Wyspy Sołowieckie

Zespół historyczny, kulturalny i naturalny Wysp Sołowieckich^[1][a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Monastyr Sołowiecki na Wyspie Sołowieckiej
Państwo	Rosja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	IV
Numer ref.	632
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1992 na 16. sesji
Położenie na mapie Rosji Zespół historyczny, kulturalny i naturalny Wysp Sołowieckich[1]
65°04′44,2″N 35°41′17,0″E/65,078944 35,688056
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Wyspy Sołowieckie – grupa wysp, położonych w Zatoce Oneskiej na Morzu Białym, wchodzących w skład obwodu archangielskiego w Rosji i zamieszkanych przez 968 osób (2002).

Największe z wysp to:

• Wyspa Sołowiecka (albo Wielka Sołowiecka) – 246 km²
• Wyspa Anzerska – 47 km²
• Wielka Wyspa Muksałma – 17 km²
• Mała Wyspa Muksałma – 0,57 km²
• Wielka Wyspa Zajęcza – 1,25 km²
• Mała Wyspa Zajęcza – 1,02 km²

Ponadto w skład archipelagu wchodzi około 100 małych wysepek. Mariusz Wilk w książce Wilczy notes podaje nazwy jeszcze kilku innych wysp tego archipelagu: Babia, Psia, Wronia, Popia, Filipowa. Na wyspach archipelagu jest ponad 200 zarybionych jezior. Powierzchnia łączna wysp: 347 km². Najwyższe wzniesienie – 86 m n.p.m. Nizinne i pagórkowate ukształtowanie terenu, wyspy są porośnięte tajgą; liczne jeziora i torfowiska.

W XVII wieku wybuchło powstanie sołowieckie. Car Aleksy wysłał wojska, aby stłumiły bunt. Oblężenie trwało 8 lat, dlatego że warownia dysponowała własnym garnizonem oraz znacznymi zapasami żywności. Dopiero w styczniu 1676 roku udało się wtargnąć do twierdzy, wskutek zdrady jednego z mnichów. Obrońców potraktowano bardzo okrutnie.

Na największej z wysp znajduje się Monastyr Sołowiecki. W czasach Imperium Rosyjskiego Wyspy Sołowieckie były miejscem zsyłek więźniów politycznych, a w Rosji sowieckiej – pierwszych łagrów. Od 1923 na wyspach funkcjonował największy obóz koncentracyjny OGPU lat 20. – Sołowiecki Obóz Specjalnego Przeznaczenia (SŁON)(ros.) (ros. Солове́цкий ла́герь осо́бого назначе́ния (СЛОН)).

W roku 1992 zespół historyczny, kulturalny i naturalny tych wysp został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zobacz też

• Rosyjska Północ
• Monastyr Sołowiecki
• Sandarmoch

Przypisy

Bibliografia

• MariuszM. Wilk MariuszM., Wilczy notes, Gdańsk: wyd. słowo/obraz terytoria, 1998, ISBN 83-87316-86-5, OCLC 830192248 .

Linki zewnętrzne

• Mapa lokalizacji monastyru, skitów i pustelni na Wielkiej Sołowieckiej Wyspie i Anzerze