Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1844 roku

Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1844 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1844 roku – piętnaste wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Jamesa Polka, a wiceprezydentem został George Dallas.

Kampania wyborcza

W latach 40. XIX wieku w USA dominowało hasło „Boskiego Przeznaczenia”, polegającego na polityce ekspansji kraju i zajęciu całego kontynentu^[1]. Partie polityczne rozważały korzyści płynące z poparcia idei aneksji Teksasu i Oregonu^[1]. Nierozłącznie wiązał się z tym problem niewolnictwa^[2]. Partia Wigów, obawiając się wojny z Meksykiem, nominowała Henry’ego Claya – przeciwnika aneksji Teksasu^[1]. Partia Demokratyczna, która postanowiła przygotować się lepiej do wyborów, niż cztery lata wcześniej, pod koniec maja 1844 roku zwołała konwencję w Baltimore^[3]. Naturalnym kandydatem miał być Martin Van Buren, jednak jego antyaneksyjne poglądy spowodowały, że swoje poparcie dla niego wycofał Andrew Jackson^[3]. Były prezydent, zwolennik „Boskiego Przeznaczenia” współpracował z liderami Partii Demokratycznej, by nie dopuścić do nominacji dla Van Burena^[3]. Zaproponował też kandydaturę Jamesa Polka, która w dziewiątym głosowaniu uzyskała wystarczającą większość^[3]. Kandydatem na wiceprezydenta został Silas Wright, jednak ponieważ nie przyjął on nominacji, Demokraci wystawili George’a Dallasa^[3]. Kandydatem Partii Wolności został James Birney^[4]. Ponieważ nastroje społeczne sprzyjały polityce ekspansji, Polk postulował aneksję Teksasu i Oregonu pod hasłem „fifty-four forty or fight” (ang. „pięćdziesiąt cztery czterdzieści albo wojna”), mając na myśli granicę przebiegającą na 54° 40’ równoleżniku^[2]. Widząc przewagę Demokratów, Clay zrewidował swoje stanowisko ws. ekspansji, co przysporzyło mu poparcia na południu, jednak pozbawiło go głosów na północy, zwłaszcza w stanie Nowy Jork^[2].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

• 

  James Polk
• 

  George Dallas

Partia Wolności

• 

  James Birney

Partia Wigów

• 

  Henry Clay
• 

  Theodore Frelinghuysen

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 5 listopada 1844 i wzięło w nim udział ok. 2,7 mln osób^[4]. Polk uzyskał 49,5% poparcia, wobec 48,1% dla Claya^[4]. James Birney uzyskał 2,3% poparcia^[4]. Ponadto nieco ponad 2000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów^[4]. Frekwencja wyniosła 78,9%^[5]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 12 lutego 1845^[6]) Polk otrzymał 170 głosów, przy wymaganej większości 138 głosów^[7]. Na Claya zagłosowało 105 elektorów^[7]. W głosowaniu na wiceprezydenta zwyciężył George Dallas, uzyskując 170 głosów, wobec 105 dla Theodore’a Frelinghuysen^[7].

James Polk został zaprzysiężony 4 marca 1845^[3].

Przypisy

Bibliografia

• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)
• Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.)
• Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.)