Wybrzeże Księżniczki Astrid

Wybrzeże Księżniczki Astrid

Princess Astrid Coast
Prinsesse Astrid Kyst

Wybrzeża Księżniczki Astrid i Księżniczki Ragnhildy – zdjęcie satelitarne (2010)
Terytorium	Antarktyda
Miejscowości	brak
Wydarzenia historyczne	Odkrycia i badania Antarktyki
Rodzaj obiektu	Wybrzeże
Położenie na mapie Antarktyki Wybrzeże Księżniczki Astrid
70°45′S 12°30′W/-70,750000 -12,500000

(c) Ministry of Science & Technology (GODL-India)

Indyjska stacja badawcza Maitri (2005)

Wybrzeże Księżniczki Astrid (ang. Princess Astrid Coast; norw. Prinsesse Astrid Kyst)^[1] – część wybrzeża Ziemi Królowej Maud w Antarktydzie Wschodniej, między Wybrzeżem Księżniczki Marty na zachodzie a Wybrzeżem Księżniczki Ragnhildy na wschodzie.

Na wybrzeżu znajdują się stacje badawcze – rosyjska Nowołazariewskaja oraz indyjskie Maitri i Dakshin Gangotri.

Nazwa

Obszar został nazwany na cześć księżniczki norweskiej – Astrid (ur. 1932)^[2].

Geografia

Część wybrzeża Ziemi Królowej Maud w Antarktydzie Wschodniej^[3]. Rozciąga się pomiędzy Wybrzeżem Księżniczki Marty na zachodzie (granicę stanowi południk 5°E) a Wybrzeżem Księżniczki Ragnhildy na wschodzie (granica wzdłuż 20°E)^[3]. Wzdłuż całego wybrzeża rozciągają się lodowce szelfowe^[3].

Historia

Wybrzeże po raz pierwszy dostrzegł 18 lutego 1820 roku rosyjski badacz Fabian Bellingshausen (1778–1852)^[3]. Jednak formalne jego odkrycie nastąpiło w marcu 1931 roku, kiedy kapitan H. Halvorsen dostrzegł je ze statku „Sevilla” i nazwał na cześć księżniczki Astrid^[3].

W 1939 roku niemiecka ekspedycja antarktyczna (niem. Deutsche Antarktische Expedition) prowadzona przez Alfreda Ritschera (1879–1963) wykonała zdjęcia lotnicze obszaru między 5°W a 15°E do około 75°S^[4]. Wyprawa rozrzuciła z samolotu w regularnych odstępach swastyki, a nazistowskie Niemcy wysunęły roszczenia terytorialne do tak oznakowanego obszaru nazwanego Neuschwabenland^[3]. Obszar ten jednak wcześniej w styczniu 1939 roku proklamowała dla siebie Norwegia^[3].

W 1959 roku na Wybrzeżu Księżniczki Astrid w pobliżu Lazarev Ice Shelf stację badawczą wzniósł Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, która funkcjonowała do 1961 roku a później została zastąpiona przez stację Nowołazariewskaja^[3]. Stacja radziecka przeszła w ręce Rosji, której główną stacją jest Nowołazariewskaja^[4]. Ponadto na wybrzeżu własne stacje prowadzą Indie – Maitri i Dakshin Gangotri^[3].

W latach 1993–1994 norweski przedsiębiorca Ivar Tollefsen (ur. 1961) poprowadził w region Orvin Mountains, Wohlthat Mountains i Gór Mühliga-Hofmanna na Wybrzeżu Księżniczki Astrid ekspedycję wspinaczkową, podczas której dokonano pierwszych wejść na kilka szczytów^[3].

Zobacz też

• Wybrzeże Leopolda i Astrid

Przypisy

Bibliografia

• Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2022-01-31]. 
• Gjelsvik, Tore; Njåstad, Birgit: Dronning Maud Land. W: Store norske leksikon. (norw.)
• Mills, William James: Exploring Polar Frontiers. ABC-CLIO, 2003. ISBN 978-1-57607-422-0. [dostęp 2022-01-31]. (ang.)
• United States Gazetteer: Princess Astrid Coast (ang.). [dostęp 2022-01-31].