Wybory prezydenckie w Kazachstanie w 2019 roku

Wybory prezydenckie w Kazachstanie w 2019 roku zostały przeprowadzone 9 czerwca 2019 roku w trybie przedterminowym w wyniku ustąpienia prezydenta Nursułtana Nazarbajewa. W ich wyniku władzę zdobył tymczasowy prezydent Kasym-Żomart Tokajew.

Pierwotnie wybory miały odbyć się w roku 2020. Do wyborów zarejestrowało się siedmioro kandydatów, w tym mianowany 20 marca 2019 roku, po ustąpieniu Nursułtana Nazarbajewa, nowy prezydent a wcześniej przewodniczący Senatu i współpracownik Nazarbajewa Kasym-Żomart Tokajew. Były to pierwsze wybory prezydenckie w Kazachstanie bez kandydatury Nazarbajewa, po raz pierwszy też startowała kobieta. Przed wyborami wskazywano na zwycięstwo Tokajewa będącego kontynuatorem obozu władzy[1][2].

Kandydaturę Tokajewa zgłosiła rządząca partia Nur Otan, poparcia udzielił mu też były prezydent, miejscowe gwiazdy estrady i aparat państwowy. Przed dniem wyborów na nieprawidłowości wskazywały organizacje pozarządowe[3]. Wyborom towarzyszyły w dniu głosowania protesty na ulicach Astany i Ałmaty, zatrzymano ok. 500 osób demonstrujących pod hasłem „Tokajew nie jest moim prezydentem”. Wśród protestujących byli zwolennicy zdelegalizowanej partii Demokratyczny Wybór Kazachstanu przebywającego we Francji i ściganego w Rosji i Kazachstanie oligarchy Muchtara Abliazowa[4].

Według oficjalnych wyników, Kasym-Żomart Tokajew wygrał w pierwszej turze z 70,96% głosów. Frekwencja w wyborach wyniosła 77,54% uprawnionych[4][5].

Sposób przeprowadzenia wyborów skrytykowała Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie wskazując na „powszechne nieprawidłowości w dniu głosowania”, „brak poszanowania podstawowych swobód” czy na dominację przekazu rządzącej opcji politycznej. Według OBWE żadne wybory w historii Kazachstanu nie spełniały demokratycznych standardów[6].

Wyniki

#Imię i NazwiskoPartia politycznaLiczba głosów%
Kasym-Żomart TokajewNur Otan6 539 71570,96%
Amirżan KosanowRuch społeczny Ult Tagdyry (kaz. „Losy Narodu”)1 495 40116,23%
Danija JespajewaDemokratyczna Partia Kazachstanu „Ak Żoł”465 7145,05%
Tołeutaj RachimbekowLudowo-Demokratyczna Partia Patriotyczna Auył280,4513,04%
Amangeldy TaspichowFederacja związków zawodowych182 8981,98%
Żambył AchmetbekowKomunistyczna Ludowa Partia Kazachstanu167 6491,82%
Kyrandary Sadybek TugiełRuch społeczny Uly Dala (kaz. „Orły Wielkiego Stepu”)84 5820,92%
Głosy nieważne57 700
Razem:9 274 110100%

Przypisy

  1. Tokayev sworn in as Kazakh president, pledges continuity, REUTERS, 2019-03-20.
  2. Kazachstan: Pierwsze wybory, w których nie zwycięży Nazarbajew, forsal.pl, 7 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26].
  3. Sfałszowane wybory prezydenckie w Kazachstanie w czerwcu 2019 roku: symulowana zmiana władzy w państwie, Fundacja Otwarty Dialog, 31 maja 2019 [dostęp 2020-04-26] (pol.).
  4. a b Protegowany „Ojca Narodu” nowym prezydentem, TVN24, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26].
  5. INFORM.KZ, 70.96% of voters cast their ballots for Kassym-Jomart Tokayev – CEC announces election results, www.inform.kz, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
  6. OBWE: podczas wyborów w Kazachstanie naruszono podstawowe prawa - Polsat News, polsatnews.pl, 10 czerwca 2019 [dostęp 2020-04-26] (pol.).

Media użyte na tej stronie