Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1856 roku

Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1856 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1856 roku – osiemnaste wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Jamesa Buchanana, a wiceprezydentem został John Cabell Breckinridge.

Kampania wyborcza

Kampania wyborcza w 1856 roku odbywała się w cieniu wydarzeń z Kansas, które miały miejsce w latach 1854-1856 i ich konsekwencji^[1]. Od 1854 roku Kansas zaczęło być kolonizowane, co zrodziło obawy czy będzie ono stanem niewolniczym czy wolnym^[2]. Rok później wybrano tam parlament stanowy i gubernatora, z siedzibą w Shawnee, sprzyjających niewolnictwu^[3]. Uważając wybory za nielegalne, abolicjoniści wybrali ponownie władze stanowe w Topece^[3]. W 1856 doszło do rozruchów i powstań w wyniku których zginęło ponad 200 osób^[4]. W kontekście tych wydarzeń miały miejsce także liczne przemówienia w Kongresie^[1]. 22 maja abolicjonistyczny senator Charles Sumner został dotkliwie pobity przez kongresmana Prestona Brooksa^[1]. Wydarzenia w Senacie sprawiły, że Partia Demokratyczna znacznie straciła w wyborach parlamentarnych i była podzielona przed wyborami prezydenckimi^[5]. W czerwcu 1856 roku zwołali konwencję w Cincinnati, gdzie wysunięto kandydaturę Jamesa Buchanana^[6]. Pomimo że od początku był faworytem, wymaganą większość 2/3 uzyskał dopiero w siedemnastym głosowaniu^[6]. Nominację wiceprezydencką otrzymał John Breckinridge^[6]. Buchanan w kampanii prezentował stanowisko przeciwne abolicjonizmowi^[6]. Głównym konkurentem Partii Demokratycznej była wówczas Partia Republikańska, która powstała z nieistniejącej już Partii Wigów, ruchu Wolnej Ziemi i byłych demokratów^[7]. Ich kandydatem na prezydenta został podróżnik i odkrywca Zachodu – John Frémont^[1]. Był on zdecydowanym przeciwnikiem niewolnictwa, a jego hasło wyborcze brzmiało: „Free soil, free speech, free man and Frémont” (ang. „Wolna ziemia, wolna mowa, wolni ludzie i Frémont”)^[1]. Swojego kandydata wystawiła także Partia Amerykańska, którym został były prezydent Millard Fillmore^[5].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

• 

  James Buchanan
• 

  John Cabell Breckinridge

Partia Republikańska

• 

  John Frémont
• 

  William Lewis Dayton

Partia Nic Niewiedzących

• 

  Millard Fillmore
• 

  Andrew Jackson Donelson

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 4 listopada 1856^[8]. Buchanan uzyskał 45,3% poparcia, wobec 33,1% dla Frémonta i 21,5% dla Fillmore’a^[8]. Ponadto, około 3500 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów^[8]. Frekwencja wyniosła 78,9%^[9]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 11 lutego 1857^[10]) Buchanan uzyskał 174 głosy, przy wymaganej większości 149 głosów^[11]. Na Frémonta zagłosowało 114 elektorów, a na Fillmore’a – 8^[11]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył John Breckinridge, uzyskując 174 głosy^[11]. William Lewis Dayton uzyskał 114, a Andrew Jackson Donelson 8 głosów^[11].

James Buchanan został zaprzysiężony 4 marca 1857 roku^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)
• Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.)
• Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.)