Wyrobisko podziemne

(c) The National Archives UK, OGL v1.0

Wyrobisko w kopalni w Johannesburgu, ok. 1900 r.

Wyrobisko podziemne – pusta przestrzeń w górotworze powstała wskutek usunięcia skał w ramach robót górniczych. Aby przestrzeń ta zachowała swą funkcjonalność, najczęściej niezbędne jest jej zabezpieczenie zwane obudową górniczą.

Podział górniczych wyrobisk podziemnych

Wśród podziemnych wyrobisk górniczych możemy wyróżnić:

• Wyrobiska korytarzowe
• Wyrobiska komorowe

Ze względu na przebieg

• pionowe (np. szyb)
• poziome (np. chodnik)

Ze względu na kształt przekroju poprzecznego

• Kołowe
• Prostokątne
• Trapezowe
• Eliptyczne
• Łukowe

Ze względu na przeznaczenie

• Wyrobiska poszukiwawczo-rozpoznawcze
  • Szybiki poszukiwawcze
  • Rowy poszukiwawcze
  • Sztolnie poszukiwawcze
• wyrobiska udostępniające
  • Główne
    • sztolnia
    • upadowa
    • szyb
  • Podziemne
    • przecznica
    • przekop kierunkowy
    • pochylnia centralna
    • chodnik podstawowy
    • szybik udostępniający
• wyrobiska przygotowawcze
  • chodnik
  • upadowa
  • pochylnia
  • przecinka
• Wyrobiska eksploatacyjne – nazywane różnie w zależności od systemu eksploatacji
  • ubierka
  • zabierka
  • ściana
  • komora

Ze względu na usytuowanie

• Wyrobiska kamienne – wyrobisko korytarzowe usytuowane w skałach płonnych, do 20% przybierki złoża
• Wyrobiska kamienno-złożowe – przybierka złoża 20 – 90%
• Wyrobiska złożowe – wykonane w złożu, do 10% przybierki skały płonnej

Bibliografia

• S. Piechota, Technika podziemnej eksploatacji złóż i likwidacji kopalń, Kraków 2008.