdullah Abdullah, który bezskutecznie domagał się odwołania lub ustąpienia czołowych członków Komisji Wyborczej, z przewodniczącym Azizullahem Ludinanem[13] na czele. Prezydentem Afganistanu pozostał więc jego rywal Hamid Karzaj[14].

Zaprzysiężenie Hamida Karzaja na prezydenta miało miejsce 19 listopada w Kabulu[15].

Przypisy

  1. a b RMF FM – newsroom: W Afganistanie, w wyborach prezydenckich wystartuje... 41 kandydatów. rmf24.pl > Fakty > Świat [on-line], 2009-06-13. [dostęp 2013-10-27].
  2. NATO: 15.6 million Afghans are registered to vote. wotnews, marzec 2009. [dostęp 2016-08-03]. (ang.).
  3. Ben Farmer: Afghan election: the anti-corruption candidate taking on Hamid Karzai. telegraph.co.uk > News > World News > Asia > Afghanistan [on-line], 2009-08-19. [dostęp 2013-10-27]. (ang.).
  4. Ben Farmer: Afghanistan election: profile of candidate Abdullah Abdullah. telegraph.co.uk > News > World News > Asia > Afghanistan [on-line], 2009-08-20. [dostęp 2013-10-27]. (ang.).
  5. Ben Farmer: Afghanistan election: profile of candidate Aszraf Ghani. telegraph.co.uk > News > World News > Asia > Afghanistan [on-line], 2009-08-20. [dostęp 2013-10-27]. (ang.).
  6. Ben Farmer: Afghanistan election: profile of candidate Ramazan Bashardost. telegraph.co.uk > News > World News > Asia > Afghanistan [on-line], 2009-08-20. [dostęp 2013-10-27]. (ang.).
  7. Afganistan: Częściowe wyniki - niewielka przewaga Karzaja. gazeta.pl, 25 sierpnia 2009. [dostęp 2009-08-26].
  8. Kenneth Katzman: Afghanistan: Politics, Elections, and Government Performance. 21 stycznia 2011. [dostęp 2013-09-30].
  9. National Democratic Institute: The 2009 Presidential and Provincial Council Elections in Afghanistan. 2010. [dostęp 2013-09-30].
  10. Afghans vote despite sporadic violence. Reuters, 25 sierpnia 2009. [dostęp 2009-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 września 2009)].
  11. Afganistan ma dwóch prezydentów?. Reuters, 25 sierpnia 2009. [dostęp 2009-08-21].
  12. "Tysiące dowodów fałszerstw wyborczych". tvn24.pl, 25 sierpnia 2009. [dostęp 2009-08-21].
  13. Jakub Gajda: Powyborcze perspektywy dla Afganistanu. PSZ, 2009-11-11. [dostęp 2009-11-11]. (pol.).
  14. "Hamid Karzaj wygrał drugą turę wyborów. Chociaż jej nie było". gazeta.pl, 2 listopada 2009. [dostęp 2009-11-04].
  15. Karzaj zaprzysiężony na prezydenta Afganistanu. PSZ, 2009-11-19. [dostęp 2009-11-19]. (pol.).