Wysoki Duże

Artykuł

50°39′44″N 21°17′37″E

- błąd

39 m

WD

50°36'N, 21°15'E

- błąd

19720 m

Odległość

3 m

Wysoki Duże
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Bogoria

Liczba ludności (2021)

139[1]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-210[2]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0788710[3]

Położenie na mapie gminy Bogoria
Mapa konturowa gminy Bogoria, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wysoki Duże”
Ziemia50°39′44″N 21°17′37″E/50,662222 21,293611

Wysoki Dużewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Bogoria[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne

W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Wysok Dużych zawarty w tabeli 1.

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[5]
Nazwa wsi – miastaNazwy części wsi
– miasta
Nazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektu
I. Gromada SZCZEGLICE
  1. Wysoki Duże

  1. Bugajówka — pole
  2. Dworskie — pole
  3. Góra — pole
  4. Kobiałki — pole, doły
  5. Ku Szczeglicom — pole
  6. Wyrwane Doły — pole, doły
  7. Zok — pole

Historia

Według Jana Długosza (Długosz, L.B., I, 318, 319, II, 332, 333) w XV wieku rozróżniano cztery wsie o nazwie Wysokie: prima, secunda, tertia i quarta alias Mała Wieś. W połowie XV wieku wieś Wysokie tertia[6] (Wielkie[7]), znajdowała się w parafii Szczeglice i liczyła 9 łanów kmiecych, karczmę oraz zagrodnika z rolą, z których płacono dziesięcinę archidiakonii sandomierskiej[6][7], w wysokości 10 grzywien[6]. Folwark rycerski dawał dziesięcinę plebanowi w Szczeglicach[6][7]. Właścicielami wsi byli Biszowski i Prandota herbu Nieczuja i Odrowąż oraz Jakub Jaguszewski herbu Habdank[7].

W 1578 roku miejscowość Wysokie major należała do parafii w Kiełczynie i była własnością Sebastyana Lipnickiego, który płacił wówczas podatek od 9 osadników, dwóch i pół łana, 6 zagrodników z rolą i 3 rzemieślników[6].

Miejscowość w XVI wieku nazywała się Wysokie Duże. W 1895 roku nosiła nazwę Wysoki Duże, zaś wcześniej Wysoczki Duże[6]. W rejestrze poborowym powiatu sandomierskiego z 1629 roku wymieniona jako Wysoki Wielkie. Właścicielem wsi był wówczas Jan Lipnicki[8].

Pod koniec XIX wieku wieś z folwarkiem należała do ówczesnego powiatu sandomierskiego, gminy Górki i parafii Szczeglice. W 1827 roku wieś i folwark liczyły 18 domów i 100 mieszkańców, zaś w 1895 roku 36 domów i 208 mieszkańców. Folwark Wysoki Wielkie liczył w 1880 roku 209 mórg, z czego 116 gruntów ornych i ogrodniczych, 11 łąk, 51 pastwisk, 20 lasu i 12 nieużytków. Stosowano płodozmian 9-polowy. Znajdowało się w nim 9 budynków drewnianych. W 1895 roku Wysoki Duże obejmowały 138 mórg ziemi dworskiej i 206 mórg ziemi włościańskiej[7].

Przypisy

  1. Wieś Wysoki Duże w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-10-20] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1561 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 55, 77-96.
  6. a b c d e f Wysoczki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 122.
  7. a b c d e Wysoki Duże, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 128.
  8. Zbigniew Anusik. Własność ziemska w powiecie sandomierskim w roku 1629. „Przegląd Nauk Historycznych 2012, R. XI, Nr.2”. s. 63. 

Bibliografia

  • Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
POL gmina Bogoria COA.svg
Herb gminy Bogoria
Staszów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Staszów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.73 N
  • S: 50.30 N
  • W: 20.85 E
  • E: 21.54 E