Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1960 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1960 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

8 listopada 1960 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
poprzednie:
1956
następne:
1964
Portal Stany Zjednoczone
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1960 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1960 roku – czterdzieste czwarte wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Johna F. Kennedy’ego, a wiceprezydentem został Lyndon B. Johnson.

Kampania wyborcza

Wobec wejścia w życie w 1952 roku 22. poprawki do Konstytucji, ograniczającej liczbę kadencji prezydenckich do dwóch, było jasne, że Dwight Eisenhower nie będzie mógł ubiegać się o reelekcję[1]. Urzędujący prezydent cieszył się dużym poparciem społecznym, dlatego naturalnym kandydatem Partii Republikańskiej stał się wiceprezydent Richard Nixon[1]. Szybko uzyskał on nominację, a kandydatem na wiceprezydenta został Henry Cabot Lodge[2]. W Partii Demokratycznej swoją chęć do kandydowania Kennedy zgłosił 2. stycznia 1960[3]. Jego głównymi kontrkandydatami byli Estes Kefauver, Hubert Humphrey i Stuart Symington[3]. Kennedy zwyciężył w prawyborach w New Hampshire, Wisconsin i Wirginii Zachodniej, co spowodowało rezygnację Humphreya[3]. Na lipcowej konwencji demokratów, odbywającej się w Los Angeles, Kennedy uzyskał nominację w pierwszym głosowaniu[3]. Aby zniwelować niechęć wyborców z Południa, zaproponował wiceprezydenturę teksańskiemu senatorowi Lyndonowi Johnsonowi[1]. Nixon podkreślał swój udział w polityce zagranicznej Eisenhowera i obiecał jej kontynuację[1]. Kandydat demokratów wprawdzie obiecał kontynuację polityki Sprawiedliwego Ładu, nazywając swoją wizję Nowymi Granicami, jednak ostro krytykował republikanów za osłabienie pozycji Stanów Zjednoczonych na świecie[1]. Ponadto zarzucał administracji Eisenhowera doprowadzenie do tzw. „luki bombowo-rakietowej” (czyli sytuacji w której ZSRR ma więcej pocisków balistycznych niż USA, a której to luki tak naprawdę nie było) oraz niepowodzenia w sprawie rewolucji kubańskiej[1]. Największą przeszkodą dla kandydata demokratów było jego katolickie wyznanie[1]. Podobnie jak w przypadku wyborów w 1928, w których kandydatem demokratów był Al Smith, Kennedy był atakowany przez bigoterię, zwłaszcza ze stanów południowych[4]. Zarzucali, że w przypadku zwycięstwa Kennedy’ego, faktycznym przywódcą kraju zostanie papież. Kandydat demokratów, aby odciąć się od takich zarzutów, musiał wielokrotnie podkreślać, że jest „kandydatem Partii Demokratycznej na prezydenta, który, tak się złożyło, jest katolikiem”[3]. Ponadto, wygłosił przemówienie do pastorów protestanckich w Greater Houston Ministerial Association w Teksasie, w którym zapewnił, że jego katolicyzm w niczym nie przeszkodzi w wykonywaniu obowiązków prezydenckich i podkreślił istotność rozdziału Kościoła od państwa[4]. Walny wpływ na przebieg kampanii miały pierwsze w historii debaty telewizyjne kandydatów[4]. Większość obserwatorów i historyków uznała, że w debatach lepiej wypadł Kennedy lub, że zakończyły się one remisem[4]. Nie pojawiły się głosy, stwierdzające że wygrał je Nixon[4]. Kluczową rolę w wyborach powszechnych odegrały religia i prawa obywatelskie[5]. Z powodu swojego wyznania, kandydat demokratów utracił głosy ze stanów południowych, lecz zyskał od katolików z Północy, zwłaszcza w stanach Michigan i Illinois[5]. Dodatkowo, sympatii przysporzył mu list popierający od Coretty Scott King, żony uwięzionego wówczas Martina Luthera Kinga[5]. Te czynniki przechyliły szalę zwycięstwa na rzecz Kennedy’ego[5].

Kandydaci

Partia Demokratyczna

Partia Republikańska

Wyniki głosowania

Głosowanie powszechne odbyło się 8 listopada 1960[6]. Kennedy uzyskał 49,7% poparcia, wobec 49,6% dla Nixona[6]. Ponadto, około 500 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[6]. Frekwencja wyniosła 62,8%[7]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Kennedy uzyskał 303 głosy, przy wymaganej większości 269 głosów[8]. Na Nixona zagłosowało 219 elektorów[8]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Johnson, uzyskując 303 głosy, wobec 219 dla Henry’ego Lodge’a[8]. Wiarołomni elektorzy z Alabamy, Missisipi i Oklahomy zagłosował na Harry’ego Byrda (15 głosów) w głosowaniu prezydenckim i na Stroma Thurmonda (14 głosów) w głosowaniu wiceprezydenckim[8]. Jeden głos wiceprezydencki otrzymał także Barry Goldwater (od elektora z Oklahomy)[8].

John F. Kennedy został zaprzysiężony 20. stycznia 1961 roku[9]. Jego zwycięstwo w głosowaniu powszechnym było najmniejszą przewagą w historii wyborów w USA[9].

Kandydat na prezydentaPartiaGłosowanie powszechneKolegium Elektorów
GłosyProcent
John F. KennedyPartia Demokratyczna34 226 73149,7%303
Richard NixonPartia Republikańska34 108 15749,6%219
Harry ByrdPartia Demokratyczna00%15
Łącznie537
Kandydat na wiceprezydentaPartiaKolegium Elektorów
Lyndon JohnsonPartia Demokratyczna303
Henry LodgePartia Republikańska219
Strom ThurmondDixiecrat14
Barry GoldwaterPartia Republikańska1
Łącznie537

Przypisy

  1. a b c d e f g M. Jones: Historia USA. s. 628.
  2. L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 770.
  3. a b c d e L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 769.
  4. a b c d e L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 771.
  5. a b c d M. Jones: Historia USA. s. 629.
  6. a b c US President – National Vote (ang.). Our Campaign. [dostęp 2017-10-22].
  7. Election of 1960 (ang.). CountingTheVotes. [dostęp 2017-10-22].
  8. a b c d e Electoral College Box – 1960 (ang.). NARA. [dostęp 2017-10-22].
  9. a b L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 772.

Bibliografia

  • Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.)
  • Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.)

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Cabot Lodge (1964).jpg
Autor: Eric Koch for Anefo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cabot Lodge en premier Marijnen
  • 20 augustus 1964