Wybory prezydenckie w Beninie w 2011 roku

Benin
Godło Beninu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Beninu

Wikiprojekt Polityka

Wybory prezydenckie w Beninie w 2011 rokuwybory na urząd prezydenta Beninu zorganizowane 13 marca 2011, dwukrotnie przekładane z powodu problemów organizacyjnych. Wybory zakończyły się zwycięstwem urzędującego prezydenta Yayi Boniego już w pierwszej turze głosowania. Zdobył on ponad 53% głosów, pokonując wieloletniego lidera opozycji Adriena Houngbédjiego (niecałe 36%). Adrien Houngbédji zakwestionował wyniki wyborów, jednak międzynarodowi obserwatorzy uznali głosowanie za wolne i przejrzyste, pomimo zaistniałych problemów organizacyjnych.

Zarządzenie wyborów i kandydaci

Benin jest republiką prezydencką, w której prezydent pełni funkcję szefa państwa i rządu. Jest wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję z możliwością jednej reelekcji[1]. W wyborach prezydenckich z marca 2006 na urząd wybrany został kandydat niezależny Yayi Boni, który w drugiej turze pokonał Adriena Houngbédjiego, zdobywając ponad 74% głosów poparcia. Został zaprzysiężony 6 kwietnia 2006[2].

Zgodnie z konstytucją, wybory prezydenta powinny odbyć się w dniu przypadającym między 30 a 40 dniem przed zakończeniem kadencji urzędującej głowy państwa[1]. 11 stycznia 2011 prezydent Yayi Boni wyznaczył datę wyborów na 27 lutego 2011[3].

Komisja wyborcza do udziału w wyborach zarejestrowała 14 kandydatów. Obok urzędującego prezydenta Boniego największe szanse na wygraną mieli Adrien Houngbédji, wieloletni lider opozycji oraz Abdoulaye Bio Tchané, prezes Zachodnioafrykańskiego Banku Rozwoju. Oprócz nich kandydowali także: Marie-Elise Gbèdo (prawnik), Issa Salifou (deputowany), Antoine Dayori (deputowany), Cyr Kouagou, Kessilé Tchalla (były minister zdrowia w rządzie Yayi Boniego), Christian-Enock Lagnidé (ekonomista), Jean Yves Sinzogan (ekonomista), Salomon Joseph Biokou, Victor Prudent Topanou (były minister w rządzie Boniego), Joachim Dahissiho (deputowany) oraz Janvier Yahouédéou (deputowany)[4].

Problemy organizacyjne

11 lutego 2011 władze przesunęły o tydzień datę organizacji wyborów (na 6 marca 2011) z powodu problemów z zakończeniem sporządzania listy wyborców i obsady lokalnych oddziałów komisji wyborczej[4][5]. Do tego czasu nie zdołano jednak zakończyć procesu spisywania wyborców, dodatkowo władze nie radziły sobie z planowym dostarczeniem kart do głosowania do lokali wyborczych. 3 marca 2011 w Kotonu kilkaset osób demonstrowało, domagając się ponownego przełożenia głosowania. Według nich na listach wyborców w dalszym ciągu brakowało około miliona nazwisk[6].

4 marca 2011 Sąd Konstytucyjny nakazał przesunięcie głosowania o kolejny tydzień, na 13 marca 2011. Argumentował, że "czas, który pozostał do wyborów nie umożliwia komisji wyborczej wykonania nieodzownych zadań dla organizacji wiarygodnych wyborów". O to samo apelowały wcześniej ONZ oraz Unia Afrykańska[7][8].

10 marca 2011 grupa 11 kandydatów na urząd prezydenta wystąpiła z apelem o ponowne przesunięcie daty głosowania, uzasadniając, że dalej wielu z wyborców nie zostało uwzględnionych w spisie. Władze odrzuciły jednak możliwość trzeciego przesunięcia[9]. Komisja wyborcza w dniach 9-10 marca 2011 przeprowadziła dodatkową rejestrację wyborców, w rezultacie której na listach znalazło się 300 tys. osób więcej[10].

Głosowanie i wyniki

Pierwsza tura wyborów prezydenckich odbyła się 13 marca 2011. W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie zdobyłby większości co najmniej 50% głosów, 27 marca miała odbyć się druga tura wyborów[11]. 15 marca 2011, jeszcze przed publikacją wyników, prezydent Boni ogłosił własne zwycięstwo wyborcze, co jeszcze tego samego dnia zakwestionował Houngbédji, twierdząc, że dla rozstrzygnięcia potrzebna będzie druga tura wyborów[12].

18 marca 2011 komisja wyborcza opublikowała wyniki wyborów, zgodnie z którymi Yayi Boni otrzymał 53,2% głosów poparcia, wygrywając wybory już w pierwszej turze. Adrien Houngbédji, który uzyskał 35,7% głosów odrzucił wyniki, uznając je za "spisek mający na celu pozbawienie obywateli ich praw i wolności". Zarzucił rządzącym sztuczne wypełnianie urn wyborczych, tworzenie iluzorycznych punktów wyborczych oraz nieprawidłowości związane z listami wyborców[13][14]. 20 marca 2011 wyniki wyborów zatwierdził Sąd Konstytucyjny. Houngbédji odrzucił decyzję sądu, nazywając jego działanie "spiskiem przeciw demokracji"[15]. 24 marca 2011 jego zwolennicy zorganizowali w Kotonu 5-tysięczną demonstrację, która została rozbita przy użyciu gazu łzawiącego przez służby bezpieczeństwa. W czasie starć rannych zostało ponad 20 osób[16].

O poszanowanie wyników wyborów i rozwiązywanie konfliktów na drodze prawnej zaapelował przewodniczący ECOWAS, nigeryjski prezydent Goodluck Jonathan. Wybory w Beninie monitorowane były przez obserwatorów z Unii Afrykańskiej oraz ECOWAS. Obserwatorzy z ECOWAS uznali głosowanie za wolne i przejrzyste, choć odnotowali takie problemy organizacyjne, jak niedobór kart do głosowania w części punktów wyborczych oraz różnice w interpretacji niektórych zasad i procedur wyborczych. Również przedstawiciele UA ocenili proces wyborczy jako wiarygodny, pomimo pewnych zaistniałych nieprawidłowości[15][17].

  • Szczegółowe wyniki wyborów:
Kandydat - Partia politycznaLiczba głosów%
Yayi Boni1 579 55053,14%
Adrien Houngbédji1 059 39635,64%
Abdoulaye Bio Tchané182 4846,14%
Issa Salifou37 2191,25%
Christian-Enock Lagnidé19 2210,65%
Janvier Yahouédéhou16 5910,56%
Jean Yves Sinzogan13 5610,46%
Marie-Elise Gbèdo12 0170,40%
Victor Prudent Topanou11 5160,39%
Kessilé Tchalla9 4690,32%
Cyr Kouagou9 2850,31%
Antoine Dayori8 4260,28%
Salomon Joseph Biokou7 8930,27%
Joachim Dahissiho5 8170,20%
Razem2 972 445100%
Źródło:[18]

Przypisy

  1. a b Constitution of the Republic of Benin, unhcr.org [dostęp 2011-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-10-12] (ang.).
  2. Benin country profile (ang.). BBC News, 8 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  3. Benin sets presidential vote date (ang.). news24, 11 stycznia 2011. [dostęp 2011-03-13].
  4. a b Benin presidential election postponed to 6 March, Afrique en ligne, 12 lutego 2011 [dostęp 2011-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-14] (ang.).
  5. Benin postpones presidential vote to March 6 (ang.). nation.co.ke, 11 lutego 2011. [dostęp 2011-03-13].
  6. Benin protesters demand poll delay again (ang.). news24, 3 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  7. Benin delays presidential election for second time (ang.). BBC News, 5 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  8. Benin parly okays law on vote delay (ang.). news24, 4 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  9. Benin opposition candidates demand another poll delay (ang.). Reuters, 10 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  10. Benin heads for twice-delayed polls (ang.). news24, 10 marca 2011. [dostęp 2011-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-11)].
  11. Benin votes in twice-postponed presidential poll (ang.). Reuters, 13 marca 2011. [dostęp 2011-03-13].
  12. Benin rival camps claim presidential vote win (ang.). Reuters, 15 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  13. Benin opposition rejects Yayi poll win (ang.). Reuters, 19 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  14. Benin's Yayi wins re-election - vote commission (ang.). Reuters, 19 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  15. a b Rival rejects poll win of Benin's Boni Yayi (ang.). Reuters, 21 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  16. Benin police break up protest against president's win (ang.). Reuters, 24 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  17. West Africa satisfied with Benin vote (ang.). news24, 14 marca 2011. [dostęp 2011-03-28].
  18. Proclamation des résultats de l'election presidentielle du 13 mars 2011 (fr.). cour-constitutionnelle-benin.org, 20 marca 2011. [dostęp 2011-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Media użyte na tej stronie