Wyndham Halswelle
 | ||||||||||
| Data i miejsce urodzenia | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | ||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||
| ||||||||||
Wyndham Halswelle (ur. 30 maja 1882 w Londynie, zm. 31 marca 1915) – szkocki lekkoatleta, biegacz.
Życiorys
Wyndham Halswelle pochodził ze szkockiej rodziny, ale urodził się i wychował w Anglii. Jego ojciec, Keeley Halswelle był malarzem[1]. Zajmował się lekkoatletyką podczas nauki w Charterhouse School. W 1901 roku[2] Halswelle wyjechał do Afryki Południowej, gdzie służył jako żołnierz lekkiej piechoty w wojnach burskich. W 1904 roku wrócił do Londynu, zajął się trenowaniem biegów i szybko zaczął odnosić sukcesy[1].
W 1906 roku był w składzie reprezentacji Wielkiej Brytanii na tzw. Olimpiadę Letnią w Atenach. Halswelle zdobył tam srebrny medal w biegu na dystansie 400 metrów i brązowy na 800 metrów[1][2]. W odbywających się wkrótce potem lekkoatletycznych mistrzostwach Szkocji jednego tylko dnia wygrał zawody na 100, 220, 440 i 880 jardów. Ponadto w biegu na 300 jardów wynikiem 31,2 s ustanowił rekord świata[1].
W 1908 roku na Olimpiadzie w Londynie doszło do incydentu w czasie defilady reprezentacji narodowych, gdy Amerykanie odmówili pochylenia sztandaru przed lożą królewską. Wywołany konflikt miał duży wpływ na zaostrzenie rywalizacji amerykańsko-brytyjskiej na Olimpiadzie, szczególnie w czasie finałowego biegu na dystansie 400 metrów[1].
Halswelle dostał się do finału ustanawiając rekord olimpijski (48,4 s), a w samym finale rywalizował z trzema Amerykanami (John Carpenter, William Robbins, John Taylor). W wyścigu prowadził Robbins, za nim biegli Halswelle i Carpenter. Na ostatnim odcinku Halswelle podjął próbę wyjścia na prowadzenie i w czasie próby minięcia Carpentera został przez tego ostatniego zablokowany prawym łokciem[1]. Takie zachowanie było wówczas dozwolone w USA, jednak londyńskie igrzyska odbywały się wg przepisów brytyjskich, które zabraniały blokowania rywali. Sędziowie przerwali bieg i zerwali taśmę na linii mety[3]. Zmierzony, pomimo przerwania wyścigu, czas prowadzącego Robbinsa wyniósł 47,8 s[1].
Przerwanie wyścigu wywołało konflikt dyplomatyczny pomiędzy USA i Wielką Brytanią[4]. Carpenter został zdyskwalifikowany, a wyścig miał być powtórzony po 2 dniach na bieżni z wyznaczonymi torami dla zawodników[3]. Ponieważ w geście solidarności z biegu wycofali się pozostali dwaj Amerykanie, Halswelle przystąpił do finałowego biegu samotnie. Ukończył go z czasem 50,2 s[1][3]. Jest to jedyny w historii igrzysk olimpijskich wyścig, w którym brała udział jedna osoba. Incydent przyczynił się jednak do zmiany przepisów, wprowadzono wówczas podział bieżni na odrębne tory[4].
Po powrocie z olimpiady Halswelle wystąpił w pożegnalnych zawodach w Glasgow[2] i zakończył karierę lekkoatletyczną[1][2]. W 1914 roku w stopniu kapitana trafił razem z Royal Highland Fusiliers na front I wojny światowej we Francji. W marcu 1915 został raniony przez snajpera, ale po opatrzeniu ran kategorycznie zażądał powrotu do swojego oddziału. Kilka dni później znów został trafiony i zginął na miejscu. Oba trafienia były dziełem tego samego strzelca[4].
W 2003 r. został wpisany do szkockiej sportowej galerii chwały. Royal Highland Fusiliers, corocznie funduje nagrodę im. Wyndhama Halswelle'a dla zwycięzcy mistrzostw Szkocji U-20 w biegu na 400 metrów[4].
Halswelle jest jedynym Brytyjczykiem, który wywalczył indywidualnie zarówno złoty, jak i srebrny i brązowy medal olimpijski[1].
Rekordy życiowe
źródło[2]:
- 100 y – 10,2 s (1907)
- 100 m – 11,1 s (1906)
- 220 y – 23,0 s (1908)
- 440 y – 48,4 s (1908)
- 880 y – 1:59,4 s (1905)
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j Matthew Flash, Samotnie po olimpijskie "złoto", część 1, Onet Sport, 5 lipca 2012.
- ↑ a b c d e Wyndham Halswelle, Olympics at Sports-Reference.com [zarchiwizowane z adresu 2020-04-17] (ang.).
- ↑ a b c Halswelle, Wyndhamunlocked (1882–1915), [w:] Mark Pottle, The Oxford Dictionary of National Biography, Oxford: Oxford University Press, 23 września 2004, DOI: 10.1093/ref:odnb/65158 [dostęp 2022-05-25] (ang.).
- ↑ a b c d Matthew Flash, Samotnie po olimpijskie "złoto", część 2, Onet Sport, 5 lipca 2012 [dostęp 2012-07-25].
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Wyndham Halswelle in the final of the 400 metre race at the 1908 Summer Olympics in London.
Halswelle ran the race alone, in the only walkover in Olympic history. American John Carpenter was disqualified, and fellow Americans John Baxter Taylor and William Robbins refused to run in protest.