Wybory prezydenckie we Francji w 1965 roku

Wybory prezydenckie we Francji w roku 1965 były pierwszymi od czasu II Republiki (w 1848) powszechnymi wyborami głowy państwa. Urzędujący prezydent Charles de Gaulle zwyciężył w drugiej turze, pokonując ostatecznie przyszłego prezydenta François Mitterranda.

Sytuacja

Wybory były ważne dla prezydenta de Gaulle’a i jego stronników. Chciał bowiem utwierdzić swój mandat w głosowaniu powszechnym i to już w pierwszej turze. Poprzednio prezydent był wybierany przez parlament, lub (w 1958) przez kolegium elektorskie. Poprawkę wprowadzającą głosowanie bezpośrednie uchwalono w 1963, mimo opozycji wielu sił politycznych. Poprzednio nie chciał wprowadzić jej sam de Gaulle, gdyż prezydent Francji był z urzędu prezydentem Wspólnoty Francuskiej i wtedy kolonie domagałyby się udziału w głosowaniu, co dałoby im, wedle słów samego generała, zbyt wielki wpływ na losy Francji.

Kandydaci

  • Charles de Gaulle, urzędujący prezydent, popierany przez gaullistów i sojuszniczej frakcji skupionej wokół Valéry’ego Giscarda d’Estainga
  • François Mitterrand, były wielokrotny minister, obecnie deputowany do zgromadzenia narodowego. Socjalista cieszący się poparciem całej lewicy, włącznie z komunistami
  • Jean Lecanuet, lider centroprawicowego i chadeckiego Ludowego Ruchu Republikańskiego, popierany także przez inne, mniejsze środowiska centroprawicowe (wzywał, aby w drugiej turze jego wyborcy „nie głosowali na de Gaulle’a”)
  • Jean-Louis Tixier-Vignancour, niezależny kandydat spod znaku skrajnej prawicy, zwolennik „Algierii Francuskiej” (otwarcie poparł w drugiej turze Mitterranda)
  • Pierre Marcilhacy, niezależny kandydat o orientacji centroprawicowej
  • Marcel Barbu, niezależny

Przedtem pod uwagę brano takich kandydatów, jak np. socjalistyczny mer Marsylii Gaston Deffere z ramienia lewicy i centrum, ale przeciwko komunistom, czy były premier Antoine Pinay (prawica)

Pierwsza tura (5 grudnia 1965)

KandydatPartiaGłosyProcent
Charles de GaulleUnia Nowej Republiki10 828 52344,64%
François MitterrandFederacja Lewicy Demokratycznej i Socjalistycznej7 694 00331,72%
Jean LecanuetLudowy Ruch Republikański3 777 11915,57%
Jean-Louis Tixier-VignancourSkrajna prawica1 260 2085,19%
Pierre MarcilhacyCentroprawica415 0181,71%
Marcel BarbuNiezależny279 6831,15%

Druga tura (19 grudnia 1965)

Prezydent:Charles de Gaulle
Oponent:François Mitterrand
Głosy:Zwycięzca: 13 083 699 (55,1%)Oponent: 10 619 735 (44,9%)