Wzór użytkowy

Wzór użytkowy – nowe i nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze użytkowym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci[1]. Przed 27 lutego 2020 r. w polskim prawie było to nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy i zestawienia przedmiotu o trwałej postaci, przy czym użyteczność takiego rozwiązania wyraża się możliwością osiągnięcia celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobu o cechach wzoru użytkowego.

Od wzoru użytkowego (w przeciwieństwie do wynalazku) wymaga się jedynie, aby w dacie pierwszeństwa był nowy i cechował się charakterem technicznym (może być on więc rozwiązaniem wynikającym w sposób oczywisty ze stanu techniki). Pozwala to na konwersję zgłoszenia wynalazku na zgłoszenie wzoru użytkowego z zachowaniem pierwotnej daty zgłoszenia[2], jeżeli urząd patentowy odmawia udzielenia patentu na wynalazek, który zdaniem eksperta Urzędu jest oczywisty dla znawcy. Konwersja ta możliwa jest tylko dla rozwiązań, które same w sobie są wzorami użytkowymi.

Na wzór użytkowy (niem. Gebrauchsmuster, ang. utility model) udzielane jest prawo ochronne, które upoważnia właściciela do wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze kraju. Czas trwania prawa ochronnego na wzór użytkowy jest znacznie krótszy od czasu trwania patentu i wynosi 6 lub 10 (w Polsce) lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym.

W wielu krajach (np. w Niemczech i Austrii) nie bada się nawet nowości wzoru użytkowego – uzyskuje on ochronę po spełnieniu minimum wymogów formalnych (procedura rejestracyjna).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Art. 94 Prawa własności przemysłowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 324) w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo własności przemysłowej przemysłowej oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2309).
  2. ↑ Art. 38 Prawa własności przemysłowej.