Wyspy Calleji

Wyspy Calleji (IC) w tylno-bocznym jądrze ciała migdałowatego szczura, barwienie metodą Nissla i szlakowania następczego przy użyciu BDA

Wyspy Calleji (ang. islands of Calleja, IC, ISC, IClj) – grupa neuronów ziarnistych wewnętrznej części prążkowia, obecna w mózgowiu większości kręgowców. Należą do układu limbicznego, w którym mają udział wzmacniając efekty wywierane przez tzw. układ nagrody. U większości gatunków, wyspy Calleji mieszczą się w guzku węchowym; natomiast u naczelnych wyspy Calleji zlokalizowane są w jądrze półleżącym, uznawanym za główny ośrodek układu nagrody mózgowia (guzek węchowy u małp człekokształtnych jest już praktycznie nieobecny). Funkcje zarówno guzka węchowego jak i jądra półleżącego wiązano z przetwarzaniem bodźców nagradzających, jak i z mechanizmem uzależnienia od narkotyków. Poznanie połączeń nerwowych wysp Calleji, zarówno dosiebnych jak i odsiebnych, podpiera tę tezę, ponieważ pokrywają się one ze szlakami, co do których wcześniej udowodniono ich rolę w przekazywaniu sygnału nagrody w przypadku zażycia kokainy bądź amfetaminy.

Historia

Wyspy Calleji nazwane zostały na cześć Juliána Calleji y Sáncheza, hiszpańskiego anatoma, który jako pierwszy opisał je w pracy z 1893 roku zatytułowanej La región olfactorie de cerebro („Obszar węchowy mózgu”). Przed nim Sigbert Ganser, niemiecki neurolog i psychiatra w pracy z 1882 roku szczegółowo opisał ten obszar mózgu[1]. Ponadto, obecne rozumienie tego pojęcia anatomicznego różni się od stosowanego dziś; Calleja prawdopodobnie badał grube skrawki warstwy komórkowej guzków węchowych, a nie komórki warstwy ziarnistej[2].

Lokalizacja

Wyspy Calleji znajdują się w obrębie wewnętrznej i pośrodkowej warstwy prążkowia wewnętrznego. Największa z wysp (insula magna) znajduje się przy przyśrodkowej krawędzi jądra półleżącego. Przyśrodkowa grupa wysp leży wzdłuż granicy kresomózgowia środkowego i opony miękkiej. Wyspy mogą być uwidocznione dzięki metodom barwienia specyficznych względem syntazy tlenku azotu i dehydrogenazy NADPH, dwóch enzymów obecnych w komórkach wysp. Dokładne rozmieszczenie komórek w tych kompleksach jest różne u różnych gatunków, ale jest też różne w obrębie dwóch półkul tego samego mózgowia[3]

Przypisy

  1. Ganser S. Vergleichend-anatomische Studien iiber das Gehirn des Maulwurfs. Morph Jahrb 7, s. 591 (1882)
  2. Millhouse OE. Granule cells of the olfactory tubercle and the question of the islands of Calleja. „The Journal of comparative neurology”. 265 (1), s. 1–24, 1987. DOI: 10.1002/cne.902650102. PMID: 3693600. 
  3. de Vente J, Hani L, Steinbusch HE, Steinbusch HW. The three dimensional structure of the islands of Calleja: a single heterogenous cell complex. „Neuroreport”. 3 (12), s. 565–8, marzec 2001. PMID: 11234764. 

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Islands of Calleja Rat.jpg
Autor: Isabel Ubeda-Bañon et al., Licencja: CC BY 2.0
Coronal Nissl-counterstained sections of the rat brain showing anterograde labeling after a biotinylated dextran-amine injection into the posterolateral cortical amygdaloid nucleus. The Islands of Calleja are visualized under IC abbreviation.