Wykres fazowy

Diagram fazowy dla wody w zakresie niskich ciśnień: kolor ciemnoniebieski – woda w stanie ciekłym, jasnoniebieski – para wodna, biały – lód, żółty - punkt potrójny, czerwony - punkt krytyczny. Linia zielona odpowiada prężności pary nad wodą przechłodzoną
Diagram fazowy dla wody w zakresie ciśnień do 1 TPa: widoczne są liczne odmiany polimorficzne lodu
Wykres równowagi fazowej w układzie żelazo–cementyt (eutektyk, perytektyk, eutektoid)

Wykres fazowy (diagram fazowy) – wykres przedstawiający parametry obszarów lub punktów współistnienia, w których istnieją jednocześnie różne fazy termodynamiczne[1], dla różnych faz pozostających w stanie równowagi.

Przykłady

  • wykres fazowy dla czystych substancji – zawiera z reguły przynajmniej trzy krzywe współistnienia (linie równowagi) faz (ciecz-para, ciecz-ciało stałe, ciało stałe-para), punkt potrójny (punkt współistnienia pary, cieczy i ciała stałego) oraz punkt krytyczny (punkt końcowy krzywej współistnienia cieczy i pary)
  • wykresy zależności składu pary od składu cieczy, stosowane przy analizie destylacji
    • krzywe składu pary i cieczy dla ustalonej temperatury (izotermy)
    • krzywe składu pary i cieczy dla ustalonego ciśnienia (izobary)
      • wykresy zależności składu od temperatury dla składników o nieograniczonej mieszalności w fazie ciekłej, które mogą zawierać punkty azeotropowe (homoazeotropia dodatnia i ujemna)
      • wykresy zależności składu od temperatury dla dwóch składników o ograniczonej mieszalności w fazie ciekłej, które mogą zawierać dolną i górną temperaturę krytyczną mieszalności cieczy oraz punkty azeotropowe (homo- lub heteroazeotropy)
  • wykresy fazowe dla dwuskładnikowych układów ciecz–ciało stałe, które mogą zawierać obszary ograniczonej mieszalności w fazie ciekłej i stałej oraz jeden lub więcej punktów eutektycznych, eutektoidalnych lub perytektycznych (przykład – stopy żelaza z węglem; stal, żeliwo).
  • wykresy fazowe dla układów trójskładnikowych, sporządzane z użyciem trójkąta stężeń Gibbsa (p, T = const).

Zobacz też

Przypisy

  1. Wykres fazowy, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-29].

Media użyte na tej stronie

Phase diagram of water.svg
Autor: Cmglee, Licencja: CC BY-SA 3.0
Phase diagram of water as a log-lin chart with pressure from 1 Pa to 1 TPa and temperature from 0 K to 650 K, compiled from data in [1] and [2]. Note that the phases of Ice X and XI (hexagonal) differ from the diagram in [3].
Wykres zelazo wegiel.jpg
Autor: , Licencja: CC-BY-SA-3.0
WaterPhaseDiagram.svg
Diagram fazowy dla wody. Kolor ciemno niebieski - woda, jasno niebieski - para wodna, biały - lód, punkt potrójny - żółty, punkt krytyczny - czerwony. Linia zielona odpowiada wodzie przechłodzonej.