Wystawa sztuki zdegenerowanej
_1912_No_known_copyright_restrictions_17-20_(3).jpg)
Wystawa sztuki zdegenerowanej (niem. Die Ausstellung „Entartete Kunst”[1]) – wystawa zorganizowana przez Adolfa Zieglera i NSDAP w Monachium 19 lipca 1937 roku, prezentująca 650 dzieł skonfiskowanych w niemieckich muzeach. Celem wystawy była dyskredytacja niektórych kierunków sztuki awangardowej oraz artystów powiązanych ze środowiskami lewicowymi i żydowskimi.
Pojęcie sztuki zdegenerowanej
Do „sztuki zdegenerowanej” w nazistowskich Niemczech zasadniczo zaliczano: kubizm, dadaizm, prymitywizm, postimpresjonizm, fowizm, ponadto niektóre nurty surrealizmu, ekspresjonizmu, abstrakcjonizmu i innych kierunków. Za zdegenerowany uznano również niemiecki Bauhaus, ze względu na jego internacjonalistyczny charakter i powiązania z komunistami. Początków degeneracji sztuki awangardowej dopatrywano się we francuskim symbolizmie, brytyjskim estetyzmie oraz impresjonizmie. W tym samym czasie w Niemczech władze promowały powrót do greckich oraz rzymskich wzorów sztuki, klasycyzmu, naturalizmu, konserwatywnego germańskiego symbolizmu, romantycznego realizmu i akademizmu. Z kierunków awangardowych tolerowano poszczególne nurty futuryzmu, funkcjonalizmu, niektóre formy ekspresji i abstrakcji.
Organizacja wystawy
Organizatorem wystawy był malarz akademicki i prezes Izby Rzeszy ds. Sztuk Plastycznych Adolf Ziegler, który poprzednio kierował konfiskatami dzieł sztuki współczesnej w niemieckich muzeach i prywatnych kolekcjach, między innymi w Wallraf-Richartz-Museum w Kolonii, Folkwang-Museum w Essen, Kunsthalle w Hamburgu, Dolnosaksońskim Muzeum Krajowym w Hanowerze i w dziale sztuki współczesnej Starej Galerii Narodowej w Berlinie. Ogółem skonfiskowano ponad 17 tysięcy dzieł sztuki, z których część zgodnie z rozporządzeniem urzędów państwowych zniszczono, część sprzedano za granicę, a niewielka część trafiła na wystawę „sztuki zdegenerowanej”.
Struktura i przebieg wystawy
Obrazy i rzeźby zostały rozmieszczone z rozmysłem chaotycznie i obok nich poumieszczano na ścianach mające je zdyskredytować teksty propagandowe lub obrazy namalowane przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. W tekstach tych podkreślano żydowskie pochodzenie twórców większości wystawionych obrazów. Wystawa obejmowała około 650 eksponatów, liczba zwiedzających przekroczyła 2 miliony[2].
Wystawa trwała od 19 lipca do 30 listopada 1937 roku. Po jej zamknięciu część eksponatów została pokazana na dwunastu wystawach w innych miastach Niemiec. Równocześnie z omawianą wystawą odbywała się w ramach obchodów Lata Monachijskiego 1937 „Pierwsza Wielka Niemiecka Wystawa Sztuki”, mająca stanowić dowód wyższości sztuki hitlerowskiej nad zgniłą sztuką awangardową.
Przypisy
- ↑ Die Ausstellung „Entartete Kunst”. www.dhm.de (Deutsches Historisches Museum). [dostęp 2011-11-22]. (niem.).
- ↑ Peter-Klaus Schuster: Nationalsozialismus und „Entartete Kunst”. Die Kunststadt München 1937, Prestel-Verlag, München 1987, str. 99.
Linki zewnętrzne
- Ursula A. Ginder: The Development of Two Pivotal Art Exhibitions. www.history.ucsb.edu, 2004-03-18. [dostęp 2023-01-08]. (ang.).
- „Die Nazis hatten kein klares Konzept”. Welt. [dostęp 2023-01-08]. (niem.).
Media użyte na tej stronie
(c) Bundesarchiv, Bild 183-H02648 / CC BY-SA 3.0 DE
Am Sonntag mittag besuchte der Reichsminister die Ausstellung im "Haus der Kunst". Rechts vom Reichsminister (mit Brille) der Ausstellungsleiter Pistauer.
Autor: Otto Freundlich , Licencja: CC BY-SA 4.0
Front cover of the guide for the infamous "Degenerate Art Exhibition" (Entartete Kunst Ausstellung), a propaganda show organized by the Nazi Party (NSDAP) ridiculing "un-German and unhealthy" art by Jewish and modern painters and sculptors. The exhibition was first shown in Munich, Germany from 19 July to 30 November 1937; [1] The guide or catalogue, however, was published in Berlin (1937), ready as a visitor's companion when the art was on display in the Berliner Kunsthalle from 26 February to 8 May. The exhibition kept on touring several cities until 1941. The sculpture in the cover photo is "Der neue Mensch" ("L'Homme nouveau") made by Otto Freundlich in 1912. 32 pages booklet with soft cover, 14 cm x 21 cm. Written by Fritz Kaiser and published by Verlag für Kultur- und Wirtschaftswerbung for the Amtsleitung Kultur of the Reichspropagandaleitung der NSDAP, the Nazi Party's propaganda central office in Germany 1926–1945.
No known copyright restrictions.