Wystawa światowa
Wystawy światowe (w skrócie EXPO od ang. exposition) – nazwa zwyczajowo nadawana cyklicznym ekspozycjom prezentującym dorobek kulturalny, naukowy i techniczny krajów i narodów świata. Ciałem zajmującym się organizacją wystaw jest Międzynarodowe Biuro Wystaw Światowych (fr. Bureau International des Expositions), powstałe w 1928 w wyniku umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez większość państw Ligi Narodów[1].
Pierwsza wystawa odbyła się w 1751 w Londynie, a dwie następne w 1798 i 1802 w Paryżu, jednak za pierwszą prawdziwie międzynarodową wystawę światową uznaje się Wielką Wystawę (ang. Great Exhibition) w Londynie w 1851.
Od tego czasu wystawy są okazją do współzawodnictwa we wszystkich dziedzinach produkcji. W 1889 specjalnie na paryską wystawę światową zbudowano wieżę Eiffla, która miała zademonstrować poziom wiedzy inżynierskiej i możliwości techniczne epoki. Organizatorzy kolejnych wystaw dążą do prześcignięcia poprzednich, m.in. w dziedzinie rozwiązań technicznych i architektonicznych czy rozmachu uroczystości oficjalnych.
Wystawy EXPO dzielą się na trzy podkategorie: światowe, specjalistyczne oraz EXPO Horticultural (tzw. zielone).
Wystawy światowe
- 1851 – Londyn, Wielka Brytania (zobacz: Wielka Wystawa),
- 1853 – Nowy Jork, USA,
- 1853 – Dublin, wtedy Wielka Brytania obecnie Irlandia,
- 1855 – Paryż, Francja,
- 1862 – Londyn, Wielka Brytania,
- 1867 – Paryż, Francja,
- 1873 – Wiedeń, wtedy Austro-Węgry obecnie Austria,
- 1874 – Dublin, wtedy Wielka Brytania obecnie Irlandia,
- 1876 – Filadelfia, USA,
- 1878 – Paryż, Francja,
- 1884 – Nowy Orlean, USA,
- 1885 – Antwerpia, Belgia,
- 1886 – Londyn, Wielka Brytania,
- 1886 – Melbourne, wtedy kolonia Wiktorii obecnie Australia,
- 1888 – Barcelona, Hiszpania,
- 1888 – Glasgow, Wielka Brytania,
- 1889 – Paryż, Francja,
- 1893 – Chicago, USA,
- 1894 – San Francisco, USA,
- 1895 – Atlanta, USA,
- 1897 – Bruksela, Belgia,
- 1900 – Paryż, Francja,
- 1901 – Buffalo, Nowy Jork, USA,
- 1904 – Saint Louis, USA,
- 1905 – Liège, Belgia,
- 1906 – Mediolan, Włochy,
- 1907 – Dublin, wtedy Wielka Brytania obecnie Irlandia,
- 1907 – Hampton Roads, USA,
- 1909 – Seattle, USA,
- 1910 – Bruksela, Belgia,
- 1911 – Turyn, Włochy,
- 1913 – Gandawa, Belgia,
- 1915 – San Francisco, USA,
- 1915 – San Diego, USA,
- 1922 – Rio de Janeiro, Brazylia,
- 1924 – Wembley, Wielka Brytania,
- 1925 – Paryż, Francja,
- 1926 – Filadelfia, USA,
- 1929 – Barcelona, Hiszpania,
- 1930 – Sewilla, Hiszpania,
- 1930 – Antwerpia, Belgia,
- 1930 – Liège, Belgia,
- 1931 – Paryż, Francja,
- 1933 – Chicago, USA,
- 1935 – Bruksela, Belgia,
- 1937 – Paryż, Francja,
- 1939 – Nowy Jork, USA
- 1939 – San Francisco, USA
- 1958 – Bruksela, Belgia
- 1962 – Seattle, USA
- 1964 – Nowy Jork, USA
- 1967 – Montreal, Kanada (Expo ’67)
- 1968 – San Antonio, USA (Hemisfair '68)
- 1970 – Osaka, Japonia (Expo ’70)
- 1974 – Spokane, USA (Expo ’74)
- 1975 – Okinawa, Japonia (Expo ’75)
- 1982 – Knoxville, USA (1982 World’s Fair)
- 1984 – Nowy Orlean, USA (1984 Louisiana World Exposition)
- 1985 – Tsukuba, Japonia (Expo ’85)
- 1986 – Vancouver, Kanada
- 1988 – Brisbane, Australia (World Expo ’88)
- 1992 – Sewilla, Hiszpania (Exposición Universal de Sevilla 1992)
- 1992 – Genua, Włochy (Genoa Expo ’92)
- 1993 – Taejŏn, Korea Południowa (Expo ’93)
- 1996 – odwołana Budapeszt, Węgry (Expo ’96 Budapest)
- 1998 – Lizbona, Portugalia
- 2000 – Hanower, Niemcy
- 2004 – odwołana Saint-Denis, Francja
- 2005 – Aichi, Japonia
- 2008 – Saragossa, Hiszpania
- 2010 – Szanghaj, Chiny
- 2012 – Yeosu, Korea Południowa
- 2015 – Mediolan, Włochy
- 2016 – Antalya, Turcja
- 2017 – Astana, Kazachstan
- 2021[2] – Dubaj, Zjednoczone Emiraty Arabskie
Planowane wystawy światowe
- 2023 – Buenos Aires, Argentyna[3]
- 2025 – Osaka, Japonia
Wrocław ubiegał się o organizację Expo 2010[4][5] i Expo 2012[4][6][7]. Łódź ubiegała się o organizację Expo 2023[8].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Konwencja o wystawach międzynarodowych, podpisana w Paryżu 22 listopada 1928 r. (Dz.U. 1932 nr 84 poz. 728), Protokół zmieniający tę Konwencję podpisany w Paryżu 10 maja 1948 r. (Dz. U. 1961 Nr 14 Poz. 76), Protokół sporządzony w Paryżu 11 listopada 1966 r., zmieniający artykuł IV Konwencji o wystawach międzynarodowych (Dz. U. 1968 Nr 42 Poz. 293), Protokół sporządzony 30 listopada 1972 r. w Paryżu w sprawie zmiany Konwencji o wystawach międzynarodowych (Dz.U. z 1994 r. nr 56, poz. 232).
- ↑ [1] z uwagi na pandemię koronawirusa Wystawa z 2020 roku została przeniesiona na 2021 rok
- ↑ Wielkie rozczarowanie. Łódź nie będzie gospodarzem EXPO. wiadomosci.onet.pl, 2017-11-15. [dostęp 2017-11-15]. (pol.).
- ↑ a b Wrocław walczy o Expo 2012. money.pl, 2007-11-26. [dostęp 2010-05-10]. (pol.).
- ↑ Jan Nowak-Jeziorański: Expo Wrocław 2010. [w:] Numer: 5/2001 (949) [on-line]. wprost.pl, 2001. [dostęp 2010-05-10]. (pol.).
- ↑ Wrocław kandydatem do organizacji EXPO 2012. money.pl, 2006-12-19. [dostęp 2010-05-10]. (pol.).
- ↑ Expo 2012. wroclaw.pl. [dostęp 2010-05-10]. (pol.).
- ↑ Anna Gronczewska: Expo 2022. Łódź będzie rywalizować tylko z Buenos Aires, Minneapolis bez rekomendacji BIE. dzienniklodzki.pl, 2017-05-16. [dostęp 2017-06-12]. (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Pylône de 1,000 pieds de hauteur imaginé en 1874 par les ingénieurs américains Clark et Reeves pour l'Exposition universelle de 1876, célébrant le centenaire de l'indépendance américaine. Faute de moyens, la tour ne fut jamais construite.
Panoramic view of the International Exhibition of 1862 in South Kensington, London
Expo '88 (photo taken from the Victoria Bridge (on the Brisbane River), in Brisbane, Queensland, Australia
Polski pawilon w Paryżu na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w 1925. Przykład architektury art déco inspirowanej klasycznym dworkiem polskim, barokowymi kościołami i stylem zakopiańskim. Próba stworzenia polskiego stylu narodowego. Architekci Józef Czajkowski, Wojciech Jastrzębowski i rzeźbiarz Henryk Kuna i malarze Tadeusz Gronowski, Józef Mehoffer oraz Zofia Stryjeńska otrzymali złote medale. Francuski krytyk sztuki pochodzenia polskiego Waldemar George, redaktor naczelny miesięcznika L’Amour de l’Art napisał (1925): „Pawilon polski uważam za najbardziej oryginalny i skończony ze wszystkich pawilonów cudzoziemskich. Stanowi znakomitą jedność i w równie największym stopniu jest polski, nie przestając być nowoczesnym.” Widoczna jest szklana wieża znana też z prasy francuskiej jako „kryształowa góra”, „latarnia morska” i „piramida ze szkła i żelaza”. Jest to fotografia kolorowa czyli autochrom braci Lumière (1907), który nie został pokolorowany (szklana kolorowa płyta światłoczuła, wymiary 9 x 12 cm).
Interior view of the Gallery of Machines, Exposition universelle internationale de 1889, Paris, France
Autor: fotografiert von Benutzer JuergenG am 11.8.2000, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Expo 2000 Hannover, Pavillon Niederlande
The Exposition Internationale des Arts et Techniques dans la Vie Moderne was held from 25 May to 25 November 1937 in Paris, France. Visible the Norwegian pavilion, the Spanish pavilion, the Polish pavilion, the German pavilion on the Place de Varsovie and the Swiss pavilion and also the Belgian pavilion under the Tour Eiffel. This Agfacolor photo made by Dutch couple from Den Haag on car journey was not colorized. There is only four photos from this city by them and two duplicates of fountain with slightly different time.
Autor: Gnsin, Licencja: CC-BY-SA-3.0
EXPO 2005_Aichi Japan in Nagakute Hell of Global Common 6.The foreign hall of Southeast Asia and Oceania is built and located in a line.