Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2008 roku
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Rodzaj | wybory prezydenckie | ||
| Data przeprowadzenia | 4 listopada 2008 | ||
| Głosowanie | |||
| |||
| |||
| |||
Portal  Stany Zjednoczone | |||
Stany Zjednoczone Ustrój i polityka Stanów Zjednoczonych Ustrój polityczny Konstytucja Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza Kontrola państwowa Finanse Samorząd terytorialny Partie polityczne |
Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2008 roku odbyły się we wtorek 4 listopada 2008[1]. Oficjalne dane ze 100% lokali wyborczych, ogłoszone 22 stycznia 2009, potwierdziły, że przeprowadzone głosowanie przyznało kandydatom na elektorów popierających Baracka Obamę i Josepha Bidena 365 mandatów w 538-mandatowym Kolegium Elektorskim wobec 173 mandatów dla elektorów Johna McCaina i Sary Palin. Pozostali kandydaci nie uzyskali głosów elektorskich. Podział ten odzwierciedla ordynację większościową z jednym zwycięzcą we wszystkich stanach USA z wyjątkiem stanów Maine i Nebraska[2].
| 2004 ← 4 XI 2008 → 2012 | ||
|---|---|---|
 Mapa z wynikami
| 
| 
|
Sytuacja
Urzędujący prezydent, republikanin George W. Bush, zgodnie z konstytucją nie mógł ubiegać się o trzecią kadencję, zatem w łonie obu partii odbyła się otwarta walka o nominację, zwłaszcza iż urzędujący wiceprezydent Dick Cheney oznajmił, że nie będzie kandydować. Były to pierwsze od 1952 w pełni otwarte wybory, w których udziału nie wzięli urzędujący prezydent lub jego zastępca (ani też nie ubiegali się o nominację swych partii).
Główni kandydaci[4]
| Lp. | Kandydat na prezydenta | Kandydat na wiceprezydenta | Logo kampanii | Partia | Hasło wyborcze |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | |  |  | Partia Republikańska | Kraj jest najważniejszy (Country First) |
| 2. |  (c) Pete Souza, CC BY 3.0 |  |  | Partia Demokratyczna | Zmiana, w którą możemy wierzyć (Change we can believe in) |
Kandydaci w prawyborach
Partia Demokratyczna
Zwycięzca prawyborów w Partii Demokratycznej
(c) Pete Souza, CC BY 3.0Barack Obama, młodszy senator z Illinois
Pozostali uczestnicy prawyborów w Partii Demokratycznej
Hillary Clinton, młodszy senator z Nowego Jorku
John Edwards, były senator z Karoliny Północnej i kandydat na wiceprezydenta w 2004
Bill Richardson, gubernator Nowego Meksyku
Dennis Kucinich, kongresmen z Ohio
Mike Gravel, były senator z Alaski
Christopher Dodd, starszy senator z Connecticut
Partia Republikańska
Zwycięzca prawyborów w Partii Republikańskiej
John McCain, starszy senator z Arizony
Pozostali uczestnicy prawyborów w Partii Republikańskiej
Mitt Romney, były gubernator Massachusetts
Mike Huckabee, były gubernator Arkansas
Rudy Giuliani, były burmistrz Nowego Jorku
Fred Thompson, były senator z Tennessee
Duncan L. Hunter, kongresmen z Kalifornii
Kandydaci mniejszych partii
| Lp. | Kandydat na prezydenta | Kandydat na wiceprezydenta | Partia | Liczba stanów | Wyniki[5] |
|---|---|---|---|---|---|
| 3. |  radca prawny ze stanu Connecticut |  | Peace and Freedom | 45+DC | 738 475, tj. 0,56% |
| 4. |  były kongresmen ze stanu Georgia | Wayne A. Root | Partia Libertariańska | 45 | 523 686, tj. 0,40% |
| 5. |  były pastor z Florydy | Darrell Castle | Partia Konstytucyjna | 37 | 199 314, tj. 0,15% |
| 6. |  była kongresmenka ze stanu Georgia | Rosa Clemente | Partia Zielonych | 31+DC | 161 603, tj. 0,12% |
| 7. |  | Wiley Drake, Senior | American Independent | 3 | 47 694, tj. 0,04% |
| 8. |  kongresmen z Teksasu | Barry Goldwater, Junior | Louisiana Taxpayers | 2 | 42 426, tj. 0,03% |
| 9-24. | 16 pozostałych kandydatów łącznie | 33 598, tj. 0,03% | |||
| dopisani przez wyborców łącznie | 112 554, tj. 0,09% | ||||
| głosy skreślające wszystkich kandydatów | 6 267, tj. 0,00% | ||||
| wszystkie głosy ważne łącznie | 131 257 328, tj. 100% |
Pozostali kandydaci:
- Jonathan E. Allen (HeartQuake ‘08 Party)
- Gene C. Amondson (Prohibition Party)
- Jeffrey Boss (Vote Here Party)
- Roger Calero (Socialist Workers Party)
- Richard Duncan (niezależny)
- James Harris (Florida Socialist Workers Party)
- Charles Jay (Boston Tea Party)
- Gloria La Riva (Party for Socialism and Liberation)
- Bradford Lyttle (U.S. Pacificist Party)
- Frank E. McEnulty (niezależny)
- Brian Moore (Socialist Party USA)
- George Phillies (Libertarian Party of New Hampshire)
- John J. Polachek (New Party)
- Thomas R. Stevens (Objectivist Party)
- Jeffrey J. Wamboldt (niezależny)
- Ted Weill (Reform Party)
Rozstrzygnięcie wyborów
Około 21.05 czasu lokalnego w Phoenix, w stanie Arizona, John McCain w towarzystwie Sary Palin i ich obojga rodzin wygłosił tradycyjne przemówienie przegranego kandydata, składając gratulacje Barackowi Obamie. Tylko 5 minut wcześniej zakończono głosowanie w Kalifornii, największym stanie wygranym przez Obamę. Barack Obama wygrał wcześniej m.in. w kluczowych miejscach, tj. w dwóch dużych (Floryda, Ohio), trzech średnich (Karolina Północna, Wirginia, Indiana) i trzech małych stanach (Kolorado, Iowa, New Hampshire), co przeważyło szalę całych wyborów.
Stany Zjednoczone zaprosiły przedstawicieli Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) OBWE do obserwacji przebiegu wyborów. W misji wzięło udział ok. 100 obserwatorów[6].
Formalny wybór prezydenta i wiceprezydenta został dokonany w poniedziałek 15 grudnia 2008 głosami wybranych 4 listopada 2008 elektorów. Wówczas każdy z 538 elektorów w każdym ze stanów zagłosował pisemnie na dwie osoby (prezydenta i wiceprezydenta). Głosy te przekazane zostały do Senatu, po czym w czwartek 8 stycznia 2009 przewodniczący Senatu (tj. urzędujący wiceprezydent) w obecności Senatu i Izby Reprezentantów zarządził ich przeliczenie i ogłosił wynik wyborów na urzędy prezydenta i wiceprezydenta kolejnej kadencji. Warunkiem koniecznym było uzyskanie bezwzględniej większości, tj. przynajmniej 270 głosów. W innym przypadku to posłowie z Izby Reprezentantów głosując pisemnie dokonaliby wyboru prezydenta (zaś Senat wiceprezydenta).
Głosowanie elektorów jest swego rodzaju ceremonią. Elektorzy tylko w wyjątkowych sytuacjach głosowali dotychczas niezgodnie z głosami obywateli, którzy ich wybierają i nigdy nie zmieniło to wyniku wyborów. System elektorski w odróżnieniu od głosowania bezpośredniego wywodzi się z historii i podziału politycznego Stanów Zjednoczonych. Odzwierciedla on zaprojektowanie systemu demokracji w republice w taki sposób, aby ani małe stany ani duże stany nie przeważały nad sobą nawzajem.
Prezydent i wiceprezydent zostali zaprzysiężeni w południe 20 stycznia 2009 w Waszyngtonie.
Przypisy
- ↑ W większości stanów prawo lokalne dopuszcza korespondencyjne głosowanie na elektorów.
- ↑ Politics: 2008 Election results: National overview (ang.). W: MSNBC.com [on-line]. Microsoft MSN, 2008-11-07. [dostęp 2008-11-07].
- ↑ a b c d Election and voting information, www.fec.gov [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ Meet the 2008 Presidential Candidates. A look at the candidates competing to be the next U.S. president (ang.). [dostęp 2008-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-03)].
- ↑ 2008 OFFICIAL PRESIDENTIAL GENERAL ELECTION RESULTS (ang.).
- ↑ Needs assessment report ahead of general elections in the United States, 4 November 2008 (ang.). 29 lipca 2008.
Linki zewnętrzne
- Dominik Kasprzak – Prezydent Stanów Zjednoczonych. Historia i specyfika amerykańskiego systemu wyborczego
- Oficjalne wyniki wszystkich 24 kandydatów
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Autor: Brett Beanan, Licencja: CC-BY-SA-3.0
GOP Vice-Presidential nominee Sarah Palin giving a speech in Carson City, Nevada on 13 September 2008.
(c) Pete Souza, CC BY 3.0
Official photographic portrait of US President Barack Obama (born 4 August 1961; assumed office 20 January 2009)
John McCain official photo portrait.
Official portrait of Vice President of the United States Joe Biden.
Cynthia McKinney, former member of the United States House of Representatives.
Autor: Scott5114, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of number of electoral votes by state after redistricting from the 2000 census. Modified by User:Theshibboleth for the font to be consistent with electoral maps. Edited with Inkscape. Reuploaded by User:King of Hearts to correct spelling (vs. Electorial map.svg).
Barack Obama presidential campaign, 2008
Matt Gonzalez
This is a logo for John McCain presidential campaign, 2008.
This is a photo of Dr. Charles "Chuck" Baldwin, the 2008 Constitution Party (a United States third party) Presidential candidate.
Autor: Steve Jurvetson from Menlo Park, USA, Licencja: CC BY 2.0
Mitt Romney, former governor of Massachusetts, 2008 US presidential candidate.
Mike Huckabee delivered the luncheon address on Friday and tells of his personal commitment to healthy choices.
Electoral college map for the 2008 United States presidential election (note: Nebraska and Maine split their EVs by congressional district).
Please only update the map when a state is projected SAFE after the final polling place is closed. Do not crystal ball the results. Wait until at least three news organizations call a state before changing the colour: see Pollster.com to see who has called what.
Sources used: Pollster.com, CNN.com, MSNBC.com, AP.org, FOXNews.com, and the Omaha World HeraldAutor: Don LaVange (https://www.flickr.com/photos/wickenden/), Licencja: CC BY-SA 2.0
Ralph Nader, speaking at BYU's Alternate Commencement
Ron Paul, member of the United States House of Representatives from Texas.
Autor: Ssolbergj, Licencja: CC BY-SA 3.0
The greater coat of arms of the United States of America, as depicted on passports, embassies and the Great Seal.
Autor: Roger H. Goun from Brentwood, NH, USA, Licencja: CC BY 2.0
Bill Richardson at an event in Kensington, New Hampshire