Wypadek kolejowy w Babach

Wypadek kolejowy w Babach (2011)

Państwo	Polska
Miejsce	Baby – Kiełczówka
Rodzaj zdarzenia	wykolejenie pociągu, poważny wypadek kat. A06
Data	12 sierpnia 2011
Godzina	16:15
Ofiary śmiertelne	2
Ranni	80
Położenie na mapie województwa łódzkiego miejsce zdarzenia
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de miejsce zdarzenia
51°32′13″N 19°43′00″E/51,536944 19,716667

Wypadek kolejowy w Babach – zdarzenie, do którego doszło 12 sierpnia 2011 roku około godziny 16:15 niedaleko stacji kolejowej Baby przy wsi Kiełczówka (województwo łódzkie). W wyniku wykolejenia pociągu pasażerskiego TLK relacji Warszawa Wschodnia – Katowice zginął 52-letni mężczyzna, a 81 osób zostało rannych, z których w szpitalu zmarła 63-letnia kobieta^[1].

Wykoleiła się lokomotywa EP07-1034, która uderzyła w nasyp. Z czterech wagonów z torów wypadł i przewrócił się wagon, który znajdował się bezpośrednio za lokomotywą. W ciągu kilku minut od zdarzenia zjawiły się karetki pogotowia oraz służby ratunkowe straży pożarnej z pobliskich wsi oraz miast (m.in. z Piotrkowa Trybunalskiego, Tomaszowa Mazowieckiego i Łodzi). W akcji wzięły też udział śmigłowce Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Naprawa infrastruktury kolejowej trwała trzy tygodnie, a przez kilka dni odcinek trasy był zablokowany.

Za ofiarny udział w akcji ratowniczej minister spraw wewnętrznych i administracji nadał trzem strażakom wyższe stopnie służbowe^[2].

Dochodzenie

Maszynista został aresztowany na dwa miesiące i oskarżony o spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim uwzględnił zażalenie obrony i uchylił areszt, wyznaczając środek zapobiegawczy w postaci poręczenia majątkowego. Wcześniej poręczenia za aresztowanego maszynistę skierowali do sądu poseł Prawa i Sprawiedliwości Jerzy Polaczek i były prezes PKP Intercity Czesław Warsewicz^[3].

W 2015 maszynista Tomasz G. został uznany wyłącznym winnym katastrofy i prawomocnie skazany na trzy lata i trzy miesiące pozbawienia wolności za przekroczenie prędkości oraz niezatrzymanie się. Według śledczych przyczyną wypadku była nadmierna prędkość pociągu podczas przejazdu przez rozjazd, na który wjechał z prędkością 113 km/h. Biegli stwierdzili, że w miejscu wypadku pociąg mógł jechać najwyżej 40 km/h. Maszynista powoływał się na błędy wyświetlanej sygnalizacji, jednak w takim wypadku miał obowiązek zatrzymać pociąg^[4]. W kwietniu 2016 Sąd Najwyższy oddalił kasację – nie dopatrzył się rażących uchybień prawa będących podstawą do ewentualnej kasacji, tym samym orzeczenie stało się ostateczne^[5]. Orzeczenia sądów spotkały się z protestami Związku Zawodowego Maszynistów. Związkowcy podnosili, że sąd zawierzył „stronniczemu raportowi Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych oraz Instytutowi Kolejnictwa, będącemu sędzią we własnej sprawie, gdyż opracowuje, opiniuje i wdraża na sieci PKP PLK SA urządzenia sterowania ruchem kolejowym”^[6].

4 lipca 2016 Tomasz G. stawił się w zakładzie karnym do odbycia kary. Został przedterminowo zwolniony 6 listopada 2018^[7].

Według raportu PKBWK był to poważny wypadek kat. A06^[8]

Kontrowersje

W 2019 roku Karol Trammer w książce „Ostre cięcie” podważył ustalenia Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych w sprawie wypadku. Według niego, nie skupiono się na zbadaniu różnic między słowami maszynisty tuż po wypadku a zapisem rozmów z radiotelefonu na stacji w Babach, przyjmując słowa wypowiedziane przez maszynistę tuż po wykolejeniu jako przyznanie się do winy. Trammer stwierdził, że PKBWK miała również pominąć dwie inne wersje wypadku, czyli błąd sygnalizacji – na co miały wskazywać zeznania maszynisty TLK i zdarzenie z 18 kwietnia 2012 – oraz błąd dyżurnego ruchu stacji Baby, spowodowany chaosem w prowadzeniu ruchu pociągów, nadmiaru pracy i złamaniem zasad bezpieczeństwa. W takich warunkach maszynista powinien zostać uniewinniony zgodnie z zasadą in dubio pro reo (w wypadku wątpliwym należy orzec na korzyść oskarżonego)^[9].

Ustalenia PKBWK podważył również Jonasz Przybyszewski w książce "25 godzina" o katastrofie pod Otłoczynem, wskazując katastrofę w Babach jako przykład braku poczucia odpowiedzialności ze strony zwierzchników w PKP, który jego zdaniem miał przejawić się w postaci skazania maszynisty TLK mimo braku dowodów na jego winę, pomimo wykazania podczas kontroli przeprowadzonej w 2013 roku, iż kondycja urządzeń sterowania ruchem w Babach była niedostateczna^[10].

Przypisy

Bibliografia

• RAPORT Nr PKBWK/1/2012 z badania poważnego wypadku kategorii A06 zaistniałego w dniu 12 sierpnia 2014 r. o godz. 16.15 w stacji Baby w torze nr 1 w kilometrze 128.615 linii 001 Warszawa – Katowice obszar zarządcy infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zakładu Linii Kolejowych w Łodzi, Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych