Wybuchy gazu na osiedlu Retkinia w Łodzi

Wybuch gazu na osiedlu Retkinia w Łodzi
Ilustracja
Blok 214.
Widok od ul. Armii Krajowej, 24 czerwca 2007
Państwo

Polska PRL

Miejsce

Łódź, ul. Dzierżyńskiego 6
(ob. ul. Armii Krajowej)

Rodzaj zdarzenia

eksplozja gazu

Data

7 grudnia 1983

Godzina

13:38

Ofiary śmiertelne

8 osób[1]

Ranni

co najmniej 3 osoby[1]

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia51°44′28,22″N 19°24′02,61″E/51,741172 19,400725

Wybuchy gazu w Łodzi na osiedlu Retkinia – zbiór wydarzeń w pierwszej połowie lat 80. XX w. na Retkini w Łodzi, kiedy to odnotowano dwa tragiczne w skutkach wybuchy gazu. 22 stycznia 1982 około godziny 10:45 w wieżowcu nr 20 przy ul. Florecistów 3[1] i 7 grudnia 1983 około godziny 13:38 w bloku nr 214 przy ul. Dzierżyńskiego 6 (obecnie ul. Armii Krajowej). W drugim przypadku wybuch spowodował całkowite zawalenie się 1/3 pięciokondygnacyjnego budynku, tj. 2 klatek schodowych (z 6 istniejących) prowadzących łącznie do 20 mieszkań[1].

Podstawową przyczyną tych katastrof było błędne założenie projektowe i realizacja systemu (pomimo napominań praktyków) dostarczania gazu na tym osiedlu. Była to instalacja wysokociśnieniowa, która w przypadku jakiegokolwiek uszkodzenia powodowała błyskawiczny wypływ dużej ilości gazu i w efekcie wybuch od najmniejszej iskry.

Pozytywnym efektem tych wydarzeń była, po ustaleniu głównej przyczyny, zmiana systemu nie tylko na Retkini, ale i w całej Polsce, wszędzie tam, gdzie został zastosowany.

Wybuch z 22 stycznia 1982

Budynek przy ulicy Florecistów 3 (2011)

Najprawdopodobniej na skutek korozji w sieci zewnętrznej gaz przedostał się wzdłuż ciepłociągu do piwnicy, gdzie nagromadził się do stężenia wybuchowego. Eksplozja zniszczyła cały parter, nie uszkadzając jednak ścian nośnych, co zapobiegło zawaleniu się budynku[2].

W wyniku wybuchu zginęły dwie osoby[2]:

  1. Józef Sitek (55 l.)
  2. Joanna Sitek (81 l.), matka Józefa

Wybuch z 7 grudnia 1983

Przyczyną katastrofy było uszkodzenie przyłącza instalacji gazowej przez koparkę, podczas wykonywania robót mających na celu odwodnienie zalewanych piwnic budynku. Koparka zawadziła łyżką o niezaznaczoną w dokumentacji rurę gazociągu, czego skutkiem było rozszczelnienie wewnętrznej instalacji gazowej w piwnicy bloku, wypływ gazu i powstanie stężenia wybuchowego. O zdarzeniu, operator koparki i współpracujący z nim robotnicy, zawiadomili pogotowie gazowe (jednak dyspozytor nie wysłał ekipy, gdyż gazownicy usuwali awarię w innej części miasta – planowo mieli zjawić się na miejscu około godziny 14, wtedy, kiedy miała rozpocząć pracę druga zmiana[1]) oraz nawoływali mieszkańców do natychmiastowego opuszczenia mieszkań.[2] Bezpośrednią przyczyną eksplozji, według przypuszczeń, mogła być iskra wywołana naciśnięciem dzwonka u drzwi przez jedną z ofiar.

W efekcie wybuchu 6 osób zginęło na miejscu. Janina Kamińska zmarła w trakcie akcji ratunkowej (w godzinach popołudniowych jej głos był słyszany w głębi rumowiska, do którego ratownicy jeszcze nie mogli się dostać, nazajutrz o godzinie 9:30 wydobyto jej zwęglone zwłoki[2]), zaś Dariusz Kaszuba dwa dni później w szpitalu w wyniku krwiaka mózgu oraz odmrożeń, które spowodowały m.in. niewydolność nerek[1]. Wśród ofiar znalazła się rodzina psychologa, prof. Stanisława Gerstmanna – zginął on, jego żona, synowie (jeden z nich przyjechał w odwiedziny do rodziców[2]) i wnuczek.

Lista ofiar śmiertelnych[2][3]
  1. Stanisława Dziordzińska (lat 71)[4]
  2. Bartłomiej Gerstmann (lat 3)
  3. Helena Gerstmann (lat 70)
  4. Krzysztof Gerstmann (lat 35)
  5. Przemysław Gerstmann (lat 31)
  6. Stanisław Gerstmann (lat 72)
  7. Janina Kamińska (lat 54)[5]
  8. Dariusz Kaszuba (lat 13)

W następstwie tego zdarzenia postanowiono:

  • umieścić zawory odcinające dopływ gazu na zewnątrz każdego budynku i odpowiednio je oznaczyć,
  • zredukować ciśnienie w gazociągach bezpośrednio zasilających zamieszkane obiekty[1].

Po usunięciu gruzów brakująca część bloku została odbudowana w czerwcu 1984[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Agnieszka Urazińska: Wybuch gazu na Retkini: nie mogło się dwa razy zdarzyć. Portal Gazeta.pl > Łódź. lodz.gazeta.pl [on-line], 2010-01-22. [dostęp 2012-09-23].
  2. ↑ a b c d e f Konrad Turowski: Proszę nie składać kondolencji. W: „Ekspres reporterów”. T. 6/1984. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, seria: „Ekspres reporterów”.
  3. ↑ Nekrologi. „Dziennik Łódzki”, s. 2, 7, Nr 257 z 12 grudnia 1983. 
  4. ↑ a b Anna Gronczewska: Wystarczyło kilka sekund. „Dziennik Łódzki”. dzienniklodzki.pl [on-line], 2009-01-03. [dostęp 2012-09-23].
  5. ↑ Dobiega końca akcja ratownicza na Retkini. „Dziennik Łódzki”, s. 1, Nr 256 z 10/11 grudnia 1983. 

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Łódź, ul. Florecistów 3.jpg
Autor: KoloFortuny, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blok przy ulicy Florecistów 3 w Łodzi, gdzie w 1982 roku nastąpił wybuch gazu.
Łódź Retkinia-blok 214.jpg
Blok nr 214 przy ulicy Armii Krajowej 6 w Łodzi (osiedle Retkinia), gdzie doszło w 1983 roku do wybuchu gazu.
Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.