Wymarłe zwierzęta holocenu

Wymarłe zwierzęta holocenu – gatunki i podgatunki zwierząt wymarłych lub prawdopodobnie wymarłych w holocenie, a w szczególności w epoce określanej jako antropocen, z podaniem obszaru występowania oraz przybliżonej daty wymarcia. W wykazie ujęto gatunki i podgatunki zwierząt ujęte w Czerwonej Księdze IUCN w kategorii EX (extinct – wymarłe) oraz te, które zostały uznane za prawdopodobnie wymarłe na podstawie innych publikacji. Najlepiej rozpoznane zostały gromady ssaków i ptaków. W danych IUCN zgromadzono nazwy 735 zwierząt uznanych za wymarłe po roku 1500 n.e.

Ssaki

Ssaki z Czerwonej Księgi IUCN

Kategoria zagrożenia (CKGZ)
EX	EW	CR	EN	VU	NT	LC

Kategoria: wymarły

Czerwona Księga IUCN w kategorii EX wykazuje 76 gatunków i 30 podgatunków ssaków^[1].

Sortowanie alfabetyczne przyciskami w nagłówkach kolumn

Nazwa systematyczna	Nazwa zwyczajowa	Rodzina	Występowanie	Przybliżona data lub okres wymarcia
Acerodon lucifer	acerodon dzienny	rudawkowate	Filipiny	1892
Alcelaphus buselaphus buselaphus	podgatunek nominatywny bawolca krowiego	wołowate	Afryka Północna	1923
Bettongia gaimardi gaimardi	podgatunek nominatywny kanguroszczurnika tasmańskiego	kanguroszczurowate	Australia	1910
Bettongia lesueur graii	podgatunek kanguroszczurnika ryjącego	kanguroszczurowate	Australia	1960
Bettongia penicillata penicillata	podgatunek nominatywny kanguroszczurnika pędzloogonowego	kanguroszczurowate	Australia	1923
Bettongia pusilla	kanguroszczurnik mały	kanguroszczurowate	Australia	po 1500 r.
Boromys offella	grotoszczur karaibski	kolczakowate	Kuba
Boromys torrei	grotoszczur leśny	kolczakowate	Kuba
Bos primigenius	tur	wołowate	Azja, Europa, Afryka	1627
Brotomys voratus	hispaniolek jadalny	kolczakowate	Dominikana, Haiti
Caloprymnus campestris	kanguroszczurek pustynny	kanguroszczurowate	Australia	1935
Capra pyrenaica pyrenaica	podgatunek nominatywny koziorożca pirenejskiego	wołowate	Pireneje, Hiszpania	2000
Cervus schomburgki	barasinga tajska	jeleniowate	Tajlandia	1932 na wolności, 1938 w niewoli
Chaeropus ecaudatus	bandik świnionogi	bandikowate	Australia	1907, doniesienia z 1920 nie zostały potwierdzone
Conepatus leuconotus telmalestes	podgatunek skunksowca białogrzbietego	skunksowate	Stany Zjednoczone
Conilurus albipes	królikoszczur białonogi	myszowate	Australia	przed 1900
Coryphomys buehleri	timoroszczur jaskiniowy	myszowate	Indonezja
Cryptonanus ignitus	skrytek ognistobrzuchy	dydelfowate	Argentyna	1962
Cryptoprocta spelea	fossa wielka	falanrukowate	Madagaskar
Cuscomys oblativa	kuskoszczur inkaski	szynszyloszczurowate	Peru
Desmodus draculae	wampir olbrzymi	liścionosowate	Wenezuela, Brazylia
Dicerorhinus sumatrensis lasiotis	podgatunek nosorożca sumatrzańskiego	nosorożcowate	Bangladesz, Mjanma, Indie	druga połowa XX w., możliwe, że przetrwał w Mjanmie
Dusicyon australis	wilczak falklandzki	psowate	Falklandy	1876
Equus ferus ferus	tarpan	koniowate	Europa	1879
Equus hemionus hemippus	kułan syryjski	koniowate	Bliski Wschód	1927
Equus quagga quagga^[2]	zebra kwagga	koniowate	Afryka Południowa	ok. 1870 na wolności, 12 sierpnia 1883 roku w niewoli
Gazella bilkis	gazela jemeńska	wołowate	Jemen	1985
Geocapromys columbianus	nocohutia kolumbijska	hutiowate	Kuba
Geocapromys thoracatus	nocohutia wyspowa	hutiowate	Honduras
Geomys pinetis goffi	podgatunek goffera południowowschodniego	gofferowate	Stany Zjednoczone	1955
Hexolobodon phenax	pseudohutia podstępna	hutiowate	Dominikana, Haiti
Hippopotamus lemerlei	hipopotam malgaski	hipopotamowate	Madagaskar
Hippopotamus madagascariensis	hipopotam magadaskarski	hipopotamowate	Madagaskar
Hippotragus leucophaeus	antylopowiec modry	wołowate	Afryka Południowa	1800
Hydrodamalis gigas	syrena morska	diugoniowate	arktyczne wody wokół Wyspy Beringa	1768
Isolobodon montanus	eremohutia górska	hutiowate	Dominikana, Haiti
Lagorchestes asomatus	filander szczątkowy	kangurowate	Australia	1932
Lagorchestes hirsutus hirsutus	podgatunek nominatywny filandra kosmatego	kangurowate	Australia
Lagorchestes leporides	filander zajęczy	kangurowate	Australia	1890
Lagostrophus fasciatus albipilis	podgatunek filanderka pręgowanego	kangurowate	Australia
Leporillus apicalis	zającoszczur mniejszy	myszowate	Australia	1933
Macropus greyi	kangur rączy	kangurowate	Australia	1924 na wolności, 1937 w niewoli
Macrotis leucura	wielkouch mniejszy	wielkouchowate	Australia	1931 (1950 ?)
Megalomys desmarestii	wielkoryżak martynikański	myszowate	Martynika	początek XX w.
Megalomys luciae	wielkoryżak karaibski	myszowate	Saint Lucia
Monachus tropicalis	mniszka karaibska	fokowate	Morze Karaibskie	1973
Neovison macrodon	wizon morski	łasicowate	Stany Zjednoczone	prawdopodobnie 1860
Nesophontes hypomicrus	ryjek hispaniolski	ryjkowate	Dominikana, Haiti
Nesophontes micrus	ryjek antylski	ryjkowate	Haiti, Kuba
Nesophontes paramicrus	ryjek drobny	ryjkowate	Haiti
Nesophontes zamicrus	ryjek haitański	ryjkowate	Haiti
Nesoryzomys darwini	galapagosek Darwina	chomikowate	Ekwador	1930
Nesoryzomys indefessus	galapagosek reliktowy	chomikowate	Ekwador
Notomys amplus	skakuszka krótkoogonowa	myszowate	Australia]	1896
Notomys longicaudatus	skakuszka długoogonowa	myszowate	Australia	1901
Notomys macrotis	skakuszka wielkoucha	myszowate	Australia	1843
Notomys mordax	skakuszka kąsająca	myszowate	Australia	prawdopodobnie przed 1846
Onychogalea lunata	pazurogon księżycowy	kangurowate	Australia	lata 60. XX w.
Aegialomys galapagoensis galapagoensis	podgatunek nominatywny pacyficzka galapagoskiego	myszowate	Ekwador	1835
Oryzomys nelsoni	ryżniak wyspowy	myszowate	Meksyk
Ourebia ourebi kenyae	oribi kenijski	wołowate	Kenia
Panthera leo leo	lew berberyjski	kotowate	Afryka Północna	1942
Panthera leo melanochaitus	lew przylądkowy	kotowate	Południowa Afryka	1858 lub w 1865
Panthera tigris balica	tygrys balijski	kotowate	Bali, Indonezja	notowany w 1937, prawdopodobnie wyginął w latach 1940–1950
Panthera tigris sondaica	tygrys jawajski	kotowate	Jawa	1976
Panthera tigris virgata	tygrys kaspijski	kotowate	Azja południowo-zachodnia	1970
Perameles bougainville fasciata	podgatunek jamraja zachodniego	jamrajowate	Australia	1930
Perameles eremiana	jamraj pustynny	jamrajowate	Australia	1943
Peromyscus pembertoni	myszak jasnostopy	myszowate	Meksyk
Peromyscus polionotus decoloratus	podgatunek myszaka plażowego	myszowate	Stany Zjednoczone	1946
Phacochoerus aethiopicus aethiopicus	guziec przylądkowy	świniowate	południowa Afryka	1871
Phyllonycteris major	liściolot portorykański	liścionosowate	Portoryko	przed 1500 n.e.
Plagiodontia ipnaeum	domingohutia nizinna	hutiowate	Dominikana, Haiti
Potorous platyops	kanguroszczur szerokolicy	kanguroszczurowate	Australia	1875
Prolagus sardus	sarduszka bezogonowa	sarduszkowate	Sardynia, Włochy	1800
Pseudomys gouldii	pseudomysz rodzinna	myszowate	Australia
Pteropus brunneus	rudawka ciemna	rudawkowate	Australia
Pteropus pilosus	rudawka owłosiona	rudawkowate	Palau	prawdopodobnie przed 1874
Pteropus subniger	rudawka maskareńska	rudawkowate	Mauritius, Reunion	ok. 1860–1870
Pteropus tokudae	rudawka guamska	rudawkowate	Guam	1968
Quemisia gravis	wielkohutia krętozębna	gigahutiowate	Dominikana, Haiti
Rattus macleari	szczur płaczliwy	myszowate	Wyspa Bożego Narodzenia
Rattus nativitatis	szczur ospały	myszowate	Wyspa Bożego Narodzenia
Ratufa indica dealbata	podgatunek wiewióry dekańskiej	wiewiórkowate	Indie	po 1940
Rhizoplagiodontia lemkei	haitohutia górska	hutiowate	Haiti
Sigmodon arizonae arizonae	podgatunek nominatywny bawełniaka arizońskiego	myszowate	Stany Zjednoczone	1932
Sigmodon fulviventer goldmani	podgatunek bawełniaka płowobrzuchego	myszowate	Stany Zjednoczone
Solenodon marcanoi	almik hispaniolski	almikowate	Dominikana
Spelaeomys florensis	jaskinioszczur olbrzymi	myszowate	Indonezja	przed 1500 n.e.
Sphiggurus pallidus		ursonowate	prawdopodobnie Indie
Sus cebifrons cebifrons	świnia cebuańska	świniowate	Filipiny
Synaptomys cooperi paludis		chomikowate	Stany Zjednoczone	1946
Synaptomys cooperi relictus		chomikowate	Stany Zjednoczone	1968
Thomomys mazama tacomensis		gofferowate	Stany Zjednoczone	przed 1960
Thylacinus cynocephalus	wilkowór tasmański	wilkoworowate	Tasmania	1936
Uromys imperator		myszowate	Wyspy Salomona	od 1960 nie zanotowano wystąpień
Uromys porculus		myszowate	Wyspy Salomona	1990
Ursus arctos nelsoni	niedźwiedź meksykański	niedźwiedziowate	Ameryka Północna
Zalophus japonicus	uszanka japońska	uchatkowate	Korea – pojedyncze osobniki widywano do około 1974–1975	1954

Pozostałe ssaki

Ssaki nieujęte w danych IUCN lub ujęte w innej kategorii:

Nazwa systematyczna	Nazwa zwyczajowa	Rodzina	Występowanie	Przybliżona data lub okres wymarcia
†Alces alces caucasicus	łoś kaukaski	jeleniowate	Kaukaz	1810
†Bison bonasus caucasicus	żubr kaukaski	krętorogie	północno-zachodni Kaukaz	1927
†Bison bonasus hungarorum	żubr węgierski	krętorogie	południowe Karpaty	1790
†Canariomys tamarani		myszowate
†Canis lupus deitanus	wilk hiszpański	psowate
†Canis lupus hattai	wilk samurajski	psowate	Hokkaido	1889
†Canis lupus hodophilax	karłowaty wilk japoński	psowate	Japonia	1905
†Canis rufus floridianus	podgatunek wilka rudego	psowate
†Capra pyrenaica lusitanica	podgatunek koziorożca pirenejskiego	krętorogie	Portugalia	1892
†Cervus canadensis canadensis	wapiti kanadyjski	jeleniowate	Ameryka Północna	1896
†Cervus elaphus merriami	podgatunek jelenia szlachetnego	jeleniowate
†Crateromys paulus		myszowate		obecnie w kategorii CR, prawdopodobnie wymarły
†Diceros bicornis longipes	podgatunek nosorożca czarnego	nosorożcowate	zachodni Sudan, Czad, Republika Środkowej Afryki i wschodnia Nigeria	obecnie w kategorii CR, prawdopodobnie wymarły po 2000
†Lipotes vexillifer	baji chiński	delfiny słodkowodne	Chiny	prawdopodobnie wymarły w 2004
†Megaloceros giganteus	jeleń olbrzymi	jeleniowate	kraina palearktyczna	ok. 5700 p.n.e.
†Myotragus balearicus		krętorogie	Majorka, Minorka, Hiszpania	ok. 3000 p.n.e.
†Panthera onca arizonensis	podgatunek jaguara	kotowate
†Procolobus badius waldronae	podgatunek gerezanki rudej	makakowate		obecnie w kategorii CR, prawdopodobnie wymarły, w 2004 niepotwierdzone doniesienie o ponownym odkryciu
†Rhinoceros sondaicus inermis^[3]	podgatunek nosorożca jawajskiego	nosorożcowate	Sundarban, Indie, Bangladesz	przed 1925
†Ursus arctos crowtheri		niedźwiedziowate	Afryka Północna	1870
†Xenothrix mcgregori		Pitheciidae

Ptaki

Czerwona Księga IUCN w kategorii EX (ang. Extinct) wykazuje 156 gatunków ptaków (stan z początku 2017; w niektórych przypadkach klasyfikacja danego taksonu jako gatunku lub podgatunku jest sporna):

Nazwa systematyczna	Nazwa zwyczajowa	Rodzina	Występowanie	Ostatnie stwierdzenie^[4]
†Dromaius minor^[a]	emu czarne	emu	wyspa King Australia	1803–1836
†Dromaius baudinianus	emu małe	emu	Wyspa Kangura Australia	1819 (1827?)
†Podilymbus gigas	perkozek gwatemalski	perkozy	Gwatemala	1986
†Tachybaptus rufolavatus	perkozek długodzioby	perkozy	Madagaskar (tylko na jeziorze Alaotra)	1985
†Podiceps andinus	perkoz kolumbijski	perkozy	Kolumbia	1977
†Bulweria bifax	tajfunnik mały	burzykowate	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	po 1502
†Pterodroma rupinarum	petrel atlantycki	burzykowate	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	po 1502
†Phalacrocorax perspicillatus	kormoran okularowy	kormorany	Wyspa Beringa (Rosja)	1852
†Ixobrychus novaezelandiae	bączek nowozelandzki	czaplowate	Nowa Zelandia	1870
†Nycticorax duboisi	ślepowron duży	czaplowate	Reunion (Maskareny)	1671–1672
†Nycticorax mauritianus	ślepowron maurytyjski	czaplowate	Mauritius (Maskareny)	1693
†Nycticorax megacephalus	ślepowron wielkogłowy	czaplowate	Rodrigues (Maskareny)	1726
†Nyctanassa carcinocatactes	ślepowron wielkodzioby	czaplowate	Bermudy	1623
†Threskiornis solitarius	ibis reunioński	ibisowate	Rodrigues (Maskareny)	1708
†Alopochen kervazoi	kazarka reuniońska	kaczkowate	Reunion (Maskareny)	1672
†Alopochen mauritiana	gęsiówka maurytyjska	kaczkowate	Mauritius (Maskareny)	1693
†Anas marecula	rożeniec krótkodzioby	kaczkowate	wyspa Amsterdam (teryt. zamorskie Francji)	1793
†Anas theodori	cyraneczka maskareńska	kaczkowate	Mauritius (Maskareny)	1696 (1710?)
†Camptorhynchus labradorius	kaczka labradorska	kaczkowate	USA i Kanada	1875 (1878?)
†Mergus australis	tracz nowozelandzki	kaczkowate	Wyspy Auckland (Nowa Zelandia)	1902
†Chenonetta finschi	grzywienka nowozelandzka	kaczkowate	Nowa Zelandia	1442–1953
†Colaptes oceanicus	dzięcioł bermudzki	dzięciołowate	Bermudy	XVII wiek
†Falco duboisi	pustułka reuniońska	sokołowate	Reunion	1671–1672
†Caracara lutosa	karakara meksykańska	sokołowate	wyspa Gwadelupa (Meksyk)	1900
†Coturnix novaezelandiae	przepiórka nowozelandzka	kurowate	Nowa Zelandia	1875
†Mundia elpenor	chruścielowiec atlantycki	chruściele	Wyspa Wniebowstąpienia	1656
†Atlantisia podarces	chruścielowiec wielkostopy	chruściele	Święta Helena	po 1502
†Dryolimnas augusti	chruścielowiec reunioński	chruściele	Reunion	1671–1672
†Aphanapteryx bonasia	chruścielowiec rdzawy	chruściele	Mauritius (Maskareny)	1693
†Aphanapteryx leguati	chruścielowiec rodrigueski	chruściele	Rodrigues (Maskareny)	1726
†Atlantisia elpenor	chruścielowiec atlantycki	chruściele	Wyspa Wniebowstąpienia (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1815
†Atlantisia podarces	chruścielowiec wielkostopy	chruściele	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1550
†Diaphorapteryx hawkinsi	wodnik krzywodzioby	chruściele	Wyspy Chatham (Nowa Zelandia)	po 1350 (XIX wiek?)
†Fulica newtoni	łyska maskareńska	chruściele	Reunion i przypuszczalnie Mauritius (Maskareny)	1693
†Gallinula nesiotis	kokoszka atlantycka	chruściele	Tristan da Cunha (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1873
†Cabalus modestus	wodnik brązowy	chruściele	Wyspy Chatham (Nowa Zelandia)	1895–1900
†Hypotaenidia dieffenbachii	wodnik chathamski	chruściele	Wyspy Chatham (Nowa Zelandia)	1840
†Hypotaenidia pacifica	wodnik pacyficzny	chruściele	Tahiti	1777 (1844?)
†Hypotaenidia wakensis	wodnik mikronezyjski	chruściele	Wake (teryt. zamorskie USA)	1945
†Hypotaenidia poeciloptera	wodnik brązowogrzbiety	chruściele	Fidżi	1890 (1973?)
†Porphyrio albus	modrzyk mały	chruściele	Lord Howe (Australia)	1790
†Porphyrio caerulescens	modrzyk reunioński	chruściele	Reunion (Maskareny)	1734
†Fulica newtonii	łyska maskareńska	chruściele	Reunion, Mauritius(?)	po 1693
†Porphyrio mantelli	takahe północny	chruściele	Wyspa Północna (Nowa Zelandia) (Nowa Zelandia)	1894
†Porphyrio kukwiedei	modrzyk wielki	chruściele	Nowa Kaledonia (teryt. zamorskie Francji)	1890?
†Porphyrio paepae	modrzyk markizyjski	chruściele	Markizy	1902 (1937?)
†Tribonyx hodgenorum	kureczka nowozelandzka	chruściele	Nowa Zelandia	1769
†Porzana astrictocarpa	kureczka atlantycka	chruściele	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	po 1502?
†Porzana monasa	kureczka wyspowa	chruściele	Wyspy Karolińskie (Mikronezja)	1827–1828
†Zapornia nigra	kureczka polinezyjska	chruściele	Tahiti	1784
†Zapornia palmeri	karliczka hawajska	chruściele	Hawaje (USA)	1944 (1945?)
†Zapornia sandwichensis	kureczka hawajska	chruściele	Hawaje	1884 (1893?)
†Haematopus meadewaldoi	ostrygojad kanaryjski	ostrygojady	Wyspy Kanaryjskie (Hiszpania)	1913 (1940?)
†Prosobonia leucoptera	brodźczyk białoskrzydły	bekasowate	Tahiti	1773
†Psorobonia cancellata	brodźczyk polinezyjski	bekasowate	Kiritimati	1850
†Prosobonia ellisi	brodźczyk rudobrewy	bekasowate	Wyspy Towarzystwa (Polinezja Francuska)	1777
†Coenocorypha (h.) barrierensis	bekas plamisty	bekasowate	Nowa Zelandia	1870
†Coenocorypha (h.) iredalei	bekas rdzawy	bekasowate	Nowa Zelandia	1964
†Pinguinus impennis	alka olbrzymia	alki	północny Atlantyk	1852
†Pezophaps solitaria	dront samotny	dronty	Rodrigues (Maskareny)	1754
†Raphus cucullatus	dront dodo	dronty	Mauritius (Maskareny)	1662–1693
†Alectroenas nitidissimus	koralczyk maurytyjski	gołębiowate	Mauritius (Maskareny)	1826
†Alectroenas rodericana	koralczyk maskareński	gołębiowate	Rodrigues (Maskareny)	1750
†Alectroenas payandeei	koralczyk rodrigueski	gołębiowate	Rodrigues	1601–1691?
†Streptopelia duboisi	synogarlica reuniońska	gołębiowate	Reunion (Maskareny)	1705
†Streptopelia cicur	synogarlica maurytyjska	gołębiowate	Mauritius	1730
†Streptopelia rodericana	synogarlica maskareńska	gołębiowate	Rodrigues	1726
†Columba jouyi	gołąb srebrnokryzy	gołębiowate	Okinawa, Wyspy Kerama i Wyspy Daitō (Riukiu, Japonia)	1936
†Columba thiriouxi	gołąb maurytyjski	gołębiowate	Mauritius	1730
†Columba versicolor	gołąb boniński	gołębiowate	Ogasawara (Japonia)	1889
†Ectopistes migratorius	gołąb wędrowny	gołębiowate	USA i Kanada	1914
†Pampusana ferrugineus	atolowczyk rdzawopierśny	gołębiowate	Vanuatu	1774
†Pampusana salamonis	atolowczyk grubodzioby	gołębiowate	Wyspy Salomona	1927
†Microgoura meeki	korończyk	gołębiowate	Wyspy Salomona	1904
†Microgoura meeki	nikobarczyk plamisty	gołębiowate	Polinezja Francuska	lata 20. XIX wieku
†Ptilinopus mercierii	owocożer czerwonowąsy	gołębiowate	Markizy (Polinezja Francuska)	1922
†Amazona martinicana		papugowate	Martynika (teryt. zamorskie Francji)	1742
†Amazona violacea	amazonka fioletowa	papugowate	Gwadelupa (teryt. zamorskie Francji)	1742
†Ara tricolor	ara trójbarwna	papugowate	Kuba	1864 (1876?)
†Psittacara labati	szmaragdolotka białodzioba	papugowate	Gwadelupa (teryt. zamorskie Francji)	1750
†Conuropsis carolinensis	papuga karolińska	papugowate	USA	1918
† Eclectus infectus	barwnica pacyficzna	papugi wschodnie	Tonga	prawdopodobnie po 1793
†Cyanoramphus ulietanus	modrolotka brązowogłowa	papugowate	Raiatea (Polinezja Francuska)	1773–1774
†Cyanoramphus zealandicus	modrolotka czarnoczelna	papugowate	Wyspy Towarzystwa (Polinezja Francuska)	1844
†Lophopsittacus mauritianus	papuga maurytyjska	papugowate	Mauritius (Maskareny)	1673–1675
†Mascarinus mascarin	papuzica maskareńska	papugowate	Reunion (Maskareny)	1784
†Necropsittacus rodricanus	papuga rodrigueska	papugowate	Rodrigues (Maskareny)	1761
†Nestor productus	nestor skalny	papugowate	wyspa Norfolk (Australia)	1851
†Psephotellus pulcherrimus	świergotka rajska	papugowate	Australia	1927
†Psittacula bensoni	aleksandretta szara	papugowate	Mauritius (Maskareny)	1759
†Psittacula exsul	aleksandretta maskareńska	papugowate	Rodrigues (Maskareny)	1875
†Psittacula wardi	aleksandretta seszelska	papugowate	Seszele	1881–1906
†Coua delalandei	kuja białogardła	kukułkowate	Madagaskar	1834
†Nannococcyx psix	kukułka karłowata	kukułkowate	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1500–1800
†Bermuteo avivorus	myszołów bermudzki	jastrzębiowate	Bermudy	1603?
†Ninox albifacies	sowica białolica	puszczykowate	Nowa Zelandia	1914 (1930?)
†Mascarenotus grucheti	uszatnik mały	puszczykowate	Reunion (Maskareny)	VIII wiek
†Mascarenotus murivorus	uszatnik średni	puszczykowate	Rodrigues (Maskareny)	1726
†Mascarenotus sauzieri	uszatnik duży	puszczykowate	Mauritius (Maskareny)	1800–1850
†Aegolius gradyi	włochatka bermudzka	puszczykowate	Bermuda	XVII wiek
†Chlorostilbon bracei	pląśnik bahamski	kolibry	Bahamy	1877
†Chlorostilbon elegans	pląśnik karaibski	kolibry	Bahamy	1860
†Upupa antaios	dudek wielki	dudki	Święta Helena (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	po 1502?
†Pyrocephalus (r.) dubius	żarek mały	tyrankowate	Galapagos	lata 80. XX wieku
†Xenicus longipes	łazik zaroślowy	bargliki	Nowa Zelandia	1972
†Xenicus lyalli	łazik południowy	bargliki	Nowa Zelandia	1894
†Myadestes myadestinus	klarnetnik krótkodzioby	drozdowate	Hawaje	1989
†Myadestes (l.) woahensis	klarnetnik brązowy	drozdowate	Hawaje	1825
†Turdus ravidus	drozd reliktowy	drozdowate	Kajmany (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1938
†Zoothera terrestris	drozdoń boniński	drozdowate	Ogasawara (Japonia)	1828
†Poodytes (p.) rufescens	kępaczek białogardły	świerszczaki	Wyspy Chatham (Nowa Zelandia)	1892
†Nesillas aldabrana	chaszczak aldabrański	trzciniaki	Seszele	1983
†Acrocephalus astrolabii	trzciniak polinezyjski	trzciniaki	Mikronezja	1826–1829
†Acrocephalus luscinius	trzciniak słowiczy	trzciniaki	Guam	1969
†Acrocephalus musae	trzciniak kremowy	trzciniaki	Wyspy Towarzystwa	1870–1887
†Acrocephalus nijoi	trzciniak brunatny	trzciniaki	Mariany Północne	1995
†Acrocephalus yamashinae	trzciniak mariański	trzciniaki	Mariany Północne	lata 70. XX wieku
†Gerygone insularis	krzakówka wyspowa	buszówkowate	Lord Howe (Australia)	1918
†Myiagra freycineti	muszarka rdzawopierśna	monarkowate	Guam (teryt. zamorskie Wlk. Brytanii)	1984
†Pomarea fluxa	pacyficzka okopcona	monarkowate	Markizy (Polinezja Francuska)	1977
†Pomarea mira	pacyficzka atolowa	monarkowate	Markizy (Polinezja Francuska)	1985
†Pomarea nukuhivae	pacyficzka samotna	monarkowate	Markizy (Polinezja Francuska)	lata 30. XX wieku
†Pomarea pomarea	pacyficzka aksamitna	monarkowate	Wyspy Towarzystwa (Polinezja Francuska)	1823
†Turnagra capensis	rdzawka południowa	fletówki	Nowa Zelandia	1963
†Turnagra tanagra	rdzawka północna	fletówki	Nowa Zelandia	1955
†Zosterops conspicillatus	szlarnik pacyficzny	szlarniki	Guam	1983
†Zosterops semiflavus	szlarnik zlotogłowy	szlarniki	Mary Anne Island	1870–1900
†Zosterops strenuus	szlarnik wyspowy	szlarniki	Lord Howe (Australia)	1918
†Anthornis melanocephala	szmaragdowiec żółtooki	miodojady	Wyspy Chatham (Nowa Zelandia)	1906
†Chaetoptila angustipluma	czarnouch	reliktowce	Hawaje	1859
†Moho apicalis	reliktowiec leśny	reliktowce	Oʻahu	1837
†Moho bishopi	reliktowiec duży	reliktowce	Molokaʻi	1904
†Moho braccatus	reliktowiec mały	reliktowce	Kauaʻi	1985 (1987?)
†Moho nobilis	reliktowiec górski	reliktowce	Hawaiʻi	1902 (1934?)
†Foudia delloni	wikłacz reunioński	wikłaczowate	Reunion	1672
†Akialoa ellisiana	hawajka sierpodzioba	łuszczakowate	Hawaje	1837 (1940?)
†Akialoa lanaiensis	hawajka długodzioba	łuszczakowate	Hawaje	1892
†Akialoa obscura	hawajka cienkodzioba	łuszczakowate	Hawaje	1903 (1940?)
†Akialoa stejnegeri	hawajka samotna	łuszczakowate	Hawaje	1969
†Ciridops anna	hawajka palmowa	łuszczakowate	Hawaje	1892
†Drepanis funerea	hawajka czarna	łuszczakowate	Hawaje	1907
†Drepanis pacifica	hawajka żółtorzytna	łuszczakowate	Hawaje	1898
†Dysmorodrepanis munroi	hawajka hakodzioba	łuszczakowate	Hawaje	1913 (1918?)
†Paroreomyza flammea	hawajka płomienna	łuszczakowate	Hawaje	1963
†Chloridops kona	hawajka kraterowa	łuszczakowate	Hawaje	1892
†Rhodacanthis flaviceps	hawajka żółtawa	łuszczakowate	Hawaje	1891
†Rhodacanthis palmeri	hawajka złotogłowa	łuszczakowate	Hawaje	1896
†Himatione fraithii	hawajka szkarłatna	łuszczakowate	Laysan	1923
†Hemignathus lucidus	hawajka półżuchwowa	łuszczakowate	Oʻahu	1893
†Viridonia sagittirostris	hawajka ostrodzioba	łuszczakowate	Hawaje	1901
†Loxops wolstenholmei	hawajka rdzawa	łuszczakowate	Oʻahu	1893
†Pipilo naufragus	pipil bermudzki	pasówki	Bermudy	1610
†Quiscalus palustris	wilgowron cienkodzioby	kacykowate	Meksyk	1910
†Chaunoproctus ferreorostris	łuskówka	łuszczakowate	Ogasawara (Japonia)	1828 (1890?)
†Aplonis corvina	skworczyk kruczy	szpakowate	Wyspy Karolińskie (Mikronezja)	1828
†Aplonis fusca	skworczyk ogorzały	szpakowate	wyspa Norfolk (Australia)	1923
†Aplonis mavornata	skworczyk skromny	szpakowate	Wyspy Cooka (Nowa Zelandia)	1825
†Aplonis ulietensis	skworczyk wulkaniczny	szpakowate	Raiatea	1774
†Fregilupus varius	szpak reunioński	szpakowate	Reunion (Maskareny)	1838
†Necropsar rodericanus	szpak maskareński	szpakowate	Rodrigues (Maskareny)	1726
†Heteralocha acutirostris	kurobród różnodzioby	koralniki	Nowa Zelandia	1907

Gady

W Czerwonej Księdze IUCN odnotowano 30 gatunków wymarłych gadów^[1]

Nazwa systematyczna	Nazwa zwyczajowa	Rodzina	Występowanie	Ostatnie stwierdzenie^[4]
Alinea luciae		Scynkowate	Saint Lucia	1889
Bolyeria multocarinata		Bolyeriidae	Round Island (Mauritius)	1975
Chelonoidis abingdonii	żółw olbrzymi z Pinty	Testudinidae	Pinta	2012
Chelonoidis niger	żółw słoniowy	Testudinidae	Floreana	1850
Chioninia coctei		Scynkowate	Republika Zielonego Przylądka	1912
Cyclura onchiopsis	legwan nosorogi	Iguanidae	Navassa

Cuora yunnanensis
Cylindraspis indica
Cylindraspis inepta
Cylindraspis peltastes
Cylindraspis triserrata
Cylindraspis vosmaeri
Gallotia auaritae
Hoplodactylus delcourti
Leiocephalus eremitus
Leiocephalus herminieri
Leiolopisma mauritiana
Macroscincus coctei
Pelusios seychellensis
Phelsuma gigas
Tachygia microlepis
Tetradactylus eastwoodae
Typhlops cariei

Płazy

W Czerwonej Księdze IUCN odnotowano 34 gatunki wymarłych płazów^[1]:

Adenomus kandianus (Sri Lanka)
Atelopus ignescens
Atelopus longirostris
Atelopus vogli
Bufo periglenes – ropucha złota, 1989
Craugastor chrysozetetes
Craugastor milesi
Cynops wolterstorffi (Chiny)
Discoglossus nigriventer – ropuszka czarnobrzucha (Jezioro Huleh, Izrael)
Nannophrys guentheri (Sri Lanka)
Philautus adspersus (Sri Lanka)
Philautus dimbullae (Sri Lanka)
Philautus eximius (Sri Lanka)
Philautus extirpo (Sri Lanka)
Philautus halyi (Sri Lanka)
Philautus hypomelas (Sri Lanka)
Philautus leucorhinus (Sri Lanka)
Philautus malcolmsmithi (Sri Lanka)
Philautus nanus (Sri Lanka)
Philautus nasutus (Sri Lanka)
Philautus oxyrhynchus (Sri Lanka)
Philautus rugatus (Sri Lanka)
Philautus stellatus (Sri Lanka)
Philautus temporalis (Sri Lanka)
Philautus travancoricus (Sri Lanka)
Philautus variabilis (Sri Lanka)
Philautus zal (Sri Lanka)
Philautus zimmeri (Sri Lanka)
Phrynomedusa fimbriata
Plethodon ainsworthi
Rana fisheri
Rheobatrachus silus
Rheobatrachus vitellinus
Taudactylus diurnus

Ryby

Czerwona Księga IUCN w kategorii EX wykazuje 80 gatunków ryb promieniopłetwych (Actinopterygii)^[1], m.in.:

Barbus microbarbis
Coregonus johannae
Hoplotilapia retrodens
Priapella bonita – dobrotka pasiasta
Salmo pallaryi
Tristramella magdelainae
30 gatunków z rodzaju Haplochromis

Uwagi

↑ IUCN klasyfikuje Dromaius minor, uznawany niekiedy za odrębny gatunek, razem z D. ater

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d 2008 IUCN Red List of Threatened Species (ang.). [dostęp 2008-10-30].
↑ M.A.M.A. Hack M.A.M.A., R.R. East R.R., D.I.D.I. Rubenstein D.I.D.I., Equus quagga ssp. quagga, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2021-02-13] (ang.).
↑ Rookmaaker, L.C., Records of the Sundarbans rhinoceros (Rhinoceros sondaicus inermis) in India and Bangladesh, 1997, Pachyderm (format pdf) (en).
↑ ^a ^b Maas, P.H.J: Globally Extinct Birds. The Sixth Extinction, 2 stycznia 2017. [dostęp 2017-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 lutego 2021)].

Zobacz też

zwierzęta wymarłe na wolności

[5] IUCN klasyfikuje Dromaius minor, uznawany niekiedy za odrębny gatunek, razem z D. ater

[IUCN-1] 2008 IUCN Red List of Threatened Species (ang.). [dostęp 2008-10-30].

[2] M.A.M.A. Hack M.A.M.A., R.R. East R.R., D.I.D.I. Rubenstein D.I.D.I., Equus quagga ssp. quagga, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2021-02-13] (ang.).

[3] Rookmaaker, L.C., Records of the Sundarbans rhinoceros (Rhinoceros sondaicus inermis) in India and Bangladesh, 1997, Pachyderm (format pdf) (en).

[lista-4] Maas, P.H.J: Globally Extinct Birds. The Sixth Extinction, 2 stycznia 2017. [dostęp 2017-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 lutego 2021)].

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne