Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”

Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik”
Ilustracja
Brama główna PZL Świdnik
Państwo

 Polska

Siedziba

Świdnik

Adres

Aleja Lotników Polskich 1
21-045 Świdnik

Data założenia

1951

Forma prawna

Spółka akcyjna

Prezes

Jacek Libucha

Nr KRS

0000028780

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

86 006 050,00 PLN

Położenie na mapie Świdnika
Mapa konturowa Świdnika, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik””
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik””
Położenie na mapie powiatu świdnickiego
Mapa konturowa powiatu świdnickiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik””
Ziemia51°13′47″N 22°42′07″E/51,229722 22,701944
Strona internetowa

Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Świdnik” SA (dawniej WSK Świdnik) – przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją samolotów i śmigłowców założone w Świdniku w 1951 roku, należące do Leonardo Helicopters.

Historia

PZL W-3RL Sokół w barwach Sił Powietrznych
Śmigłowiec SM-2
PZL SW-4 Puszczyk w barwach Sił Powietrznych

Tradycja zakładu sięgają czasów przed II wojną światową, gdy w Lublinie i Białej Podlaskiej działały wytwórnie samolotów. Po wojnie władze PRL podjęły decyzję o odbudowie istniejącego pod Lublinem lotniska i o budowie tam państwowego przedsiębiorstwa produkcji sprzętu lotniczego, nazwanego: Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku (WSK-Świdnik), w 1957 przemianowanego na WSK "PZL-Świdnik", w nawiązaniu do tradycji przedwojennych. W latach 1950-1953 stanęły już pierwsze obiekty nowej fabryki. Początkowo zakład produkował samoloty MiG-15 na licencji ZSRR (jako Lim-1 i Lim-2), później tylko niektóre części do nich. W połowie lat 50. XX wieku władze zdecydowały, że zakład zajmie się głównie produkcją śmigłowców. Najpierw były to radzieckie Mi-1 oraz jego modyfikacja opracowana w WSK Świdnik – SM-2.

W roku 1964 rozpoczęto produkcję śmigłowców Mi-2, wyprodukowano ogółem ponad 5000 tych śmigłowców. Seryjnie śmigłowce Mi-2 produkowane były jedynie przez zakłady w Świdniku. Stały się one wówczas jednym z największych europejskich producentów śmigłowców[1]. Kilka lat później, w roku 1978 w PZL Świdnik opracowano zmodernizowaną wersję śmigłowca oznaczoną jako PZL Kania[2][3].

W latach 70. w zakładzie produkowano także szybowce SZD-30 Pirat. W połowie lat 70. rozpoczęto także projektowanie śmigłowca własnej produkcji PZL W-3 Sokół.

W międzyczasie zakład produkował również motocykle WSK i części do aerobusu Ił-86 (od roku 1976)[4].

W lipcu 1980 roku w świdnickiej WSK wybuchły strajki, do których przyłączyli się pracownicy wszystkich większych zakładów Lublina i pobliskich miejscowości. Wydarzenia te określa się mianem Lubelskiego Lipca i traktuje się je jako preludium przed strajkami sierpniowymi na Wybrzeżu.

Dyrektorem naczelnym WSK PZL-Świdnik był m.in. płk. inż. Bronisław Orda[5].

Leżąca obok fabryki miejscowość Świdnik dzięki zakładowi rozrosła się i otrzymała prawa miejskie.

Protesty pracowników WSK PZL-Świdnik w lipcu 1980 zainicjowały falę strajków i protestów pracowniczych, które w dniach 8-24 lipca 1980 objęły ponad 150 zakładów pracy na Lubelszczyźnie. Rozpoczęty na Wydziale Obróbki Mechanicznej 8 lipca 1980 roku protest zakończył się 11 lipca podpisaniem pierwszego porozumienia między pracownikami reprezentowanymi przez "komitet postojowy" a władzą, jakie zawarto w lecie 1980 roku. Protesty określane mianem Lubelskiego Lipca 1980 otworzyły drogę do lepiej przygotowanych i przeprowadzonych strajków sierpniowych na Wybrzeżu[6][7].

Obecnie w Świdnickich zakładach produkowane są śmigłowce PZL W-3 Sokół i PZL SW-4, podzespoły, poszycia i inne elementy takich samolotów jak Pilatus PC-12[8] czy Airbus A320/A340[9] oraz śmigłowców: Agusta A109, A119 i A139[10][11]. Ponadto zakład utrzymuje wsparcie techniczne śmigłowców: PZL Mi-2, Mi-2 plus oraz PZL Kania[12].

Zakład leży tuż obok fabrycznego lotniska trawiastego oraz otworzonego w roku 2012 Portu Lotniczego Lublin[13]. Nowe lotnisko wiąże się także z rozbudową infrastruktury i miasta Świdnik oraz przyciągnięciem nowych inwestorów na Lubelszczyznę.

31 lipca 2009 roku włosko-brytyjska spółka AgustaWestland i czeska spółka Aero Vodochody złożyły do Agencji Rozwoju Przemysłu oferty cenowe na zakup 87,6% udziałów w PZL-Świdnik. Zwycięzcą okazało się przedsiębiorstwo AgustaWestland. 29 stycznia 2010 roku Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. podpisała z włosko-brytyjskim producentem śmigłowców umowę sprzedaży 87,62 proc. akcji Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik S.A. Wartość transakcji wyniosła 339 mln zł.

Produkty

Motocykle

Samoloty

Szybowce

Śmigłowce

Zobacz też

Przypisy

  1. Janusz Babiejczuk, Jerzy Grzegorzewski. Polski przemysł lotniczy 1945-1973. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974. s.101-103
  2. Profil firmy.
  3. PZL Mi-2, militarium.net, 19 stycznia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2010-06-12].
  4. Historia, pzl.swidnik.pl [zarchiwizowane z adresu 2014-03-22].
  5. Bronisław Orda. Nekrologi. „Nowiny”, s. 4, Nr 39 z 24 lutego 1982. 
  6. Lubelski Lipiec '80 – strajk w WSK Świdnik - Leksykon - Teatr NN, teatrnn.pl [dostęp 2020-08-07] (pol.).
  7. Lubelski Lipiec – Encyklopedia Solidarności, www.encysol.pl [dostęp 2020-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-09].
  8. Pierwszy kadłub samolotu Pilatus z PZL Świdnik.
  9. EUROCOPTER A320/A340.
  10. AGUSTA A109, A119.
  11. AgustaWestland AW139, pzl.swidnik.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-01-14].
  12. PRODUKTY.
  13. Port Lotniczy Lublin oficjalnie otwarty!. [dostęp 2013-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-01)].
  14. Juliusz Sabak, Porozumienie w sprawie offsetu za śmigłowce AW149, defence24.pl, 19 grudnia 2014 [dostęp 2015-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-26].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Industriegebiet.png
Autor: Sal73x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign for industry
PZL Mi-2 (3301) Vzdušné sily SR.jpg
Autor: Andrej-airliner, Licencja: CC BY 3.0
Vrtuľník Mi-2 Vzdušných síl SR na leteckých dňoch SIAF 2012 na leteckej základni Sliač.
Brama główna zakładu PZL Świdnik (01).JPG
Autor: MAx 92, Licencja: CC BY-SA 3.0
Brama główna zakładu PZL Świdnik
Swidnik location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Świdnika, Polska
SM-2 in Świdnik.JPG
Autor: MAx 92, Licencja: CC BY-SA 3.0
SM-2 w Świdniku
PZL SW-4 Puszczyk 2.JPG
Autor: Cezary p, Licencja: CC BY-SA 4.0
Śmigłowiec PZL SW-4 Puszczyk
Krzesiny 113RB.JPG
Autor: Radomil talk, Licencja: CC-BY-SA-3.0
PZL W-3RL Sokół #0502 of Polish Air Forces, 31st. Air Base Poznań-Krzesiny