Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku

Państwo	Stany Zjednoczone
Rodzaj	wybory prezydenckie
Data przeprowadzenia	6 listopada 1932 (głosowanie powszechne)
Podstawa prawna	Konstytucja Stanów Zjednoczonych
Głosowanie
Wyniki wyborów prezydenckich (% głosów elektorskich): Roosevelt 88,9% Hoover 11,1%
Wyniki wyborów wiceprezydenckich (% głosów elektorskich): Garner 88,9% Curtis 11,1%
Frekwencja: 52,6%
poprzednie: 1928 następne: 1936

Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1932 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1932 roku – trzydzieste siódme wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Franklina Delano Roosevelta, a wiceprezydentem został John Nance Garner.

Kampania wyborcza

Wybory prezydenckie w 1932 roku odbywały się w cieniu wielkiego kryzysu^[1]. Urzędujący prezydent Herbert Hoover, pomimo swojej niepopularności był w zasadzie jedynym możliwym kandydatem Partii Republikańskiej^[2]. Delegaci, zebrani na konwencji w Chicago w czerwcu 1932 roku, ponownie nominowali Hoovera z Charlesem Curtisem jako kandydatem na wiceprezydenta^[3]. W kampanii Hoover podtrzymywał hasła z 1928 roku, czyli utrzymanie prohibicji, ograniczenie imigracji, obniżenie taryf celnych i wyegzekwowanie spłaty długów wojennych^[3]. Konwencja Partii Demokratycznej odbyła się w Chicago w dniach 27 czerwca – 2 lipca 1928^[4]. Od początku było trzech liczących się kandydatów: F.D. Roosevelt, Al Smith oraz spiker Izby Reprezentantów John Garner^[5]. Przed czwartym głosowaniem, Roosevelt, idąc za radą Jamesa Harleya, skonsultował się z kongresmanem Samem Rayburnem i zaproponował Garnerowi nominację wiceprezydencką^[4]. Ten ostatni przystał na propozycję i przekazał głosy swoich delegatów Rooseveltowi, który dzięki temu uzyskał wymaganą większość^[4]. Nominację Partii Socjalistycznej uzyskał Norman M. Thomas, a Komunistycznej Partii USA – William Foster^[6]. Kandydat demokratów popierał interwencjonizm państwowy, a jego polityka gospodarcza została zawarta w planie Nowego Ładu^[4]. Republikanie starali się dyskredytować Roosevelta, atakując nie tylko jego rewolucyjne poglądy gospodarcze, ale także jego stan zdrowia^[7]. Zarzucali, cierpiącemu na chorobę Heinego-Medina demokracie, że jego ciało i umysł są sparaliżowane chorobą^[7]. Jednak lepsze odczytywanie nastrojów społecznych i program gospodarczy mający wyciągnąć kraj z recesji zapewniły zwycięstwo Rooseveltowi^[8].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

• 

  F.D. Roosevelt
• 

  John Garner

Komunistyczna Partia USA

• 

  William Foster

Partia Republikańska

• 

  Herbert Hoover
• 

  Charles Curtis

Socjalistyczna Partia Ameryki

• 

  Norman Thomas

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 8 listopada 1932^[6]. Roosevelt uzyskał 57,4% poparcia, wobec 39,6% dla Hoovera, 2,2% dla Thomasa i 0,4% dla Fostera^[6]. Ponadto, około 180 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów^[6]. Frekwencja wyniosła 52,6%^[9]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Roosevelt uzyskał 472 głosy, przy wymaganej większości 266 głosów^[10]. Na Hoovera zagłosowało 59 elektorów^[10]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Garner, uzyskując 472 głosy, wobec 59 dla Curtisa^[10].

Franklin Delano Roosevelt został zaprzysiężony 4 marca 1933 roku^[11].

Przypisy

Bibliografia

• Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)
• Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.)
• Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.)