Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1896 roku

Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1896 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1896 roku – dwudzieste ósme wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Williama McKinleya, a wiceprezydentem został Garret Hobart.

Kampania wyborcza

Głównym tematem kampanii wyborczej w 1896 roku była polityka monetarna, z uwagi na coraz śmielsze żądania swobodnego bicia srebrnych monet^[1]. Partia Republikańska, której konwencja odbyła się w czerwcu w Saint Louis, w pierwszym głosowaniu powierzyła nominację prezydencką Williamowi McKinleyowi^[2]. Głównym menadżerem sukcesu kandydata i kreatorem jego kampanii był boss partyjny Marcus Hanna^[1]. Kandydatem na wiceprezydenta został Garret Hobart^[2]. Program republikanów opierał się na utrzymaniu emisji złota, podwyższenia taryf celnych, aneksji Hawajów i niepodległości Kuby^[2]. Konwencja Partii Demokratycznej odbyła na początku lipca w Chicago, jednak początkowo delegaci nie mogli wybrać kandydata^[3]. Niepopularność Clevelanda sprawiła, że w partii wyłoniło się stronnictwo ostro optujące za nieograniczoną emisją srebrnej waluty, przy zachowaniu parytetu wobec złota w stosunku 16:1^[1]. Lider tego stronnictwa William Bryan, swoim przemówieniem o „przybijaniu ludzkości do krzyża ze złota” przekonał delegatów, którzy udzielili mu poparcia^[1]. Taka postawa obozu demokratów, utrudniła sytuację Partii Populistycznej, która planowała jako ostatnia wystawić kandydata i jako jedyna opowiedzieć się za srebrnymi monetami^[3]. Wahali się czy poprzeć Bryana (to podało by w wątpliwość sens istnienia ich partii), czy wystawić własnego kandydata (to podzieliło by elektorat)^[4]. Ostatecznie zdecydowali się poprzeć kandydata demokratów, jednocześnie starając się wystawić własnego kandydata na wiceprezydenta^[4]. Kandydatem Gold Democrats został John Palmer, a Partii Prohibicji – Joshua Levering^[5]. Bryan prowadził intensywną kampanię jeżdżąc po kraju, podczas gdy McKinley wygłaszał przemówienia na werandzie swojego domu^[6]. Dzięki pieniądzom zdobytym przez Marcusa Hannę, kampania republikanów odniosła sukces^[7]. Propaganda w prasie, przemówienia ekonomistów w całym kraju i darmowe przewozy ludzi na przemówienia McKinleya przechyliły szalę zwycięstwa na ich stronę^[7].

Kandydaci

Gold Democrats

• 

  John Palmer

Partia Demokratyczna

• 

  William Bryan
• 

  Arthur Sewall

Partia Prohibicji

• 

  Joshua Levering

Partia Populistyczna

• 

  Thomas Watson

Partia Republikańska

• 

  William McKinley
• 

  Garret Hobart

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 3 listopada 1896^[5]. McKinley uzyskał 51% poparcia, wobec 46,7% dla Bryana, 1% dla Johna Palmera i 0,9% dla Joshuy Leveringa^[5]. Ponadto, około 57 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów^[5]. Frekwencja wyniosła 79,3%^[8]. W głosowaniu Kolegium Elektorów McKinley uzyskał 271 głosów, przy wymaganej większości 224 głosów^[9]. Na Bryana zagłosowało 176 elektorów^[9]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Garret Hobart, uzyskując 271 głosów, wobec 149 dla Arthura Sewalla i 27 dla Thomasa Watsona^[9].

William McKinley został zaprzysiężony 4 marca 1897 roku^[10].

Przypisy

Bibliografia

• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)
• Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.)
• Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.)