Wydmuchrzyca piaskowa

Wydmuchrzyca piaskowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

wydmuchrzyca

Gatunek

wydmuchrzyca piaskowa

Nazwa systematyczna
Leymus arenarius (L.) Hochst.
Flora 31: 118 1848[3]
Synonimy
  • Elymus arenarius L.

Wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius (L.) Hochst.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae)[4]. Znana jest też jako wydmuchrzyca nadmorska[5].

Zasięg występowania

Występuje na środkowych i północnych terenach Europy, głównie na wydmach nadmorskich, rzadziej na śródlądowych. Nie występuje w basenie Morza Śródziemnego. Jako gatunek zawleczony rozprzestrzenia się gdzieniegdzie poza tymi obszarami swojego rodzimego zasięgu[6]. W Polsce występuje pospolicie nad Bałtykiem, w innych regionach kraju tylko jako gatunek zawleczony lub zasiewany przez ludzi[7].

Morfologia

Pokrój
Trawa trwała, bardzo masywna, w gęstych kępach, z daleko sięgającymi kłączami o budowie piętrowej[8]. Cała roślina ma szarozieloną barwę[7].
Łodyga
Grube i sztywne źdźbło o wysokości do 1 m, wzniesione lub nieco rozpostarte, dość mocne, nagie, nierozgałęzione. Pod ziemią tworzy długie, czołgające się kłącze[7].
Liście
Języczki liściowe długości ok. 1 mm., nieco zgrubiałe, delikatnie owłosione. Pochwy liściowe nagie, na górnym końcu z wąskimi, zagiętymi uszkami. Blaszki liściowe, podobnie jak pochwy niebieskawoszare, o ostrym wierzchołku, bardzo sztywne i mocne, długości 20-60 cm, płaskie lub trochę zwinięte, szerokości 7-20 mm, z wyraźnie wystającymi nerwami z wierzchu, delikatnie szorstkie od górnej strony, od spodu zupełnie gładkie[8].
Kwiaty
Kłosy wzniesione, długości do ok. 30 cm i szerokości 2-2,5 cm, gęste, sztywne. Kłoski prawie bez szypułek, ustawione parami, naprzemianległe po obu stronach osadki, długości 2-3 cm, wydłużone, nieco spłaszczone, 3-6 kwiatowe. Plewy z wyraźnym grzbietem, prawie tak długie jak kłoski, zaostrzone, dość sztywne. Plewki dolne zaostrzone, 7-nerwowe, delikatnie owłosione[8].

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, geofit[9]. Kwitnie od maja do lipca. Roślina wiatropylna.
Siedlisko
Zasiedla luźne piaski wydmowe[7], jako lekko azotolubny występuje w pobliżu strefy zalewanej przez fale, gdzie następuje rozkład szczątków materii organicznej. Wydmuchrzyca piaskowa jest obok piaskownicy zwyczajnej jednym z gatunków typowych dla roślinności wydmy białej. W porównaniu z piaskownicą jest mniej odporna na zasypywanie piaskiem. Gęste płaty wydmuchrzycy są skutecznym sposobem na utrzymanie piasku, więc stosowane są do umacniania wydm nad Bałtykiem.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla: klasy (Cl.) Ammophiletea, związku (All.) Koelerion glaucae i Ass. Festuco-Elymetum arenarii[10].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n= 56[11].
Zmienność
Tworzy mieszańce z perzem właściwym i p. sitowym[9].
Morfologia
Kłoski
Pokrój
W uprawie
Ziarniaki

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-31] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2015-08-13].
  4. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. ↑ wielu autorów: Encyklopedia Powszechna PWN. T. 4. R-Z. Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 210.
  6. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-08-13].
  7. ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  8. ↑ a b c Grau, Kremer, Möseler, Rambold, Triebel: Graser. Mosaik Verlag GmbH, Monachium 1984
  9. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  10. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  11. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Media użyte na tej stronie

Leymus arenarius M2.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Leymus arenarius (location: Poland, Hel, cypel)
Leymus arenarius 01.JPG
Autor: AfroBrazilian, Licencja: CC BY-SA 3.0
Leymus arenarius. Found in Bērzi village near Bauska city, Latvia
Strandrug04.jpg
Autor: Bjoertvedt, Licencja: CC BY-SA 3.0
Elymus arenarius in Hurum, Norway
Leymus arenarius elar 002 php.jpg
Leymus arenarius vrucht
Elymus arenarius — Flora Batava — Volume v3.jpg
Leymus arenarius (L.) Hochst. (Syn. Elymus arenarius L.)
Lyme Grass flower details.JPG
Autor: Rosser1954, Licencja: CC BY-SA 3.0
Leymus arenarius with details of the flower and stamens, Ardrossan, North Ayrshire, Scotland.